سوره تین

سوره تین؛ نود و پنجمین سوره قرآن، دارای 8 آیه و سوره‌ای مکی. در آیه اول این سوره، خداوند به تین (انجیر) قسم یاد کرده و به‌همین دلیل سوره به این نام‌، نامگذاری شده است.

معرفی سوره

سوره تین، نود و پنجمین سوره قرآن بوده و در جزء سی‌ام قرار دارد. این سوره با 8 آیه، نازل شده در مکه است. نام‌گذاری این سوره به تین (انجیر)، به دلیل قسم خوردن خداوند به آن در آیه اول است.

فضیلت سوره

در فضیلت این سوره چند روایت وارد شده است. نخست پیامبر(ص) فرمودند: «مَنْ قَرَأَهَا أَعْطَاهُ اللَّهُ خَصْلَتَیْنِ الْعَافِیَهْ وَ الْیَقِینَ مَا دَامَ حَیّاً فَإِذَا مَاتَ أَعْطَاهُ اللَّهُ تَعَالَی مِنَ الْأَجْرِ بِعَدَدِ مَنْ قَرَأَهَا صِیَامَ یَوْمٍ» یعنی کسی که این سوره را می‌خواند خداوند دو خصوصیت به او می‌دهند؛ اولی عافیت، یعنی این سوره آثار مادی دنیوی دارد، دوم باور مستحکم و یقین. حضرت در ادامه فرمودند؛ این فرد هنگامی که جان می‌د‌هد خداوند به تعداد کسانی که این سوره را می‌خوانند فضیلت روزه‌داری را به او مرحمت می‌کند.

روایت دوم؛ «مَنْ قَرَأَ وَ التِّینِ فِی فَرَائِضِهِ وَ نَوَافِلِهِ أُعْطِیَ مِنَ الْجَنَّهْ حَیْثُ یَرْضَی إِنْ شَاءَ اللَّهُ». امام صادق(ع) فرمودند هر کس سوره تین را در نماز بخواند به مقداری از بهشت به او داده می‌شود که به خرسندی برسد.

تأویل تین و زیتون

تأویل مکانی تین و زیتون

تین و زیتون، را در کنار طور سینین و بلد امین، به معنای اشاره به دو مکان مقدس دانسته‌اند. طور سینین (یا طور سیناء)، مکانی است که حضرت موسی (ع) به پیامبری مبعوث شد. همچنین بلد امین هم قطعا مکه است. بنابر این دیدگاه، مراد از دو کلمه تین و زیتون هم مکانی است که در آن تین و زیتون فراوان بوده است که شامل شمال حجاز و فلسطین و شامات است. اما چرا باید به این سرزمین سوگند یاد شود؟ چون زادگاه پیامبران بزرگواری است و صدها پیامبر در این سرزمین مبعوث شدند.

تأویل تین و زیتون به حسنین (علیهما‌السلام)

در احادیث اهل‌بیت(ع) واژه‌های «تین» و «زیتون» در سوره مبارکه «تین»، به امام حسن(ع) و امام حسین(ع) تأویل باطنی و مصداقی شده است. مانند روایت جمیل بن دراج از امام صادق(ع)؛ «قال سمعت أباعبدالله(ع) یقول: قوله تعالی «و التّینِ و الزَیتونِ» التین الحسن(ع) و الزیتون الحسین(ع)؛ از امام‌صادق(ع) شنیدم که این قول خداوند «و التین و الزیتون» التین امام‌حسن(ع) و الزیتون امام‌حسین(ع) است».

اما «تین»: قدما بر این باور بوده‌اند که «انجیر» میوه‌ای لطیف، ملیّن طبع و پرفایده است.  شاید تأویل «تین» به امام مجتبی(ع) در واقع نوعی تشبیه و بیانگر لطافت، نرم‌خویی، بردباری و سخاوت ایشان باشد. «سخاوت» و «سودمندی» بسیار برای مردم، خصلتی از خصائل مشهور امام حسن(ع) است که می‌تواند مبنای تشبیه ایشان (ع) به «تین» باشد.

اما «زیتون»: روغن درخت زیتون، منبع فروزش چراغی پرفروغ همچون ستاره‌ای درخشان است. نوری که کارکرد مهمّش «راهنمایی» است. خداوند به کارکرد روشنایی بخش روغن زیتون در آیه 35 سوره نور اشاره کرده است: «.. الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ ...». مؤیّد تشبیه امام حسین (ع) به زیتون، روایتی از پیامبر(ص) است که امام حسین(ع) را «مصباحُ‌ الهدی» توصیف کرده است.  در نتیجه تأویل «زیتون» به امام‌حسین(ع) نوعی تشبیه است که اشاره به هدایت‌گری آن حضرت(ع) همچون چراغ فروزان دارد.

معجزه علمی سوره تین

دكتر طه ابراهيم در اين قسم خداوند متعال به انجير و زيتون و ارتباط آن با خلقت انسان در بهترين زمان و برگرداندن آن به بدترين زمان می‌انديشد. او بعد از تأمل در ارتباط انجير و زيتون فهميد كه به كارگيری انجيرِ تنها يا زيتون تنها، فايده مورد نظر را برای سلامتی انسان ندارد. پس بايد آن دو را باهم مخلوط كرد. در قرآن كريم كلمه تين (انجير) يك بار تكرار شده است و كلمه زيتون نيز ۷ بار. طبق آخرين تحقيقات دانشمندان ژاپنی، تركيب اين دو ميوه با اين نسبت، يعنی يك به هفت، می‌تواند ماده متالويثوندز را توليد كند كه برای سلامتی و زنده ماندن انسان بسيار مهم و حياتی است.

منابع

ایکنا

ویکی شیعه