الی (ریشه)
ریشه «الی» (ˀLY)؛ قسم خوردن. این ریشه تنها 1 بار در باب افعال (ایلاء) آمده است.
معنای لغوی
إيْلَاء: قسم خوردن. إيلاء در فقه اسلامى آنست كسى قسم بخورد كه بزن خود نزديكى نخواهد كرد، زن او 4 ماه حق اعتراض ندارد، پس از چهار ماه اگر بحاكم رجوع بكند، حاكم شوهر او را ميان دو چيز مخيّر ميكند، و آن اينكه يا طلاق بدهد و از زن جدا شود و يا كفّاره بدهد و بزن خود برگردد، در صورت امتناع وى را زندانى ميكند، تا يكى از دو كار را اختيار نمايد (شرايع)[5] قرآن مجيد فرموده «لِلَّذِينَ يُؤْلُونَ مِنْ نِسائِهِمْ تَرَبُّصُ أَرْبَعَةِ أَشْهُرٍ، فَإِنْ فاؤُ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ، وَ إِنْ عَزَمُوا الطَّلاقَ فَإِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ» (بقره: 226- و 227) براى آنها كه قسم ميخورند از زنان خود دور شوند و مقاربت نكنند، چهار ماه انتظار هست، سپس اگر برگشتند خدا آمرزگار و رحيم است، و اگر قصد طلاق كردند، خدا دانا و شنواست (قاموس قرآن، ج1، ص104).
ساخت‌های صرفی در قرآن
آلَیَ (فعل باب افعال): 1 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | إِلّ | إِلّ | إِلّ | إِلّ: پيمان | قاموس قرآن، ج1، ص: 94 | |
| آفروآسیایی | *ʔil- | ءل | swear; oath | سوگند؛ سوگند - دشنام | ||
| آفروآسیایی | *wal- | ول | lamentations, funeral song | نوحه، آهنگ عزاداری | ||
| سامی | *ʔVl- | ءل | 'swear' | 'سوگند' | ||
| سامی | *wVlwVl- ~ *walwāl- | ولول | 'shout' 1, 'lamentations' 2 | "فریاد" 1، "نوحه" 2 | ||
| عبری | ʔly | ءلی | ||||
| عربی جنوبی | ʔlh | ءله | ||||
| عربی | ʔly | ءلی | ||||
| عربی | wlwl 1, walwāl-at- 2 | ولول \ وَلوالَۀ |
رابطه با الل (ریشه)؟
منابع
الی (واژگان)