رنگ

از قرآن پدیا

رنگ؛ به عدم برابری انعکاس نور به سمت ادراک بینایی انسان گفته میشود که در اثر این شدت و ضعف نور، رنگهای قرمز، زرد و آبی ایجاد میشود. این رنگها به عنوان رنگ اصلی هستند و رنگهای دیگر سبز، بنفش و نارنجی در اثر ترکیب این سه رنگ اصلی ایجاد میشود. در قرآن نیز به انواع رنگها اشاره شده است و دلیل تنوع رنگها، داشتن زندگی بدون یکنواختی و خارج از روزمرگی، پی بردن به عظمت و قدرت خداوند است. رنگ های سبز گیاهان و درختان، رنگ قرمز گلها، سیاهی چهره گناهکاران و سیاهی چشم، سفیدی صبح، رنگ آبی و کبود مجرمان در روز قیامت، زردی شراره های آتش و گاو زرد از جمله رنگهای مورد توصیف قرآن است.

رنگ در اصطلاح

رنگ به نوعی از ویژگی گفته میشود که انسان با استفاده از ادراک بصری[۱] از طیف نور دریافت میکند. عدم برابری شدت نور دریافتی در سه نوع سلول دریافت‌کننده نور رنگ زرد، قرمز و آبی در چشم سبب به وجود آمدن مفهوم رنگ در مغز می‌شود. اگر یک یا چند ناحیه از طول موج‌های نور مرئی توسط ماده جذب یا عبور داده شود، ماده رنگی خوانده می‌شود. رنگ به هر مایع، شبیه مایع یا هر ترکیب صمغ مانندی گفته میشود که موقع اعمال شدن، لایه نازکی را جهت پوشاندن جسمی جامد ایجاد کند. رنگ‌های اصلی سنتی شامل زرد، قرمز و آبی میباشد که این سه رنگ با ترکیب هیچ رنگی درست نمی‌شوند و رنگهای دیگر با استفاده از آنها ساخته می شوند. رنگهای مکملی همانندبنفش که با ترکیب رنگهای آبی و قرمز، رنگ نارنجی با ترکیب قرمز و زرد و رنگ سبز با ترکیب رنگهای زرد و آبی شکل می-گیرد.[۲]

هدف از تنوع رنگها در قرآن

در قرآن از رنگ‌های مختلف و متنوع[۳] برای توصیف اشیاء، گیاهان و حیوانات استفاده شده است و قرآن در چند بخش مجزا انسان را به تفکر در مورد تنوع رنگها[۴] دعوت کرده است تا به قدرت و عظمت خداوند متعال پی ببرند. علت این تنوع رنگها در جهان طبیعت این است که زیبایی خاصی به طبیعت می‌بخشد و در اثر این زیبایی، انسان میتواند از یکنواختی بیرون بیاید.[۵] علاوه بر این، این تنوع علامت پیدا کردن راه‌ها و مسیرها و باعث تنوع در محصول و استخراج مواد معدنی است.[۶]

کاربرد و استفاده از رنگ‌های اشاره شده در آیات قرآن است که سبب می‌شود آثار و نقشی تأثیرگذار را در روند زندگی انسان داشته باشد و گرایش‌ها، احساسات و افکار آدمی را شکل دهند. همچنین، نیرو و انرژی که از این طبیعت رنگین ساطع می‌شود، می‌تواند جنبه‌های مختلف زندگی انسان را جهت‌دهی کند. حلم و بردباری، برخورد با خلق، مهربانی، عدالت‌‌خواهی، زهد، سادگی و عفو از پایه‌های بنیادین و مهم سبک زندگی اسلامی است که از عوامل مختلفی نشئت می‌گیرد و عناصر مختلفی بر آن تأثیر می‌گذارد و آن را تقویت و یا ضعیف می‌کند. یکی از عوامل تأثیرگذار بر این اصول استفاده از رنگ‌آمیزی‌های سفارش شده در آیات قرآن است که منجر به تقویت این بنیان‌ها می‌شود و رفتار و سطح انرژی را بهبود می‌بخشد.

اگر انسان از این رنگ‌ها در جایگاه مناسب و به‌صورت صحیح بهره ببرد، خلق‌وخوی مثبت، نیازهای عالی و اعمال خیرخواهانه در او شکل می‌گیرد و این تأثیرات عاملی برای ایجاد تعاملات سازنده در روابط انسانی می‌شود.[۷] برای نمونه، به رنگ سبز گیاهان و درختان[۸] لباس سبز[۹] و بالش سبز[۱۰] در قرآن اشاره شده است. رنگ سبز نشانه شادی و نشاط است و جذابیت بسیاری برای افراد ایجاد میکند که سبب جذب انسان به طرف آنها میشود. چنانچه، انسانها با دیدن رنگ سبز درختان و گیاهان[۱۱] احساس آرامش و نشاط در خود می-یابد.[۱۲] این رنگ با انواع متنوع آن به صورت کمرنگ و پررنگ بسیار در نزد انسان دلنشین و محبوب است.[۱۳]

علاوه بر رنگ سبز، به رنگ قرمز[۱۴] و گل قرمز[۱۵] اشاره شده است که این رنگ نوعی نشاط و هیجان را در وجود افراد منعکس میکند. در حقیقت، رنگ قرمز انرژی‌دهنده و محرک بسیار قوی است، شکافته شدن آسمان در آستانه قیامت و خروج سیارات به شکل گل قرمز، حکایت از اوج گرما، هیجان و ترسی دارد که انسان‌ها را فرا می‌گیرد؛ بنابراین در قرآن، قرمز برای رنگ‌آمیزی روز قیامت نیز ذکر شده و حکایت از قرمز شدن آسمان در آستانه قیامت دارد و خود این رنگ بر ترس و هراس روز قیامت می‌افزاید .همین تشبیه روز قیامت به رنگ قرمز گل می‌تواند گویای این باشد که این رنگ‌ جزو رنگ‌های محرک و غم‌انگیز است و مانند سایر رنگ‌های تیره حالت هیجان‌انگیزی دارد و این تشبیه اشاره‌ای به برخی آثار روانی این رنگ است.[۱۶]

رنگ سفید نیز علاوه بر رنگهای دیگر در قرآن بیان شده که نشانه طهارت، پاکی، خلوص، صفا،‌ خیر، عدالت و حقیقت است و با رنگ سیاه در تعارض است. این رنگ، هم ویژگی‌ها و صفات مثبت و پسندیده و حالات مطلوب و هم حالات نامطلوب در قرآن ترسیم شده است.[۱۷] رنگ سفید صبح[۱۸]، چهره سفید[۱۹]، و يد بيضاء حضرت موسی(ع) يا همان دست سفيد و درخشنده وی از حالت خوب و آرامش بخش رنگ سفید است سفيدی که درخششی شبيه به درخشش خورشيد دارد و چشم‌ها از شدت سفيدی آن تاريك می‌شوند. خداوند با قرار دادن دست آن حضرت به اين رنگ سفيد جلوه دادن دستش، آن را نشانه الهی و معجزه معرفی كرده تا قوم بنی اسرائيل با ديدن اين رنگ آرامش پيدا كنند [۲۰].رنگ سفید موها در پیری[۲۱]، کور شدن و سفیدی چشم بر اثر کوری[۲۲] از جمله آثار منفی سفیدی است.[۲۳]

رنگ سیاه [۲۴]نیز در قرآن آمده است که در یک معنا، به معنای نابودی و هلاکت است و رنگ سیاه چهره افراد گناهکار در قرآن بر این امر[۲۵] حکایت دارد و در معنای دیگر، به معنای آرامش است که رنگ سیاه شب مصداقی از آن محسوب می-شود.[۲۶]برخی دیگر از رنگ‌ها همانند رنگ زرد در قرآن مایه سرور و نشاط بینندگان میشود که رنگ گاو زرد نمونهای از آن است.[۲۷] در عین حال، رنگ زرد در قرآن برای کشتزارهای خشک[۲۸] نیز به کار رفته است که به طور معمول، این زردها، نشانه بیماری و آفت است و به رنگ زرد کمرنگ یا نارنجی متمایل است. رنگ زرد دیگری به نام رنگ زرد شتری وجود دارد که رنگ شرارههاى آتش دوزخ[۲۹]است. علاوه بر این، رنگ چهره مجرمان در قیامت[۳۰] به رنگ آبی توصیف شده است که نشانه حزن و ناراحتی است. علاوه بر رنگ‌های طبیعی و حسی، از رنگ دیگری نیز در قرآن سخن به میان آمده و آن رنگ الهی[۳۱] است.[۳۲] درواقع، رنگ الهی به معنای این است که انسان بدون تبعیض نژادی و قبیلهای و عاری از هرگونه تأکید ملی و یا گروهی با برادران خود براساس فطرت رفتار نماید.[۳۳]

منابع

ایکنا

پرتال جامع علوم و معارف قرآن؛ روانشناسی رنگها و قرآن کریم

دانشنامه پژوهه؛ پژوهشى در رنگ و پوشش هاى رنگى در اسلام

دانشنامه جهان اسلام؛ رنگها

دانشنامه حوزه؛ رنگ از منظر قرآن، حدیث و روان‌ شناسی

ویکی پدیا

ویکی پرسش؛ روان شناسی رنگها

ویکی فقه

ارجاعات

  1. . دانشنامه جهان اسلام؛ رنگها
  2. .ویکی پدیا
  3. . وَ ما ذَرَأَ لَكُمْ فِي الْأَرْضِ مُخْتَلِفاً أَلْوانُهُ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ‏؛و [همچنين‏] آنچه را در زمين به رنگهاى گوناگون براى شما پديد آورد [مسخّر شما ساخت‏]. بى‏ترديد، در اين [امور] براى مردمى كه پند مى‏گيرند نشانه‏اى است. (نحل/13)ثُمَّ كُلِي مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ فَاسْلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا يَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها شَرابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ فِيهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ‏؛سپس از همه ميوه‏ها بخور، و راههاى پروردگارت را فرمانبردارانه، بپوى. [آن گاه‏] از درون [شكم‏] آن، شهدى كه به رنگهاى گوناگون است بيرون مى‏آيد. در آن، براى مردم درمانى است. راستى در اين [زندگى زنبوران‏] براى مردمى كه تفكر مى‏كنند نشانه [قدرت الهى‏] است» (نحل/69)وَ مِنْ آياتِهِ خَلْقُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافُ أَلْسِنَتِكُمْ وَ أَلْوانِكُمْ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِلْعالِمِينَ‏؛ «و از نشانه‏هاى [قدرت‏] او آفرينش آسمانها و زمين و اختلاف زبانهاى شما و رنگهاى شماست. قطعاً در اين [امر نيز] براى دانشوران نشانه‏هايى است» (روم/22)
  4. . أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجْنا بِهِ ثَمَراتٍ مُخْتَلِفاً أَلْوانُها وَ مِنَ الْجِبالِ جُدَدٌ بِيضٌ وَ حُمْرٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُها وَ غَرابِيبُ سُودٌ؛ «آيا نديده‏اى كه خدا از آسمان، آبى فرود آورد و به [وسيله‏] آن ميوه‏هايى كه رنگهاى آنها گوناگون است بيرون آورديم؟ و از برخى كوه‏ها، راهها [و رگه‏ها] ى سپيد و گلگون به رنگهاى مختلف و سياه پر رنگ [آفريديم‏]» (فاطر/27)وَ مِنَ النَّاسِ وَ الدَّوَابِّ وَ الْأَنْعامِ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ كَذلِكَ إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ؛ و از مردمان و جانوران و دامها كه رنگهايشان همان گونه مختلف است [پديد آورديم‏]. از بندگان خدا تنها دانايانند كه از او مى‏ترسند. آرى، خدا ارجمندِ آمرزنده است. (فاطر/28)أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَسَلَكَهُ يَنابِيعَ فِي الْأَرْضِ ثُمَّ يُخْرِجُ بِهِ زَرْعاً مُخْتَلِفاً أَلْوانُهُ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَراهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَجْعَلُهُ حُطاماً إِنَّ فِي ذلِكَ لَذِكْرى‏ لِأُولِي الْأَلْبابِ‏؛ «مگر نديده‏اى كه خدا از آسمان، آبى فرود آورد پس آن را به چشمه‏هايى كه در [طبقات زيرينِ‏] زمين است راه داد، آن گاه به وسيله آن كشتزارى را كه رنگهاى آن گوناگون است بيرون مى‏آورد، سپس خشك مى‏گردد، آن گاه آن را زرد مى‏بينى، سپس خاشاكش مى‏گرداند. قطعاً در اين [دگرگونيها] براى صاحبان خرد عبرتى است» (فاطر/21)
  5. . قرآن و نظام هستی؛ کتاب‌های تشریع و تکوین/ تدبر در این دو، راه شناخت خداست؛ رنگ‌ها در قرآن از نگاه هنرمند سعودی
  6. دانشنامه حوزه؛ رنگ از منظر قرآن، حدیث و روان‌ شناسی؛ ویکی پرسش؛ روان شناسی رنگها؛ ویکی فقه؛ تدبیر الهی در رنگ‌های طبیعت
  7. تأثیر رنگ‌ها بر سبک زندگی اسلامی؛ تأثير رنگ‌ها در طراحی از ديدگاه قرآن كريم در وبلاگ «آفتابگردان»؛ امامت پدیا؛ اعجاز رنگها در قرآن
  8. . وَ سَبْعَ سُنْبُلاتٍ خُضْرٍ؛ «و هفت خوشه سبز» (یوسف/ 46 و43). وَ هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجْنا بِهِ نَباتَ كُلِّ شَيْ‏ءٍ فَأَخْرَجْنا مِنْهُ خَضِراً نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَراكِباً وَ مِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِها قِنْوانٌ دانِيَةٌ وَ جَنَّاتٍ مِنْ أَعْنابٍ وَ الزَّيْتُونَ وَ الرُّمَّانَ مُشْتَبِهاً وَ غَيْرَ مُتَشابِهٍ انْظُرُوا إِلى‏ ثَمَرِهِ إِذا أَثْمَرَ وَ يَنْعِهِ إِنَّ فِي ذلِكُمْ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ‏؛ »و اوست كسى كه از آسمان، آبى فرود آورد؛ پس به وسيله آن از هر گونه گياه برآورديم، و از آن [گياه‏ جوانه سبزى خارج ساختيم كه از آن، دانه‏هاى متراكمى برمى‏آوريم. و از شكوفه درخت خرما خوشه‏هايى است نزديك به هم. و [نيز] باغهايى از انگور و زيتون و انار- همانند و غير همانند- خارج نموديم. به ميوه آن چون ثمر دَهَد و به [طرز] رسيدنش بنگريد. قطعاً در اينها براى مردمى كه ايمان مى‏آورند نشانه‏هاست». (انعام/99) ا لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَتُصْبِحُ الْأَرْضُ مُخْضَرَّةً إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ؛ «آيا نديده‏اى كه خدا از آسمان، آبى فرو فرستاد و زمين سرسبز گرديد؟ آرى، خداست كه دقيق و آگاه است» (حج/63) الَّذِي جَعَلَ لَكُمْ مِنَ الشَّجَرِ الْأَخْضَرِ ناراً فَإِذا أَنْتُمْ مِنْهُ تُوقِدُونَ‏؛ «همو كه برايتان در درخت سبزفام اخگر نهاد كه از آن [چون نيازتان افتد] آتش مى‏افروزيد» (یس/80) فَجَعَلَهُ غُثاءً أَحْوی؛ «و آن‌گاه خشک و سیاه متمایل به سبز گرایید» (اعلی/5)؛ مُدْها مَّتانِ «که آن دو درخت در منت‌های سبزی و خرمی است» (رحمن/64).]
  9. . أُولئِكَ لَهُمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهارُ يُحَلَّوْنَ فِيها مِنْ أَساوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَ يَلْبَسُونَ ثِياباً خُضْراً مِنْ سُنْدُسٍ وَ إِسْتَبْرَقٍ مُتَّكِئِينَ فِيها عَلَى الْأَرائِكِ نِعْمَ الثَّوابُ وَ حَسُنَتْ مُرْتَفَقاً؛ «آنانند كه بهشتهاى عدن به ايشان اختصاص دارد كه از زير [قصرها] شان جويبارها روان است. در آنجا با دستبندهايى از طلا آراسته مى‏شوند و جامه‏هايى سبز از پرنيان نازك و حرير ستبر مى‏پوشند. در آنجا بر سريرها تكيه مى‏زنند. چه خوش پاداش و نيكو تكيه‏گاهى! » (کهف/31) عالِيَهُمْ ثِيابُ سُندُسٍ خُضْرٌ وَ إِسْتَبْرَقٌ وَ حُلُّوا أَساوِرَ مِنْ فِضَّةٍ وَ سَقاهُمْ رَبُّهُمْ شَراباً طَهُوراً؛ «[بهشتيان را] جامه‏هاى ابريشمى سبز و ديباى ستبر در بَر است و پيرايه آنان دستبندهاى سيمين است و پروردگارشان باده‏اى پاك به آنان مى‏نوشاند» (انسان/21).
  10. . مُتَّكِئِينَ عَلى‏ رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَ عَبْقَرِيٍّ حِسانٍ‏؛ «بر بالش سبز و فرش نيكو تكيه زده‏اند» (رحمن/76)
  11. . «اعجاز رنگ‌ها در قرآن» به روايت وبلاگ «آيه‌های سبز»؛ قرآن، بازگوكننده كامل تأثير روان‌شناسانه رنگ‌ها بر وجود آدمی است
  12. . تنوع رنگ‌ها از نگاه قرآن/شگفتی‌های طبیعت؛ هشداری برای عبرت‌گیری انسان؛ بررسی موضوع رنگ در قرآن در قالب پایان‌نامه
  13. . بررسی رنگ‌های شاد از ديدگاه قرآن؛كتاب «رنگ در قرآن» به زودی منتشر می‌شود
  14. . أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجْنا بِهِ ثَمَراتٍ مُخْتَلِفاً أَلْوانُها وَ مِنَ الْجِبالِ جُدَدٌ بِيضٌ وَ حُمْرٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُها وَ غَرابِيبُ سُودٌ؛ آيا نديده‏اى كه خدا از آسمان، آبى فرود آورد و به [وسيله‏] آن ميوه‏هايى كه رنگهاى آنها گوناگون است بيرون آورديم؟ و از برخى كوه‏ها، راهها [و رگه‏ها] ى سپيد و گلگون به رنگهاى مختلف و سياه پر رنگ [آفريديم‏]. (فاطر/27).
  15. . فَإِذَا انْشَقَّتِ السَّماءُ فَكانَتْ وَرْدَةً كَالدِّهانِ؛ «پس آن گاه كه آسمان از هم شكافد و چون چرم گلگون گردد» (رحمن/37)
  16. . «صبغة‌الله» بهترین رنگ بر روی زمین/ خداوند در قرآن از چه رنگ‌هایی یاد می‌فرماید؟
  17. . «صبغة‌الله» بهترین رنگ بر روی زمین/ خداوند در قرآن از چه رنگ‌هایی یاد می‌فرماید؟؛ بازی رنگ‌ها در طبیعت؛ تجلی قدرت آفرینش پروردگار/ رنگ‌شناسی در قرآن + عکس اهمیت رنگ و هنر در زندگی انسان‌ها براساس قرآن
  18. . کُلُوا وَ اشْرَبُوا حَتَّی یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الْأَبْیَضُ «بخورید و بیاشامید، تا رشته سپید صبح» (بقره/187)
  19. . يَوْمَ تَبْيَضُّ وُجُوهٌ وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ فَأَمَّا الَّذِينَ اسْوَدَّتْ وُجُوهُهُمْ أَ كَفَرْتُمْ بَعْدَ إِيمانِكُمْ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْفُرُونَ‏؛ «[در آن‏] روزى كه چهره‏هايى سپيد، و چهره‏هايى سياه گردد. اما سياهرويان [به آنان گويند:] آيا بعد از ايمانتان كفر ورزيديد؟ پس به سزاى آنكه كفر مى‏ورزيديد [اين‏] عذاب را بچشيد» (آل عمران/106)
  20. . وَ اضْمُمْ يَدَكَ إِلى‏ جَناحِكَ تَخْرُجْ بَيْضاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ آيَةً أُخْرى‏؛ «و دست خود را به پهلويت ببر، سپيدِ بى‏گزند برمى‏آيد، [اين‏] معجزه‏اى ديگر است» (طه/22)
  21. . قالَ رَبِّ إِنِّی وَهَنَ الْعَظْمُ مِنِّی وَ اشْتَعَلَ الرَّأْسُ شَیباً وَ لَمْ أَکنْ بِدُعائِک رَبِّ شَقِیا؛ «گفت: پروردگارا! به راستی من استخوانم سست گردیده و از جهت پیری، (موی) سر شعله ور شده (و سفید گشته است.) و پروردگارا! (من) به سبب خواندن تو در (زحمت و) بدبختی نبوده ام»(مریم/4)
  22. . وَ ابْیضَّتْ عَیناهُ مِنَ الْحُزْنِ؛ «و دو چشم او از اندوه سفید شد» (یوسف/84).
  23. . مقاله «رنگ سفيد از منظر قرآن و روانشناسی» منتشر شد؛ پرتال جامع علوم و معارف قرآن؛ روانشناسی رنگها و قرآن کریم
  24. . آشنايی با مفاهيم رنگ در قرآن كريم نگاهی به مفاهيم رنگ در قرآن مجيد
  25. . وَ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ عَلَيْها غَبَرَةٌ تَرْهَقُها قَتَرَةٌ؛ و در آن روز، چهره‏هايى است كه بر آنها غبار نشسته، [و] آنها را تاريكى پوشانده است؛ (عبس/40-41) وَ إِذا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالْأُنْثى‏ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَ هُوَ كَظِيمٌ‏؛ «و هر گاه يكى از آنان را به دختر مژده آورند، چهره‏اش سياه مى‏گردد، در حالى كه خشم [و اندوه‏] خود را فرو مى‏خورد» (نحل/58) وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ تَرَى الَّذِينَ كَذَبُوا عَلَى اللَّهِ وُجُوهُهُمْ مُسْوَدَّةٌ أَ لَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْوىً لِلْمُتَكَبِّرِينَ‏؛ «و روز قيامت كسانى را كه بر خدا دروغ بسته‏اند روسياه مى‏بينى، آيا جاى سركشان در جهنم نيست؟» (زمر/60) وَ إِذا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِما ضَرَبَ لِلرَّحْمنِ مَثَلًا ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَ هُوَ كَظِيمٌ‏؛ و چون يكى از آنان را به آنچه به [خداى‏] رحمان نسبت مى‏دهد خبر دهند، چهره او سياه مى‏گردد، در حالى كه خشم و تأسف خود را فرومى‏خورد. (زخرف/17)
  26. . «مِنَ الْخَیْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ»؛ از رشته سیاه (شب) برای شما آشکار گردد»(بقره/187)
  27. . قالُوا ادْعُ لَنا رَبَّكَ يُبَيِّنْ لَنا ما لَوْنُها قالَ إِنَّهُ يَقُولُ إِنَّها بَقَرَةٌ صَفْراءُ فاقِعٌ لَوْنُها تَسُرُّ النَّاظِرِينَ‏؛ گفتند: «از پروردگارت بخواه، تا بر ما روشن كند كه رنگش چگونه است؟» گفت: «وى مى‏فرمايد: آن ماده گاوى است زرد يك دست و خالص، كه رنگش بينندگان را شاد مى‏كند.» (بقره/69)
  28. . وَ لَئِنْ أَرْسَلْنا رِيحاً فَرَأَوْهُ مُصْفَرًّا لَظَلُّوا مِنْ بَعْدِهِ يَكْفُرُونَ‏؛ «و اگر باید [آفت‏زا] بفرستيم و [كِشت خود را] زردشده ببينند، قطعاً پس از آن كفران مى‏كنند» (روم/51)أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَسَلَكَهُ يَنابِيعَ فِي الْأَرْضِ ثُمَّ يُخْرِجُ بِهِ زَرْعاً مُخْتَلِفاً أَلْوانُهُ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَراهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَجْعَلُهُ حُطاماً إِنَّ فِي ذلِكَ لَذِكْرى‏ لِأُولِي الْأَلْبابِ؛ مگر نديده‏اى كه خدا از آسمان، آبى فرود آورد پس آن را به چشمه‏هايى كه در [طبقات زيرينِ‏] زمين است راه داد، آن گاه به وسيله آن كشتزارى را كه رنگهاى آن گوناگون است بيرون مى‏آورد، سپس خشك مى‏گردد، آن گاه آن را زرد مى‏بينى، سپس خاشاكش مى‏گرداند. قطعاً در اين [دگرگونيها] براى صاحبان خرد عبرتى است» (زمر/21) اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَياةُ الدُّنْيا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ زِينَةٌ وَ تَفاخُرٌ بَيْنَكُمْ وَ تَكاثُرٌ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ كَمَثَلِ غَيْثٍ أَعْجَبَ الْكُفَّارَ نَباتُهُ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَراهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَكُونُ حُطاماً وَ فِي الْآخِرَةِ عَذابٌ شَدِيدٌ وَ مَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوانٌ وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلَّا مَتاعُ الْغُرُور؛ بدانيد كه زندگى دنيا، در حقيقت، بازى و سرگرمى و آرايش و فخرفروشىِ شما به يكديگر و فزون‏جويى در اموال و فرزندان است. [مَثَل آنها] چون مثل بارانى است كه كشاورزان را رُستنى آن [باران‏] به شگفتى اندازد، سپس [آن كشت‏] خشك شود و آن را زرد بينى، آن گاه خاشاك شود. و در آخرت [دنيا پرستان را] عذابى سخت است و [مؤمنان را] از جانب خدا آمرزش و خشنودى است، و زندگانى دنيا جز كالاى فريبنده نيست. (حدید/20)
  29. . إِنَّها تَرْمِي بِشَرَرٍ كَالْقَصْرِ كَأَنَّهُ جِمالَتٌ صُفْرٌ؛[دوزخ‏] چون كاخى [بلند] شراره مى‏افكند، گويى شترانى زرد رنگند» (مرسلات/33-32)
  30. . یوْمَ ینْفَخُ فِی الصُّورِ وَ نَحْشُرُ الْمُجْرِمینَ یوْمَئِذٍ زُرْقاً؛ «(همان) روزی که در شیپور دمیده میشود و خلافکاران را در آن روز، در حالی که (چشمانشان کور و) کبود است گرد می آوریم»(طه/102)
  31. . صِبْغَةَ اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً وَ نَحْنُ لَهُ عابِدُونَ‏؛ «اين است نگارگرى الهى؛ و كيست خوش‏نگارتر از خدا؟ و ما او را پرستندگانيم» (بقره/138)
  32. . دانشنامه پژوهه؛ پژوهشى در رنگ و پوشش هاى رنگى در اسلام
  33. عبادت، فطرت، ایمان؛ مضامین «رنگ خدا» در قرآن