دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم: تنها دانشگاه تخصصی ایران در زمینه رشتههای علوم قرآنی. در سال ۱۳۶۱، مرکزی با عنوان «مدرسۀ تربیت مدرس قرآن کریم» توسط سازمان اوقاف و امور خیریه در تهران آغاز به کار کرد که به تدریج در سال 13۶۸ تبدیل به دانشكده علوم قرآنی تهران شد و در سال 13۸۷ با موافقت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری این دانشكده تبدیل به دانشگاه شد و فعالیت خود را آغاز کرد. در این دانشگاه رشتههایی همچون تفسیر قرآن، علوم قرآن و حدیث، فقه و مبانی حقوق اسلامی، فنون قرائت، تلاوت و کتابت و تربیت معلم قرآن، تدریس میشود. تخصص در زمینۀ علوم قرآنی و امکان تحصیل فارغالتحصیلان سایر رشتهها در این دانشگاه، از جمله ویژگیهای این دانشگاه محسوب میشوند. همچنین برخی از اهداف مهم این دانشگاه عبارت است از: تربیت نیروهای توانمند در حوزه علوم و معارف قرآنی، ارائه خدمات علمی ـ فرهنگی به نهادهای فرهنگی و دینی داخل و خارج از کشور، ارتقاء سطح فرهنگ و دانش عموم جامعه در حوزه علوم و معارف قرآن کریم و تبادل پژوهشهای راهبردی قرآنی با مراکز علمی و پژوهشی جهان.
تاریخچۀ دانشگاه
دانشگاه علوم و معارف قرآن كریم در سال ۱۳۶۱ بهمنظور بهرهوری از موقوفات قرآنی، تحت عنوان مدرسه قرآن در تهران تأسیس شد و به مرور زمان در سال ۶۸ تبدیل به دانشكده علوم قرآنی تهران شد و اساسنامه آن در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.[۱] پس از آن، دانشکدههایی در آمل، قم، شیراز و مشهد راهاندازی شد. به دلیل اقبال مردم و جامعه قرآنی به دانشکدههای علوم قرآنی در دهه شصت و هفتاد شمسی با درخواست مردم و تأمین بخشی از هزینهها توسط مردم، این دانشکدهها در سطح کشور گسترش یافت.[۲] وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال ۸۷ با تبدیل این دانشكده به دانشگاه موافقت كرد.[۳]
ساختار دانشگاه
دانشگاه علوم و معارف قران کریم با 21 دانشکده، ۸۰ عضو هیئت علمی،[۴] حدود 3 هزار دانشجو و 6 هزار فارغ التحصیل، بزرگترین دانشگاه علوم و معارف قران در سطح جهان است.[۵] این دانشگاه تنها دانشگاه تخصصی قرآن در کشور، با ۱۸ دانشکده علوم قرآنی بوده که به تربیت دانشجویان نخبه و متعهد میپردازد.[۶] این دانشگاه به لحاظ سازمانی زیرنظر سازمان اوقاف و امور خیریه و از لحاظ آموزشی زیر نظر وزارت علوم اداره میشود.[۷] تمام سیستم این دانشگاه اعم از سیستم اداری، جذب و پذیرش دانشجو زیر نظر وزارت علوم است و مدارک و گواهی تحصیلی فارغالتحصیلان را در نهایت وزیر علوم امضا میکند. اما متولی و مؤسس این دانشگاه، سازمان اوقاف و امور خیریه است. بخشی از هزینههای دانشگاه را دولت و مجلس تأمین میکند و بخشی را نیز سازمان اوقاف و امور خیریه تأمین میکند.[۸] هزینه تحصیل در این دانشگاه برای همه رایگان است.[۹]
ویژگیهای دانشگاه
تخصص در زمینه علوم قرآنی: دانشگاه علوم و معارف قرآن به عنوان تنها دانشگاه تخصصی در زمینه رشتههای علوم قرآنی است. در سایر دانشگاهها، شاید اینگونه رشتهها را تنها به عنوان یک واحد درسی و یا یک رشته تحصیلی ارائه کنند، اما دانشگاه علوم و معارف قرآن تماما رشتههای علوم قرآنی را در مجموعه خود دارد.[۱۰] به همین خاطر تأسيس اين دانشگاه توانسته است پاسخگوی بخشی از نيازهای فراوان در حوزه علوم و معارف قرآنی باشد.[۱۱] امکان تحصیل فارغ التحصیلان سایر رشتهها در این دانشگاه: رشتههای علوم قرآنی رشتههای فرهنگساز جامعه هستند و این یعنی افرادی هم که حتی با مدارک دیگری شاغل هستند میتوانند در این رشتهها ادامه تحصیل دهند.[۱۲] حفاظ قرآن: این دانشگاه بیشترین تعداد حفاظ قرآن در بین دانشگاههای کشور را دارد.[۱۳]
رشتههای تحصیلی دانشگاه تفسیر قرآن، علوم قرآن، علوم قرآن و حدیث، علوم و معارف قرآنی، علوم حدیث، تفسیر تطبیقی قرآن، فقه و مبانی حقوق اسلامی، فنون قرائت، تلاوت و کتابت، تربیت معلم قرآن، مدرسی معارف اسلامی با گرایش آشنایی با منابع اسلامی و مدرسی معارف اسلامی با گرایش اخلاق اسلامی، گروههای علمی این دانشگاه را تشکیل میدهند که برخی از آنها میانرشتهای هستند.[۱۴]
فعالیتهای علمی و فرهنگی دانشگاه
فعالیتهای پژوهشی: دانشگاه علوم و معارف قرآن در ۴ حوزه چاپ و انتشار کتاب، برگزاری همایشها، انعقاد تفاهمنامه و امور پژوهشی فعالیتهای پژوهشی خود را پی میگیرد.[۱۵] برگزاری المپیاد قرآنی: از دیگر فعالیتهای این دانشگاه میتوان به المپیاد قرآن و عترت اشاره کرد. [۱۶] این المپیاد در سه گروه اساتید، کارکنان و دانشجویان همه ساله و در سه بخش شفاهی، کتبی و ارسال آثار برگزار و نفرات برتر به جشنواره قرآن و عترت دانشجویان کشور راه مییابند.[۱۷]
اهداف و مأموریتهای دانشگاه
اهداف و مأموریتهای دانشگاه عبارتند از:
1. تربیت کارشناسان متعهد در عرصه امور قرآنی با تأکید بر قاری، حافظ، داور، مبلغ و مفسر قرآن کریم، بهمنظور تأمین نیروی انسانی مورد نیاز مؤسسات فرهنگی قرآنی، مشاهد مشرفه و مدیریتهای قرآنی و فعالان امور قرآنی کشور و تأمین معلمان و اساتید قرآنی مورد نیاز آموزش و پرورش و آموزش عالی
2. تربیت نیروهای متعهد، مؤمن و توانمند در حوزه علوم و معارف قرآنی در زمینههای تدریس، تحقیق و تبلیغ
3. ارائه خدمات علمی- فرهنگی به نهادها و سازمانهای فرهنگی و دینی داخل و خارج از کشور در حوزه علوم و معارف قرآن کریم
4. ارتقاء سطح فرهنگ و دانش عموم جامعه در حوزه علوم و معارف قرآن کریم با تأکید بر ایجاد زمینه مناسب برای فعالیت همهجانبه مردم در این زمینه
5. گسترش فعالیتهای علمی و تربیتی در حوزه علوم و معارف قرآنی در منطقه و جهان
6. توسعه رشتههای مختلف در زمینه علوم و معارف قرآن کریم و علوم مرتبط با وقف و بقاع متبرکه طبق ضوابط شورای گسترش آموزش عالی
7. توسعه کرسیهای نظریهپردازی در حوزه علوم و معارف قرآنی مطابق ضوابط و مقررات
8. تبادل پژوهشهای راهبردی قرآنی با مراکز علمی و پژوهشی جهان
9. جهتدهی موقوفات قرآنی به سمت حوزه علم و فناوری با تأکید بر توسعه فعالیتهای آموزشی، پژوهشی و فرهنگی در حوزه علوم و معارف قرآن کریم با رعایت نظر متولی
10. استفاده از ظرفیت استادان حوزه به عنوان اعضای هیئت علمی دانشگاه و اولویتدهی به پذیرش طلاب و فضلای حوزه در مقاطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه مطابق با ضوابط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری[۱۸]
وضعیت فارغ التحصیلان دانشگاه
دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، تاکنون بیش از دهها هزار نفر فارغ التحصیل داشته است که بسیاری از آنها در عرصههای مختلفی چون آموزش و پرورش، سپاه، بسیج، نیروی انتظامی، ارتش، وزارت کشور، فرمانداری و بخشداری و مراکز دانشگاهی مشغول به کار هستند.
منابع
ایکنا
ارجاعات
- ↑ تجمیع ۶ دانشكده علوم قرآنی در نقاط مختلف كشور/ ۷۵ درصد فارغالتحصیلان اشتغال دارند
- ↑ از آینده شغلی رشتههای «دانشگاه علوم و معارف قرآن» تا پاسخ به انتقادات
- ↑ تجمیع ۶ دانشكده علوم قرآنی در نقاط مختلف كشور/ ۷۵ درصد فارغالتحصیلان اشتغال دارند
- ↑ تجمیع ۶ دانشكده علوم قرآنی در نقاط مختلف كشور/ ۷۵ درصد فارغالتحصیلان اشتغال دارند
- ↑ دانشنامه حوزه
- ↑ 12 هزار نسخه خطی قرآن دستهبندی و عنوانبندی شد
- ↑ راهاندازی دروس میانرشتهای در دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
- ↑ از آینده شغلی رشتههای «دانشگاه علوم و معارف قرآن» تا پاسخ به انتقادات
- ↑ ضعفها و مشکلات دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
- ↑ تلاش دانشگاه علوم و معارف برای رسیدن به جایگاه قطب علمی کشور/ انتظار از وزارت علوم
- ↑ كاركرد دانشگاه علوم و معارف قرآن فرا استانی است
- ↑ نگاه شغلی به رشتههای علوم قرآنی نداریم؛ این رشتهها فرهنگسازند/ اشتغال ۷۵ درصدی فارغالتحصیلان
- ↑ تحلیل عملکرد دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در جشنواره ملی قرآن دانشجویان
- ↑ از آینده شغلی رشتههای «دانشگاه علوم و معارف قرآن» تا پاسخ به انتقادات
- ↑ از آینده شغلی رشتههای «دانشگاه علوم و معارف قرآن» تا پاسخ به انتقادات
- ↑ دانشگاه علوم و معارف قرآن، توسعه کیفی آموزش عالی مباحث قرآن و عترت را فراهم کند
- ↑ تحلیل عملکرد دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در جشنواره ملی قرآن دانشجویان
- ↑ «اساسنامه دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم توسط حسن روحانی ابلاغ شد».