سوره الحاقه

سوره حاقه؛ شصت و نهمین سوره قرآن کریم و از سور مکی در جزء 29 ام، دارای 52 آیه. موضوع اصلی این سوره، معاد و توصیف روز قیامت است که وقوع آن را حتمی دانسته و درباره عاقبت کسانی که منکر قیامت شدند سخن گفته است.

معرفی سوره

شصت و نهمین سوره قرآن و از سوره‌های مکی است که در جزء ۲۹ قرار دارد. این سوره به دلیل اینکه در سه آیه اول آن، سه بار واژه الحاقه آمده، حاقه نامیده شده است. منظور از حاقه، روز قیامت است.

محتوای سوره

سوره «حاقه» يكی از سوره های مكی است كه محتوای آن در بردارنده سه محور با موضوعيت «قيامت و القاب آن»، «بخش‌های پيرامون سرنوشت انسان و اقوام گرفتار از جمله عاد و ثمود و فرعون در قيامت» و «عظمت قران و مقام پيامبر اكرم» است.

فضیلت سوره

از رسول گرامی اسلام(ص) در فضيلت قرائت سوره «حاقه» نقل است که هركس اين سوره را بخواند، خداوند حساب او را در قيامت آسان می‌كند.

محدود بودن علم بشری در شناخت قیامت

سوره «الحاقه»، به‌ویژه آيات ابتدايی آن بر عجز انسان، محدود بودن علم بشری و سختی فهم مسأله قیامت اشاره دارد. در اين ميان نقش وحی برای فهم قیامت پررنگ می‌شود. به جرأت می‌توان گفت كه علم انسان فقط كارايی لازم در محدوده علمی را دارد و برای چيزهايی كه فراتر از عقل بشری است (نظیر عالم آخرت)، بايد وحی الهی وارد شود.

معنای «طاغیه»

از نظر علامه طباطبایی، طاغیه صیحه شدیدی است که باعث نابودی قوم عاد شد. در آیه دیگر از کلمه رجفه استفاده شده است، در آیه دیگری هم از کلمه صاعقه بهره برده است و علامه طاغیه را یکی از این چند کلمه می‌داند؛ یعنی طاغیه یا صاعقه، یا رجفه و یا صیحه است و البته اینکه این سه با هم باشند هم تنافی ندارد؛ زیرا قبل از زلزله صدایی می‌آید و بعد رجفه و لرزش رخ می‌دهد، و اینکه همزمان با آن صاعقه هم رخ دهد منافاتی ندارد و این هر سه با هم باعث نابودی این قوم شده است. ایشان احتمال دیگری مطرح کرده و آن اینکه گفته‌اند از مصدر طغیان است؛ یعنی علت هلاکت، طغیان قوم ثمود بود. چون در سوره شمس فرمود: كَذَّبَتْ ثَمُودُ بِطَغْوَاهَا؛ یعنی ثمود به واسطه طغیانشان، قیامت را تکذیب کردند و عذاب شدند. ولی شیخ طوسی نقل کرده که طاغیه، طغیان است؛ لذا نظر این دو بزرگوار با هم فرق دارد.

منابع

ایکنا

ویکی شیعه