محمد علی تسخیری

محمد علی تسخیری(27 مهر 1323-28مرداد1399)؛ از چهره‌های تقریبی و مفسر قرآن کریم اهل ایران که فعالیت-های فرهنگى و تبليغى در داخل و خارج كشور داشته است. تفسیر المختصر المفید فی تفسیر القرآن المجید از آثار اوست. وی این تفسیر را با نگاه بین‌المللی و تقریبی تألیف کرده است تا مورد استفاده همه مذاهب اسلامی باشد.

زندگینامه محمد علی تسخیری

محمدعلی تسخیری در ۲۷ مهر ۱۳۲۳ در نجف زاده شد. تسخیری با اتمام دوره سطح، درس خارج را نزد سید محمدباقر صدر، خویی، سید محمدتقی حکیم و میرزا جواد تبریزی، در حوزه علمیه نجف فرا گرفت و شعر و ادبیات را نزد محمدرضا مظفر آموخت. وی در سال ۱۳۵۱ش به حوزه علمیه قم رفت و در درس سید محمدرضا گلپایگانی، میرزا هاشم آملی و وحید خراسانی شركت نمود. وی نماینده تهران در پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری، رئیس شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و از اعضای شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز بود. دبیر کلی مجمع جهانی اهل‌بیت و مجمع جهانی تقریب مذاهب و نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در کمیته شریعت بانک توسعه اسلامی از دیگر سوابق اوست. وی تنها نماینده رسمی شیعه اثناعشری در مجمع فقه اسلامی در جده بود. وی سرانجام، در ۲۸ مرداد ۱۳۹۹ش در تهران در گذشت.

آثار قرآنی محمد علی تسخیری

محمد علی تسخیری تألیفات متعددی در زمینه قرآن کریم به زبان فارسی و عربی دارد که از جمله آنها می‌توان به اقتصاد اسلامی، المختصر المفید فی تفسیر القرآن المجید، اقلیت‌های مسلمانان؛ راهكارها و مشكلات، ایده‌های گفت‌وگو با دیگران، درباره وحدت و تقریب مذاهب اسلامی، تعدد مذاهب و مسئله تقریب و وحدت اسلامی، رسالت ما تقریب در اندیشه‌ها، انسجام در عمل اشاره کرد.

تأثیر قرآن بر رویکرد تقریبی محمد علی تسخیری

محمد علی تسخیری شخصیتی قرآنی داشت و از چهره‌های تقریبی به شمار می-رفت. وی شخصی مسلّط به فرهنگ قرآنی بود و درک خوبی از محورهای اجتماعی و سیاسی در قرآن داشت. دلیل تسلط وی را ناشی از آن می توان دانست که قرآن در نزد او سرلوحه تمام برنامه‌های زندگی‌ بود. از این رو، سخنان وی همواره مستند به آیات قرآنی و احادیث نبوی بود و در اجتماعات و کنفرانس‌های بین‌المللی بیشتر از قرآن الهام می‌گرفت. قرآن‌ مداری در مشی و رفتار، ادبیات بیانی و آثار قلمی وی، به خوبی مشهود است. در اندیشه تسخیری، قرآن مهمترین اصل تقریب بعد از اشتراک توحیدی مسلمانان است و در عین حال، قرآن محتوای اصلی بیانات و استدلالاتش را تأمین می‌کرد و همین مسئله موجب اقبال همه فِرَق اسلامی به وی شده بود. باور تقریب و وحدت جوامع اسلامی نزد تسخیری، برآمده از قرآن‌اندیشی و جهان‌نگری ایشان بود. مسئله تقریب در عقلانیت قرآن، دعوت قرآن به گفت‌وگو، در آزادی اجتهاد و دعوت قرآن به وحدت و اخوت متبلور است و همه این موارد، مسیر تقریب را مقدس جلوه می‌دهد. براین اساس، نگاه قرآنی و تفسیری تسخیری، با نگاهی فرامذهبی و فرادینی همراه بوده است. این نکته نشان می‌دهدکه تفسیرش به این نحو نیست که بخواهد به طور مصنوعی داعیه تقریب و وحدت داشته باشد؛ بلکه با تمام وجود حس کرده بود که تقریب و وحدت امری جهانی و مسئله قرآنی است. به همین دلیل، تفسیر وی توانست ارتباط سریع با مخاطب بویژه با جوانان خارج از کشور برقرار کند.

منابع

ایکنا

ویکی شیعه

دانشنامه اسلامی ویکی نور