سقط جنین

سقط جنین؛ خروج حاصل باروری زن زودتر از موعد مقرر به¬شرط سلب حیات از آن. اگر آن چیزی که در رحِم مادر است(جنین) زودتر از موعد طبیعی از رحم خارج گردد(به هر نحو ممکن و با هر دلیلی) به¬گونه¬ای که در بیرون از رحِم قادر به ادامه حیات نباشد سقط جنین رخ داده-است^[۱].

تعریف

اگر آن چیزی که در رحِم مادر است(جنین) زودتر از موعد طبیعی از رحم خارج گردد(به هر نحو ممکن و با هر دلیلی) به-گونه¬ای که در بیرون از رحِم قادر به ادامه حیات نباشد سقط جنین رخ داده-است^[۲]. در کشورهای مختلف رویکردهای متفاوتی نسبت به این مسئله است؛ در قانون جمهوری اسلامی ایران موضوع سقط‌جنین، تنها درصورتی‌که ادامه بارداری برای مادر تهدید جانی داشته¬باشد یا آنکه به سبب ناقص¬الخلقه بودن یا عقب¬ماندگی ذهنی جنین مادر درطول زندگی به حرج افتد، اگر قبل از چهارماهگی بوده و مدارک لازم و تأییدیه پزشک معتمد نیز موجود باشد، امکان انجام عمل سقط‌جنین هست^[۳].

سقط‌جنین در قرآن و روایات

خداوند متعال در آیات 12 تا 14 سوره مبارکه مؤمنون خلقت جنین را به¬تصویر کشیده و خویش را برای این آفرینش خود تحسین کرده¬است^[۴] که بیانگر جایگاه ویژه آن نزد باری تعالی است. از طرف دیگر در آیاتی همچون آیات 8 و 9 سوره تکویر^[۵] یا آیه 12 سوره ممتحنه^[۶] و آیه 137 انعام^[۷] از سنت ناپسند قتل فرزندان نزد اعراب گلایه کرده و آن را محکوم می-کند^[۸]، از طرف دیگر خودِ جنین نیز به¬نحوی فرزند انسان محسوب می¬گردد و براساس قرائن اشاره¬شده می¬توان ناپسند بودن عمل سقط جنین را نزد باری تعالی نتیجه گرفت. با بررسی مجموعه روایات شیعی نیز می¬توان به ناپسند بودن موضوع سقط‌جنین نزد ائمه معصومین علیهم¬السلام پی برد. در روایتی امام رضا(ع) بر ناپسند بودن این عمل تأکید کرده^[۹]؛ همچنین امام کاظم(ع) نیز زنی که بدون اطلاع شوهرش جنین خود را سقط کرده¬است را مذمت کرده و او را بر پرداختن دیه به پدر فرزند براساس وضعیت جنین واداشته-است^[۱۰]، بنابراین درکنار نهی¬های قرآنی، از جانب ائمه هدی نیز نهی از سقط‌جنین وارد شده¬است که گواه ناپسند بودن آن است.

سقط‌جنین در فقه اسلامی

علاوه برآنکه سقط جنین عملی حرام نزد فقها انگاشته می¬شود، ایشان برای مرتکبین آن جزا درنظر گرفته¬اند که باتوجه به وضعیت جنین متفاوت است. هرگاه جنین صرفا نطفه باشد دیه آن بیست مثقال شرعى طلا(۲۰ دینار) است؛ اگر به¬صورت خون بسته¬شده باشد، چهل مثقال(۴۰ دینار)؛ اگر مضغه باشد، شصت مثقال(۶۰ دینار)؛ اگر به صورت استخوان باشد بدون گوشت باشد، هشتاد مثقال(۸۰ دینار)؛ اگر جنین کامل باشد و هنوز روح و حرکت نداشته باشد، صد مثقال طلا (۱۰۰ دینار) و اگر روح در آن دمیده شده باشد، هزار مثقال (۱۰۰۰ دینار) در مذکر و پانصد مثقال (۵۰۰ دینار) در مؤنث باید دیه پرداخت شود^[۱۱].

آمار

بر اساس آمارهای وزارت بهداشت در سال 1391 تعداد ۲۲۰ هزار سقط‌جنین در کشور رخ¬داده که تنها 100هزار از آن آمار به¬صورت مجاز رخ داده¬است. نکته نگران¬کننده آنکه آمارها حاکی از آن است که تقاضای سقط‌جنین میان مادران در طول سال‌ها افزایش یافته¬است و این امر باتوجه به کاهش میزان نرخ افزایش جمعیت موضوعی نگران¬کننده است که باید برای آن چاره¬ای اندیشید^[۱۲]. از طرف دیگر قوانین و مقررات سخت-گیرانه در این زمینه و فشارهای فرهنگی آن اقبال بانوان باردار را به سقط جنین غیرقانونی برده-است^[۱۳]. به¬نظر می¬رسد مناسب است تا مسئولان مربوطه باتوجه به کاهش میزان ازدواج و ولادات و درمقابل افزایش اقبال به سقط جنین، حمایت از خانواده¬ها را در دستور کار خود قرارداده تا از آسیب¬های این حوزه کاسته شود و اقبال افراد به¬سمت ازدواج و فرزندآوری بیشتر شود^[۱۴].

منابع

ایکنا

پاورقی ها

↑ آشنايی دقيق از قانون سقط جنين و آيين‌نامه اجرايی آن برای پزشكان ضروری است
↑ آشنايی دقيق از قانون سقط جنين و آيين‌نامه اجرايی آن برای پزشكان ضروری است
↑ وقتی هدیه‌ خداوند پس داده می‌شود/ فشار روحی مادر؛ از نتایج سقط جنین
↑ وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ طِينٍ ﴿۱۲﴾ ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِي قَرَارٍ مَكِينٍ ﴿۱۳﴾ ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ ﴿۱۴﴾
↑ وَإِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ ﴿٨﴾ بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ ﴿٩﴾
↑ يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا .... وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ ... فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ
↑ وَكَذَلِكَ زَيَّنَ لِكَثِيرٍ مِنَ الْمُشْرِكِينَ قَتْلَ أَوْلَادِهِمْ شُرَكَاؤُهُمْ...
↑ هشدارهای قرآن در رابطه با سقط جنین/ شدیدترین مجازات برای بزرگ‌ترین گناه)
↑ آمار سقط جنین چندین برابر فوتی‌های کرونا است(اسحاق بن عمار می‌گوید: به ابوالحسن(ع) عرض کردم، زن از باردارشدن می‌ترسد و دارو می‌نوشد تا آنچه در شکم دارد، بیفتد. امام فرمود: این کار را نباید کرد. گفتم: نطفه‌ای بیش نیست، فرمودند: نخستین چیزی که آفریده می‌شود، نطفه است)
↑ هشدارهای قرآن در رابطه با سقط جنین/ شدیدترین مجازات برای بزرگ‌ترین گناه (شخصی از ابوجعفر درباره زن آبستنى پرسید که بدون آگاهى همسرش دارویى نوشیده و بچه‏‌اش را انداخته است. امام فرمود: اگر داراى استخوان بوده و گوشت بر آن‌ها روییده، پرداخت دیه بر زن واجب است و باید آن را به شوهرش بپردازد و اگر به هنگامى‌که بچه را انداخته، علقه یا مضغه بوده، باید چهل دینار یا یک بنده، به پدر بچه تسلیم کند. آن شخص پرسید: پس آیا زن در این دیه، از فرزندش ارث نمی‌برد؟ فرمود: نه، زیرا خودش بچه را کشته، پس ارث هم نمى‌‏برد)
↑ آمار سقط جنین چندین برابر فوتی‌های کرونا است
↑ نهی قرآن از سقط جنین به‌ دلیل مشکلات اقتصادی/ اشاره‌ای به قانون مجازات اسلامی برای سقط جنین
↑ افزایش سقط جنین غیر بهداشتی در نتیجه ممنوعیت‌های شرعی، قانونی و فرهنگی
↑ ضرورت حمایت از خانواده‌ها برای کاهش آمار سقط جنین

[1] آشنايی دقيق از قانون سقط جنين و آيين‌نامه اجرايی آن برای پزشكان ضروری است

[2] آشنايی دقيق از قانون سقط جنين و آيين‌نامه اجرايی آن برای پزشكان ضروری است

[3] وقتی هدیه‌ خداوند پس داده می‌شود/ فشار روحی مادر؛ از نتایج سقط جنین

[4] وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ طِينٍ ﴿۱۲﴾ ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِي قَرَارٍ مَكِينٍ ﴿۱۳﴾ ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ ﴿۱۴﴾

[5] وَإِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ ﴿٨﴾ بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ ﴿٩﴾

[6] يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا .... وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ ... فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ

[7] وَكَذَلِكَ زَيَّنَ لِكَثِيرٍ مِنَ الْمُشْرِكِينَ قَتْلَ أَوْلَادِهِمْ شُرَكَاؤُهُمْ...

[8] هشدارهای قرآن در رابطه با سقط جنین/ شدیدترین مجازات برای بزرگ‌ترین گناه)

[9] آمار سقط جنین چندین برابر فوتی‌های کرونا است(اسحاق بن عمار می‌گوید: به ابوالحسن(ع) عرض کردم، زن از باردارشدن می‌ترسد و دارو می‌نوشد تا آنچه در شکم دارد، بیفتد. امام فرمود: این کار را نباید کرد. گفتم: نطفه‌ای بیش نیست، فرمودند: نخستین چیزی که آفریده می‌شود، نطفه است)

[10] هشدارهای قرآن در رابطه با سقط جنین/ شدیدترین مجازات برای بزرگ‌ترین گناه (شخصی از ابوجعفر درباره زن آبستنى پرسید که بدون آگاهى همسرش دارویى نوشیده و بچه‏‌اش را انداخته است. امام فرمود: اگر داراى استخوان بوده و گوشت بر آن‌ها روییده، پرداخت دیه بر زن واجب است و باید آن را به شوهرش بپردازد و اگر به هنگامى‌که بچه را انداخته، علقه یا مضغه بوده، باید چهل دینار یا یک بنده، به پدر بچه تسلیم کند. آن شخص پرسید: پس آیا زن در این دیه، از فرزندش ارث نمی‌برد؟ فرمود: نه، زیرا خودش بچه را کشته، پس ارث هم نمى‌‏برد)

[11] آمار سقط جنین چندین برابر فوتی‌های کرونا است

[12] نهی قرآن از سقط جنین به‌ دلیل مشکلات اقتصادی/ اشاره‌ای به قانون مجازات اسلامی برای سقط جنین

[13] افزایش سقط جنین غیر بهداشتی در نتیجه ممنوعیت‌های شرعی، قانونی و فرهنگی

[14] ضرورت حمایت از خانواده‌ها برای کاهش آمار سقط جنین

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]