قرآن پدیا

نسخ: تفاوت میان نسخه‌ها

صفحه بحث

نسخ (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۲

۶۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ آوریل ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «نسخ؛ رفع حکم ثابت. نسخ در علوم قرآنی به معنای برداشته شدن حکمی در قرآن بوسیله آیه¬ یا دلیل قطعی است. آیات 106 سوره بقره و 101 سوره نحل را دال بر وجود نسخ در قرآن دانسته¬اند. اندیشمندان علوم قرآنی تا پنج نوع نسخ را برشمرده¬اند. از شبهاتی که پیرامون ب...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
نسخ؛ رفع حکم ثابت. نسخ در علوم قرآنی به معنای برداشته شدن حکمی در قرآن بوسیله آیه¬ یا دلیل قطعی است. آیات 106 سوره بقره و 101 سوره نحل را دال بر وجود نسخ در قرآن دانسته¬اند. اندیشمندان علوم قرآنی تا پنج نوع نسخ را برشمرده¬اند. از شبهاتی که پیرامون بحث نسخ در قرآن وجود دارد وجود تناقض در قرآن کریم است که با دقت در شرایط تناقض بین دو امر چنین شبهه¬ای باطل می¬شود. درباره تعداد آیات منسوخ اختلاف نظر وجود دارد اما معروف¬ترین آنها آیه نجواست.
نسخ؛ رفع حکم ثابت. نسخ در علوم قرآنی به معنای برداشته شدن حکمی در قرآن بوسیله آیه¬ یا دلیل قطعی است. آیات 106 سوره بقره و 101 سوره نحل را دال بر وجود نسخ در قرآن دانسته¬اند. اندیشمندان علوم قرآنی تا پنج نوع نسخ را برشمرده¬اند. از شبهاتی که پیرامون بحث نسخ در قرآن وجود دارد وجود تناقض در قرآن کریم است که با دقت در شرایط تناقض بین دو امر چنین شبهه¬ای باطل می¬شود. درباره تعداد آیات منسوخ اختلاف نظر وجود دارد اما معروف¬ترین آنها آیه نجواست.


تعریف
== تعریف ==
نسخ در لغت به معنای نقل و انتقال و ازاله و محو و رفع است؛ برخی معنای جدیدی مطرح کرده ¬اند و گفته¬اند  اصل ماده نسخ به معنای اخراج چیزی به صورت موقت از مقام قوت و قدرت و اعتبار است، نه ازاله حکم؛ یعنی ممکن است منسوخ بعد از مدتی ناسخ بشود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3984687/%D8%B9%D9%84%D9%85-%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE-%D9%85%D8%AA%D8%B2%D9%84%D8%B2%D9%84%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%B9%D8%AF%D9%85-%D8%AF%D8%B1%DA%A9-%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD-%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE علم ناسخ و منسوخ متزلزل‌ترین شاخه علوم قرآنی است / آفات عدم درک صحیح ناسخ و منسوخ؛ مفهوم شناسی نسخ]</ref>  
نسخ در لغت به معنای نقل و انتقال و ازاله و محو و رفع است؛ برخی معنای جدیدی مطرح کرده ¬اند و گفته¬اند  اصل ماده نسخ به معنای اخراج چیزی به صورت موقت از مقام قوت و قدرت و اعتبار است، نه ازاله حکم؛ یعنی ممکن است منسوخ بعد از مدتی ناسخ بشود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3984687/%D8%B9%D9%84%D9%85-%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE-%D9%85%D8%AA%D8%B2%D9%84%D8%B2%D9%84%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%B9%D8%AF%D9%85-%D8%AF%D8%B1%DA%A9-%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD-%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE علم ناسخ و منسوخ متزلزل‌ترین شاخه علوم قرآنی است / آفات عدم درک صحیح ناسخ و منسوخ؛ مفهوم شناسی نسخ]</ref>  
اما در اصطلاح علوم قرآنی، نسخ عبارت است از اينكه حكمی از احكام ثابت دينی در اثر سپری شدن وقت و دوران آن حكم برداشته شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1667738/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%86%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%83%D8%B1%D9%8A%D9%85 بررسی نسخ و ناسخ و منسوخ در قرآن كريم]</ref>  
اما در اصطلاح علوم قرآنی، نسخ عبارت است از اينكه حكمی از احكام ثابت دينی در اثر سپری شدن وقت و دوران آن حكم برداشته شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1667738/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%86%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%83%D8%B1%D9%8A%D9%85 بررسی نسخ و ناسخ و منسوخ در قرآن كريم]</ref>  
نسخ در قرآن
آیات 106 سوره بقره<ref>«مَا نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ؛ هر حكمى را نسخ كنيم ، يا آن را به [ دست ] فراموشى بسپاريم ، بهتر از آن ، يا مانندش را مى‏آوريم ; مگر ندانستى كه خدا بر هر كارى تواناست؟» (بقرة/ 106).</ref> و 101 سوره نحل<ref>«وَ إِذَا بَدَّلْنَا آيَةً مَکَانَ آيَةٍ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا يُنَزِّلُ قَالُوا إِنَّمَا أَنْتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ‌؛ و چون حكمى را به جاى حكم ديگر بياوريم و خدا به آنچه به تدريج نازل مى‏كند داناتر است مى‏گويند : « جز اين نيست كه تو دروغ‏بافى . » [ نه ، ] بلكه بيشتر آنان نمى‏دانند (نحل‏/ 101).</ref> دلالت بر وجود نسخ در قرآن کریم دارند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3662116/%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D9%86%D8%B3%D8%AE-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%81%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C-%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D8%B3%D8%AE%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87  اصل نسخ در قرآن، قابل انکار نیست/ فواید همیشگی آیات نسخ‌شده]</ref>


عدم نقص بودن نسخ در قرآن
== نسخ در قرآن ==
آیات 106 سوره بقره<ref>«مَا نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ؛ هر حكمى را نسخ كنيم ، يا آن را به [ دست ] فراموشى بسپاريم ، بهتر از آن ، يا مانندش را مى‏آوريم ; مگر ندانستى كه خدا بر هر كارى تواناست؟» (بقرة/ 106).</ref> و 101 سوره نحل<ref>«وَ إِذَا بَدَّلْنَا آيَةً مَکَانَ آيَةٍ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا يُنَزِّلُ قَالُوا إِنَّمَا أَنْتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ‌؛ و چون حكمى را به جاى حكم ديگر بياوريم و خدا به آنچه به تدريج نازل مى‏كند داناتر است مى‏گويند : « جز اين نيست كه تو دروغ‏بافى . » [ نه ، ] بلكه بيشتر آنان نمى‏دانند (نحل‏/ 101).</ref> دلالت بر وجود نسخ در قرآن کریم دارند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3662116/%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D9%86%D8%B3%D8%AE-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%81%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C-%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D8%B3%D8%AE%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87 اصل نسخ در قرآن، قابل انکار نیست/ فواید همیشگی آیات نسخ‌شده]</ref>
 
== عدم نقص بودن نسخ در قرآن ==
قرآن به عنوان کلام خدا نباید دارای تناقض باشد. برخی وجود ناسخ و منسوخ را دال بر این تناقض در قرآن دانسته¬اند. در پاسخ باید گفت تناقض برای خود ۸ شرط دارد. به قول شاعری «در تناقض هشت وحدت شرط‌ دان/ وحدت موضوع محمول ومکان/ وحدت شرط و اضافه جزء و کل». بنابراین وقتی می‌خواهیم دو چیز متناقض را پیدا کنیم باید زمان و مکان، شرط، جزئیت و کلیت آن یکی باشد. وقتی می‌گوییم ناسخ و منسوخ، ناسخ متعلق به یک زمان است و منسوخ به زمان دیگر تعلق دارد. پس در ناسخ و منسوخ تناقض وجود ندارد به عنوان مثال آیاتی که در مکه نازل می‌شدند خطاب به پیامبر(ص) می‌فرماید: «یا رسول‌الله در برابر مشرکین عفو داشته باش» یعنی لازم نیست با مشرکین جنگ کنید پس قانون در مکه بر مدار عفو، گذشتن و مدارا کردن می‌چرخد. اما زمانی‌که پیامبر(ص) به مدینه آمدند آیاتی مبنی بر قتل مشرکین نازل می‌شود. اسلام، دین به روز است و نسخ در قرآن را می¬توان به معنای به روز بودن آن دانست نه تناقض.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3490957/%D9%86%D8%B3%D8%AE-%D8%A2%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%AC%D9%88%D8%A7-%D8%B9%D8%B8%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%86%D8%B9-%D8%B1%D8%A7-%D8%A2%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF نسخ آیه «نجوا» عظمت امیرالمومنین(ع) را آشکار کرد]</ref>
قرآن به عنوان کلام خدا نباید دارای تناقض باشد. برخی وجود ناسخ و منسوخ را دال بر این تناقض در قرآن دانسته¬اند. در پاسخ باید گفت تناقض برای خود ۸ شرط دارد. به قول شاعری «در تناقض هشت وحدت شرط‌ دان/ وحدت موضوع محمول ومکان/ وحدت شرط و اضافه جزء و کل». بنابراین وقتی می‌خواهیم دو چیز متناقض را پیدا کنیم باید زمان و مکان، شرط، جزئیت و کلیت آن یکی باشد. وقتی می‌گوییم ناسخ و منسوخ، ناسخ متعلق به یک زمان است و منسوخ به زمان دیگر تعلق دارد. پس در ناسخ و منسوخ تناقض وجود ندارد به عنوان مثال آیاتی که در مکه نازل می‌شدند خطاب به پیامبر(ص) می‌فرماید: «یا رسول‌الله در برابر مشرکین عفو داشته باش» یعنی لازم نیست با مشرکین جنگ کنید پس قانون در مکه بر مدار عفو، گذشتن و مدارا کردن می‌چرخد. اما زمانی‌که پیامبر(ص) به مدینه آمدند آیاتی مبنی بر قتل مشرکین نازل می‌شود. اسلام، دین به روز است و نسخ در قرآن را می¬توان به معنای به روز بودن آن دانست نه تناقض.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3490957/%D9%86%D8%B3%D8%AE-%D8%A2%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%AC%D9%88%D8%A7-%D8%B9%D8%B8%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%86%D8%B9-%D8%B1%D8%A7-%D8%A2%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF نسخ آیه «نجوا» عظمت امیرالمومنین(ع) را آشکار کرد]</ref>


انواع نسخ
== انواع نسخ ==
نسخ را برخی سه نوع<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3984687/%D8%B9%D9%84%D9%85-%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE-%D9%85%D8%AA%D8%B2%D9%84%D8%B2%D9%84%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%B9%D8%AF%D9%85-%D8%AF%D8%B1%DA%A9-%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD-%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE علم ناسخ و منسوخ متزلزل‌ترین شاخه علوم قرآنی است / آفات عدم درک صحیح ناسخ و منسوخ]</ref> و برخی پنج نوع دانسته¬اند:
نسخ را برخی سه نوع<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3984687/%D8%B9%D9%84%D9%85-%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE-%D9%85%D8%AA%D8%B2%D9%84%D8%B2%D9%84%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%B9%D8%AF%D9%85-%D8%AF%D8%B1%DA%A9-%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD-%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE علم ناسخ و منسوخ متزلزل‌ترین شاخه علوم قرآنی است / آفات عدم درک صحیح ناسخ و منسوخ]</ref> و برخی پنج نوع دانسته¬اند:
1. نسخ حكم و تلاوت: يعنی آيه‌ای كه مشتمل بر حكمی بوده به طور كامل از صفحه قرآن محو شده باشد.  
1. نسخ حكم و تلاوت: يعنی آيه‌ای كه مشتمل بر حكمی بوده به طور كامل از صفحه قرآن محو شده باشد.  
خط ۱۸: خط ۱۹:
5. نسخ تهميدی: یعنی همراهی نخستين قرآن با عادات جاهلی و تصحيح تدريجی آن.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1656527/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%AA-%D8%A2%D9%8A%D9%87-%D9%86%D8%AC%D9%88%D8%A7-%D8%B1%D8%A7-%D8%AC%D8%B2%D9%88-%D8%A2%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF «معرفت» آيه نجوا را جزو آيات منسوخ نمی‌داند]</ref>
5. نسخ تهميدی: یعنی همراهی نخستين قرآن با عادات جاهلی و تصحيح تدريجی آن.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1656527/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%AA-%D8%A2%D9%8A%D9%87-%D9%86%D8%AC%D9%88%D8%A7-%D8%B1%D8%A7-%D8%AC%D8%B2%D9%88-%D8%A2%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF «معرفت» آيه نجوا را جزو آيات منسوخ نمی‌داند]</ref>


موارد نسخ در قرآن
== موارد نسخ در قرآن ==
در بین عالمان علوم قرآنی درباره تعداد آیات منسوخ اختلاف نظر وجود دارد. برخی آن را 288 آیه، بعضی 20 آیه،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3662142/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B3%D8%AE-%D8%AA%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AC%DB%8C-%D8%B1%D9%81%D8%B9%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نظریه «نسخ تدریجی» رفع‌کننده بسیاری از ابهامات است]</ref>  گروهی آن را هشت آیه<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1656527/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%AA-%D8%A2%D9%8A%D9%87-%D9%86%D8%AC%D9%88%D8%A7-%D8%B1%D8%A7-%D8%AC%D8%B2%D9%88-%D8%A2%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF «معرفت» آيه نجوا را جزو آيات منسوخ نمی‌داند]</ref> و عده¬ای تنها یک آیه را منسوخ دانسته-اند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3662116/%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D9%86%D8%B3%D8%AE-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%81%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C-%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D8%B3%D8%AE%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87 اصل نسخ در قرآن، قابل انکار نیست/ فواید همیشگی آیات نسخ‌شده]</ref>
در بین عالمان علوم قرآنی درباره تعداد آیات منسوخ اختلاف نظر وجود دارد. برخی آن را 288 آیه، بعضی 20 آیه،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3662142/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B3%D8%AE-%D8%AA%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AC%DB%8C-%D8%B1%D9%81%D8%B9%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نظریه «نسخ تدریجی» رفع‌کننده بسیاری از ابهامات است]</ref>  گروهی آن را هشت آیه<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1656527/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%AA-%D8%A2%D9%8A%D9%87-%D9%86%D8%AC%D9%88%D8%A7-%D8%B1%D8%A7-%D8%AC%D8%B2%D9%88-%D8%A2%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%AE-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF «معرفت» آيه نجوا را جزو آيات منسوخ نمی‌داند]</ref> و عده¬ای تنها یک آیه را منسوخ دانسته-اند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3662116/%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D9%86%D8%B3%D8%AE-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%81%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C-%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D8%B3%D8%AE%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87 اصل نسخ در قرآن، قابل انکار نیست/ فواید همیشگی آیات نسخ‌شده]</ref>
آیه نجوا را می¬توان از آیاتی دانست که بر نسخش اتفاق دارند: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نَاجَيْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاکُمْ صَدَقَةً ذلِکَ خَيْرٌ لَکُمْ وَ أَطْهَرُ فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ‌؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، هر گاه با پيامبر [ خدا ] گفتگوى محرمانه مى‏كنيد ، پيش از گفتگوى محرمانه خود صدقه‏اى تقديم بداريد. اين [ كار ] براى شما بهتر و پاكيزه‏تر است و اگر چيزى نيافتيد بدانيد كه خدا آمرزنده مهربان است (مجادله/ 12).
آیه نجوا را می¬توان از آیاتی دانست که بر نسخش اتفاق دارند: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نَاجَيْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاکُمْ صَدَقَةً ذلِکَ خَيْرٌ لَکُمْ وَ أَطْهَرُ فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ‌؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، هر گاه با پيامبر [ خدا ] گفتگوى محرمانه مى‏كنيد ، پيش از گفتگوى محرمانه خود صدقه‏اى تقديم بداريد. اين [ كار ] براى شما بهتر و پاكيزه‏تر است و اگر چيزى نيافتيد بدانيد كه خدا آمرزنده مهربان است (مجادله/ 12).
در اين آيه به وجوب پرداخت صدقه برای گفت‌وگوی خصوصی با پيامبر تصريح شده است. براساس منابع اسباب نزول با نزول اين آيه كسی جز علی بن ابی طالب با پيامبر  نجوا نكرد. حضرت ديناری داشت كه به ده درهم تبديل كرد و برای هر بار رازگويی با پيامبر درهمی به فقيران پرداخت. پس از آن آيه ديگری نازل شد و حكم لزوم پرداخت صدقه در رازگويی با پيامبر نسخ شد: «أَ أَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاکُمْ صَدَقَاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تَابَ اللَّهُ عَلَيْکُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاَةَ وَ آتُوا الزَّکَاةَ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ اللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ‌؛ آيا ترسيديد كه پيش از گفتگوى محرمانه خود صدقه‏هايى تقديم داريد ؟ و چون نكرديد و خدا [ هم ] بر شما بخشود، پس نماز را برپا داريد و زكات را بدهيد و از خدا و پيامبر او فرمان بريد، و خدا به آنچه مى‏كنيد آگاه است»(مجادلة/ 13).<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1781299/%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%86%D8%B3%D8%AE- مفهوم شناسی نسخ]</ref>
در اين آيه به وجوب پرداخت صدقه برای گفت‌وگوی خصوصی با پيامبر تصريح شده است. براساس منابع اسباب نزول با نزول اين آيه كسی جز علی بن ابی طالب با پيامبر  نجوا نكرد. حضرت ديناری داشت كه به ده درهم تبديل كرد و برای هر بار رازگويی با پيامبر درهمی به فقيران پرداخت. پس از آن آيه ديگری نازل شد و حكم لزوم پرداخت صدقه در رازگويی با پيامبر نسخ شد: «أَ أَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاکُمْ صَدَقَاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تَابَ اللَّهُ عَلَيْکُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاَةَ وَ آتُوا الزَّکَاةَ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ اللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ‌؛ آيا ترسيديد كه پيش از گفتگوى محرمانه خود صدقه‏هايى تقديم داريد ؟ و چون نكرديد و خدا [ هم ] بر شما بخشود، پس نماز را برپا داريد و زكات را بدهيد و از خدا و پيامبر او فرمان بريد، و خدا به آنچه مى‏كنيد آگاه است»(مجادلة/ 13).<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1781299/%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%86%D8%B3%D8%AE- مفهوم شناسی نسخ]</ref>


منابع
== منابع ==
ایکنا
ایکنا
[https://fa.wikipasokh.com/view/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7_%D9%88_%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%B3%D8%AE ویکی پاسخ]
[https://fa.wikipasokh.com/view/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7_%D9%88_%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%B3%D8%AE ویکی پاسخ]
== پاورقی ها ==
Tabasi
ویراستار
۱٬۴۳۰

ویرایش

برگرفته از «https://quranpedia.org/index.php/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/754»