هوای نفس: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۲۸

هوای نفس: امیال و گرایش های کنترل نشده و طغیان گر نفس انسان. نداشتن اعتقادات درست مهمترین عامل سست بودن انسان در برابر هوای نفس است. استقامت در راه مبارزه با هوای نفس و چنگ‌اندازی به دامن تقوای الهی انسان را به بالا رفتن از پله‌های ترقی راهنمایی می کند.

تعریف هوای نفس

هوا در لغت به معنای میل و خواست درونی و علاقه است^[۱] و نفس غریزه‌ای است که تفکر در آن جایی ندارد^[۲] و هوای نفس به‌طور كلی به گرايش‌ها و تمايلات و خواسته‌های حرام يا مكروه يا مباح نفس موجود در كالبد انسانی گفته می‌شود.^[۳]

آثار تبعیت از هوای نفس

هوای نفس کرامت انسانی را تهدید می کند^[۴] و باعث می ‌شود که انسان مانند یک حیوان به دنبال غرایض باشد.^[۵] هوای نفس همچنین منشا اختلافات است از این رو برای دامن زدن به هرگونه اختلاف باید از آن پرهیز کرد.^[۶] علاوه بر این هوای نفس مهم‌ترین عامل دوری انسان از خداست و نقش مهمی در کاستن اتصال به خدا دارد^[۷]. آثار دیگری که در روایات و آیات در مورد عواقب تبعیت از هوای نفس آمده عبارتند از: عدم معرفت و شناخت بر طبق آیه«أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَى عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَى سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَى بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَن يَهْدِيهِ مِن بَعْدِ اللَّهِ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ؛ پس آیا ندیدی کسی را که هوس خویش را معبود خود قرار داده و خدا او را دانسته، گمراه و برگوش او ودلش مهر زده و بر دیده‌اش پرده نهاده است»(جاثیه/23) هواپرستی یکی‌از موانع عمده شناخت است که برحقایق پرده می‎افکند و آدمی را کر و کور می‎سازد^[۸]. گردن فرازی و تکبر هوا‌های نفسانی از عوامل مهم گردن فرازی و تکبر در برابر پیامبران و دین حق است، چنان که در آیه «... أَ فَکُلَّما جاءَکُمْ رَسُولٌ بِما لا تَهْوي‏ أَنْفُسُکُمُ اسْتَکْبَرْتُمْ فَفَريقاً کَذَّبْتُمْ وَ فَريقاً تَقْتُلُونَ؛آیا چنین نیست که هر زمان، پیامبری چیزی بر خلاف هوای نفس شما آورد ، در برابر او تکبر کردید (و از ایمان آوردن به او خودداری نمودید) پس عده‌ای را تکذیب کرده ، و جمعی را به قتل رساندید؟!»(بقره/87) خواهش‌های دل، زمینه‌ساز تکذیب و کشته شدن انبیای الهی دانسته شده است^[۹]. گمراهی بنابر آیه «وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ بِغَيْرِ هُدًى مِنَ اللَّهِ: طبق این آیه چه کسی گمراه تر از فردی است که از هدایت خدا استفاده نکرده است؟» (قصص/50) در اینجا با استفهام انکاری بیان می کند که اگر می‌خواهید گمراه نشوید از هوای نفس پیروی نکنید^[۱۰] که بزرگترین انحراف بشر از هواپرستی آغاز می شود^[۱۱]و حتی نزدیک شدن به نفس راهی به سوی گمراهی است^[۱۲]. افتادن در فتنه ها باتوجه به فرموده امام علی(ع) در نهج‌البلاغه «إِنَّمَا بَدْءُ وُقُوعِ الْفِتَنِ أَهْوَاءٌ تُتَّبَعُ وَ أَحْكَامٌ تُبْتَدَعُ، يُخَالَفُ فِيهَا كِتَابُ اللَّهِ وَ...^[۱۳]» هنگامی که انسان‌ها به جای اینکه اختیار خود را به عقل و شرع بسپارند، به هواپرستی‌ دل می‌سپارند، فتنه‌ها می‌جوشد که این فتنه‌ها ممکن است اجتماعی یا فردی باشد^[۱۴].

راه مبارزه با هوای نفس

مبارزه با نفس به قدری اهمیت دارد که سعادت بشر وابسته به آن است^[۱۵]. جلب رضایت خدا^[۱۶] ، تبعیت از عقل^[۱۷]، داشتن معرفت نفس^[۱۸]، به یاد قیامت بودن و انس با قرآن^[۱۹]، تقوا و مراقبت از اعمال و رفتار و گفتار خود^[۲۰]، ورزش کردن^[۲۱] از جمله راهکارهای مبارزه با هوای نفس و وسوسه های نفسانی است.

آثار مبارزه با هوای نفس

خداوند متعال در سوره مبارکه نازعات می‌فرمایند که آن کسانی که از مقام خداوند ترس دارند و به‌خاطر خداوند گناه انجام نمی‌دهند و از هوی‌و‌هوس پیروی نمی‌کنند، بهشت خداوند جایگاه آنان است^[۲۲]و به کمال می رسند.^[۲۳]همچنین مهم ترین عامل از بین رفتن سبک زندگی غربی و رواج سبک زندگی اسلامی مخالفت با هوای نفس یا جهاد اکبر است^[۲۴].

منابع

ایکنا

پاورقی ها

[1] خطرات تبعیت از هوای نفس را بشناسیم

[2] انسان با قوه عقل برابر هوای نفس می‎ایستد.

[3] هوای نفس، تاريك‌ترين حجاب ميان خداوند و بندگان است

[4] هوای نفس و دنیاپرستی کرامت انسانی را خدشه‌دار می‌کند

[5] مخالفت با هوای نفس کلید رمز شکوفایی استعدادهای انسان است

[6] هوای نفس؛ منشا اختلافات/کارنیک؛ محور جمع و اجتماع انسان‌ها باشد

[7] هوای نفس، مهم‌ترین مانع برای دوستی با خداست

[8] هوای نفس؛ دشمن‌ترین دشمن/دشمنی‎که انسان را کور و کر می‎کند

[9] هوای نفس؛ رهزن دین حق

[10] عواقب تبعیت از هوای نفس و برتری‌طلبی در قرآن

[11] آیه‌نگاشت/ نکوهش تبعیت از هوای نفس

[12] دوری از هوای نفس راهی به‌سوی روشنايی است

[13] نهج البلاغه/خطبه50

[14] پیروی از هوای نفس سرآغاز سقوط در فتنه است

[15] سعادت بشر در گرو مبارزه با هوای نفس است

[16] انسان با قوه عقل برابر هوای نفس می‎ایستد

[17] عقل، ناجی انسان از شرّ هوای نفس خویش است

[18] راهکار ترک پیروی از هوای نفس

[19] خطرات تبعیت از هوای نفس را بشناسیم

[20] چگونه بر هوای نفس خود غلبه کنیم؟/ هواپرستی؛ سرچشمه غفلت انسان

[21] هدف نهایی ورزش در اسلام غلبه بر هوای نفس است

[22] دنبال آرزو و هوای نفس نباشیم

[23] مبارزه با هوای نفس بهترین جهاد انسان است

[24] بهترین راه ترویج سبک زندگی اسلامی مبارزه با هوای نفس است

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]

[۲۲]

[۲۳]

[۲۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 هوای نفس: امیال و گرایش های کنترل نشده و طغیان گر نفس انسان. نداشتن اعتقادات درست مهمترین عامل سست بودن انسان در برابر هوای نفس است. استقامت در راه مبارزه با هوای نفس و چنگ‌اندازی به دامن تقوای الهی انسان را به بالا رفتن از پله‌های ترقی راهنمایی می کند.
--تعریف هوای نفس
+== تعریف هوای نفس ==
 هوا در لغت به معنای میل و خواست درونی و علاقه است<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/4074950/%D8%AE%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85 خطرات تبعیت از هوای نفس را بشناسیم]</ref> و نفس غریزه‌ای است که تفکر در آن جایی ندارد<ref>[https://qom.iqna.ir/fa/news/3715965/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D9%88%D9%87-%D8%B9%D9%82%D9%84-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%85%DB%8C%E2%80%8E%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%AF انسان با قوه عقل برابر هوای نفس می‎ایستد.]</ref> و هوای نفس به‌طور كلی به گرايش‌ها و تمايلات و خواسته‌های حرام يا مكروه يا مباح نفس موجود در كالبد انسانی گفته می‌شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1147322/-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%83%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D9%85%D9%8A%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF-%D9%88-%D8%A8%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA- هوای نفس، تاريك‌ترين حجاب ميان خداوند و بندگان است]</ref>
--آثار تبعیت از هوای نفس
+== آثار تبعیت از هوای نفس ==
 هوای نفس کرامت انسانی را تهدید می کند<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3393611/%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%88-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%AE%D8%AF%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF هوای نفس و دنیاپرستی کرامت انسانی را خدشه‌دار می‌کند]</ref> و باعث می ‌شود که انسان مانند یک حیوان به دنبال غرایض باشد.<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/3714859/%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D8%B1%D9%85%D8%B2-%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA مخالفت با هوای نفس کلید رمز شکوفایی استعدادهای انسان است]</ref> هوای نفس همچنین منشا اختلافات است از این رو برای دامن زدن به هرگونه اختلاف باید از آن پرهیز کرد.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3720896/%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%85%D9%86%D8%B4%D8%A7-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DB%8C%DA%A9-%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1-%D8%AC%D9%85%D8%B9-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF هوای نفس؛ منشا اختلافات/کارنیک؛ محور جمع و اجتماع انسان‌ها باشد]</ref> علاوه بر این هوای نفس مهم‌ترین عامل دوری انسان از خداست و نقش مهمی در کاستن اتصال به خدا دارد<ref>[https://qom.iqna.ir/fa/news/1429335/%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B9-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA هوای نفس، مهم‌ترین مانع برای دوستی با خداست]</ref>.
 آثار دیگری که در روایات و آیات در مورد عواقب تبعیت از هوای نفس آمده عبارتند از:
@@ خط ۱۳: / خط ۱۴: @@
 بنابر آیه «وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ بِغَيْرِ هُدًى مِنَ اللَّهِ: طبق این آیه چه کسی گمراه تر از فردی است که از هدایت خدا استفاده نکرده است؟» (قصص/50) در اینجا با استفهام انکاری بیان می کند که اگر می‌خواهید گمراه نشوید از هوای نفس پیروی نکنید<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3506094/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%A8-%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 عواقب تبعیت از هوای نفس و برتری‌طلبی در قرآن]</ref> که بزرگترین انحراف بشر از هواپرستی آغاز می شود<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3775424/%D8%A2%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%86%DA%A9%D9%88%D9%87%D8%B4-%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3 آیه‌نگاشت/ نکوهش تبعیت از هوای نفس]</ref>و حتی نزدیک شدن به نفس راهی به سوی گمراهی است<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/2454091/%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%8A%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA دوری از هوای نفس راهی به‌سوی روشنايی است]</ref>.
 افتادن در فتنه ها
 باتوجه به فرموده امام علی(ع) در نهج‌البلاغه «إِنَّمَا بَدْءُ وُقُوعِ الْفِتَنِ أَهْوَاءٌ تُتَّبَعُ وَ أَحْكَامٌ تُبْتَدَعُ، يُخَالَفُ فِيهَا كِتَابُ اللَّهِ وَ...<ref>نهج البلاغه/خطبه50</ref>» هنگامی که انسان‌ها به جای اینکه اختیار خود را به عقل و شرع بسپارند، به هواپرستی‌ دل می‌سپارند، فتنه‌ها می‌جوشد که این فتنه‌ها ممکن است اجتماعی یا فردی باشد<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/4099021/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B3%D8%B1%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%AA%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA پیروی از هوای نفس سرآغاز سقوط در فتنه است]</ref>.
--راه مبارزه با هوای نفس
+== راه مبارزه با هوای نفس ==
 مبارزه با نفس به قدری اهمیت دارد که سعادت بشر وابسته به آن است<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/3579403/%D8%B3%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D8%A8%D8%B4%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D9%88-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%A7%D8%B3%D8%AA سعادت بشر در گرو مبارزه با هوای نفس است]</ref>. جلب رضایت خدا<ref>[https://qom.iqna.ir/fa/news/3715965/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D9%88%D9%87-%D8%B9%D9%82%D9%84-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%85%DB%8C%E2%80%8E%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%AF انسان با قوه عقل برابر هوای نفس می‎ایستد]</ref> ، تبعیت از عقل<ref>[https://zanjan.iqna.ir/fa/news/2708636/%D8%B9%D9%82%D9%84-%D9%86%D8%A7%D8%AC%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%B1%D9%91-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%AE%D9%88%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D8%AA عقل، ناجی انسان از شرّ هوای نفس خویش است]</ref>، داشتن معرفت نفس<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3627081/%D8%B1%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%AA%D8%B1%DA%A9-%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3 راهکار ترک پیروی از هوای نفس]</ref>، به یاد قیامت بودن و انس با قرآن<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/4074950/%D8%AE%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85 خطرات تبعیت از هوای نفس را بشناسیم]</ref>، تقوا و مراقبت از اعمال و رفتار و گفتار خود<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/2676587/%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%B1-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%BA%D9%84%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D9%86%DB%8C%D9%85-%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D8%B1%DA%86%D8%B4%D9%85%D9%87-%D8%BA%D9%81%D9%84%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86 چگونه بر هوای نفس خود غلبه کنیم؟/ هواپرستی؛ سرچشمه غفلت انسان]</ref>، ورزش کردن<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/4017307/%D9%87%D8%AF%D9%81-%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%BA%D9%84%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%B1-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%A7%D8%B3%D8%AA هدف نهایی ورزش در اسلام غلبه بر هوای نفس است]</ref> از جمله راهکارهای مبارزه با هوای نفس و وسوسه های نفسانی است.
--آثار مبارزه با هوای نفس
+== آثار مبارزه با هوای نفس ==
 خداوند متعال در سوره مبارکه نازعات می‌فرمایند که آن کسانی که از مقام خداوند ترس دارند و به‌خاطر خداوند گناه انجام نمی‌دهند و از هوی‌و‌هوس پیروی نمی‌کنند، بهشت خداوند جایگاه آنان است<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3874020/%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%A2%D8%B1%D8%B2%D9%88-%D9%88-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%85 دنبال آرزو و هوای نفس نباشیم]</ref>و به کمال می رسند.<ref>[https://yazd.iqna.ir/fa/news/3666969/%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA مبارزه با هوای نفس بهترین جهاد انسان است]</ref>همچنین مهم ترین عامل از بین رفتن سبک زندگی غربی و رواج سبک زندگی اسلامی مخالفت با هوای نفس یا جهاد اکبر است<ref>[https://kurdistan.iqna.ir/fa/news/3723115/%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%AA%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AC-%D8%B3%D8%A8%DA%A9-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%A7%D8%B3%D8%AA بهترین راه ترویج سبک زندگی اسلامی مبارزه با هوای نفس است]</ref>.
--منابع
+== منابع ==
 ایکنا
+== پاورقی ها ==