تفسیر عرفانی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">[[پرونده:تفسیر مخزن العرفان، از تفاسیر عرفانی قرآن کریم.jpg|جایگزین=تفسیر مخزن العرفان، از تفاسیر عرفانی قرآن کریم|بندانگشتی|تفسیر مخزن العرفان، از تفاسیر عرفانی قرآن کریم]]تفسیر عرفانی<ref>ارجاعات این مقاله به ماهنامۀ رایحه، سال پنجم شمارۀ 68، بهمن ماه 1388، است که به موضوع «تفسیر عرفانی» اختصاص دارد.</ref>: تاویل مبتنی بر رمز و اشاره و کشف معنای باطنی آیات قرآن. این شیوه از تفسیر برمبنای آموخته‌های ذوقی و عرفانی و مبانی سیر و سلوك است و از طریق کشف و شهود به دست می‌آید. از آنجا که عرفان، شهودی و قائم به فرد است، صرفاً برای صاحب و حامل خود حجیت دارد. اهل عرفان خود در این مورد می‌گویند که تجارب عرفانی را نه انکار کنید و نه پیروی. در این نوع از تفسیر که از آن به تاویل نیز یاد می‌شود، ملاک‌هایی برای تشخیص ادعای صحیح از ناصحیح وجود دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از: عدم وجود تنزیل و تقیید در برداشت عرفانی، انطباق با مفهوم حاکم در عصر نزول و موید بودن به شواهد نقلی قطعی و سپس شواهد عقلی. رکن مهم در تفسیر عرفانی، تاویل است و چون باطن قرآن، قابل تسری و تعمیم در دیگر اعصار است، گذر از ظاهر آیات و کشف نکات مهم نهفته در بطون آن، به پویایی قرآن در همۀ زمان‌ها می‌انجامد و این مطلب بیانگر اهمیت تفسیر عرفانی است.
تفسیر عرفانی<ref>ارجاعات این مقاله به ماهنامۀ رایحه، سال پنجم شمارۀ 68، بهمن ماه 1388، است که به موضوع «تفسیر عرفانی» اختصاص دارد.</ref>: تاویل مبتنی بر رمز و اشاره و کشف معنای باطنی آیات قرآن. این شیوه از تفسیر برمبنای آموخته‌های ذوقی و عرفانی و مبانی سیر و سلوك است و از طریق کشف و شهود به دست می‌آید. از آنجا که عرفان، شهودی و قائم به فرد است، صرفاً برای صاحب و حامل خود حجیت دارد. اهل عرفان خود در این مورد می‌گویند که تجارب عرفانی را نه انکار کنید و نه پیروی. در این نوع از تفسیر که از آن به تاویل نیز یاد می‌شود، ملاک‌هایی برای تشخیص ادعای صحیح از ناصحیح وجود دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از: عدم وجود تنزیل و تقیید در برداشت عرفانی، انطباق با مفهوم حاکم در عصر نزول و موید بودن به شواهد نقلی قطعی و سپس شواهد عقلی. رکن مهم در تفسیر عرفانی، تاویل است و چون باطن قرآن، قابل تسری و تعمیم در دیگر اعصار است، گذر از ظاهر آیات و کشف نکات مهم نهفته در بطون آن، به پویایی قرآن در همۀ زمان‌ها می‌انجامد و این مطلب بیانگر اهمیت تفسیر عرفانی است.


== تعریف تفسیر عرفانی ==
== تعریف تفسیر عرفانی ==
خط ۳۸: خط ۳۷:
برخی از مهمترین تفاسیر عرفانی از آغاز تا کنون عبارتند از:
برخی از مهمترین تفاسیر عرفانی از آغاز تا کنون عبارتند از:


تفسیر منسوب به امام صادق (ع)،
* تفسیر منسوب به امام صادق (ع)،
 
* تفسیر تستری؛ سهل بن عبدالله تستری، تفسیر ابوعبدالرحمن سلمی معروف به حقایق التفسیر،
تفسیر تستری؛ سهل بن عبدالله تستری،
* لطائف الاشارات قشیری،
تفسیر ابوعبدالرحمن سلمی معروف به حقایق التفسیر،
* [[پرونده:جلد کتاب کشف الاسرار.jpg|جایگزین=جلد کتاب کشف الاسرار|بندانگشتی|جلد کتاب کشف الاسرار]]کشف الاسرار و عدة الابرار میبدی ( اصل آن مربوط به خواجه عبدالله انصاری است و میبدی به شرح و بسط آن پرداخته است)
 
* تبصير الرحمن و تيسير المنان علی بن احمد بن ابراهیم مهایمی،
«لطائف الاشارات» قشیری،  
* الفواتح الالهيه والمفاتح الغيبه الموصحه،
 
* الكلم القرآنيه و الحكم الفرقانيه نعمة الله نخجوانی، تفسير القرآن الكريم صدرالدین شیرازی معروف به صدرالمتالهین،
«کشف الاسرار و عدة الابرار» میبدی ( اصل آن مربوط به خواجه عبدالله انصاری است و میبدی به شرح و بسط آن پرداخته است)
* بیان السعاده فی مقامات العباده منسوب به محمد بن حیدر گنابادی مشهور به ملا سلطان علی.<ref>ص24و25.</ref>
تبصير الرحمن و تيسير المنان علی بن احمد بن ابراهیم مهایمی،
الفواتح الالهيه والمفاتح الغيبه الموصحه،
 
الكلم القرآنيه و الحكم الفرقانيه نعمة الله نخجوانی،
تفسير القرآن الكريم صدرالدین شیرازی معروف به صدرالمتالهین،
 
بیان السعاده فی مقامات العباده منسوب به محمد بن حیدر گنابادی مشهور به ملا سلطان علی.<ref>ص24و25.</ref>


== معایب تفسیر عرفانی ==
== معایب تفسیر عرفانی ==