نفاق: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - ' های ' به '‌های ')
جز (جایگزینی متن - ' می ' به ' می‌')
خط ۱۷: خط ۱۷:
اعتقادی و عملی
اعتقادی و عملی
نفاق گاهی اعتقادی است؛ یعنی طرف اظهار می‌کند که توحید، رسالت، معاد، قرآن و شریعت را قبول دارد اما در باطن به آن‌ها اعتقادی ندارد. نفاق اعتقادی خطرناک‌ترین نوع نفاق است و از کفر نیز خطرناکتر است.
نفاق گاهی اعتقادی است؛ یعنی طرف اظهار می‌کند که توحید، رسالت، معاد، قرآن و شریعت را قبول دارد اما در باطن به آن‌ها اعتقادی ندارد. نفاق اعتقادی خطرناک‌ترین نوع نفاق است و از کفر نیز خطرناکتر است.
نفاق عملی نیز از انواع دیگر نفاق است که امروزه بین مسلمانان رایج شده است. عده زیادی به لحاظ اعتقادی مسلمان هستند، اما به لحاظ عمل، شیوه‌ها و علایم نفاق در آن‌ها دیده می‌شود؛ دروغ می‌گویند، خیانت می‌کنند و ترسی از خلف وعده و عهدشکنی ندارند.<ref>[https://sb.iqna.ir/fa/news/3677800/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D9%81%D8%B1-%D8%AE%D8%B7%D8%B1%D9%86%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نفاق اعتقادی از کفر خطرناکتر است-  منفعت‌طلبی و مصلحت‌پرستی، زمینه‌ساز نفاق است]</ref> برخی افراد از نفاق عملی و اعتقادی با عنوان نفاق اصغر و اکبر<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3362801/%D9%88%D8%AC%D9%87-%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%D8%B9-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A2%D8%AA%D8%B4-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82 حجت‌الاسلام ربانی: وجه اشتراک تمام فرقه‌های انحرافی دوری از اهل بیت(ع) است/قرائت قرآن؛ آبی بر آتش نفاق]</ref> و یا نفاق ساده و پیچیده<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3480210/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1-%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B0-%D8%AA%D8%AD%D8%AC%D8%B1-%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9-%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%85 آیت‌الله اراکی ابراز کرد: نفاق، بستر نفوذ، تحجر، تشیع انگلیسی و اسلام آمریکایی است/ ضرورت شناخت این علائم]</ref> نام می برند.
نفاق عملی نیز از انواع دیگر نفاق است که امروزه بین مسلمانان رایج شده است. عده زیادی به لحاظ اعتقادی مسلمان هستند، اما به لحاظ عمل، شیوه‌ها و علایم نفاق در آن‌ها دیده می‌شود؛ دروغ می‌گویند، خیانت می‌کنند و ترسی از خلف وعده و عهدشکنی ندارند.<ref>[https://sb.iqna.ir/fa/news/3677800/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D9%81%D8%B1-%D8%AE%D8%B7%D8%B1%D9%86%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نفاق اعتقادی از کفر خطرناکتر است-  منفعت‌طلبی و مصلحت‌پرستی، زمینه‌ساز نفاق است]</ref> برخی افراد از نفاق عملی و اعتقادی با عنوان نفاق اصغر و اکبر<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3362801/%D9%88%D8%AC%D9%87-%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%D8%B9-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A2%D8%AA%D8%B4-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82 حجت‌الاسلام ربانی: وجه اشتراک تمام فرقه‌های انحرافی دوری از اهل بیت(ع) است/قرائت قرآن؛ آبی بر آتش نفاق]</ref> و یا نفاق ساده و پیچیده<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3480210/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1-%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B0-%D8%AA%D8%AD%D8%AC%D8%B1-%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9-%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%85 آیت‌الله اراکی ابراز کرد: نفاق، بستر نفوذ، تحجر، تشیع انگلیسی و اسلام آمریکایی است/ ضرورت شناخت این علائم]</ref> نام می‌برند.


== مراتب و درجات نفاق ==
== مراتب و درجات نفاق ==
خط ۲۸: خط ۲۸:
نفاق به معنى دورويى و مخالف بودن ظاهر با باطن است و به همین دلیل، منافقان در آیات و روایت، پست‌تر از کفار شمرده شده‌اند، چون در لباس دوست ظاهر می‌شوند، اما از پشت خنجر می‌زنند و در نتیجه، خطر آنان برای اسلام و جامعه انسانی، به مراتب بیشتر از کفر است<ref>[https://sb.iqna.ir/fa/news/3934379/%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1-%D9%87%D9%85-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%A9%D9%81%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%AC%D8%A8-%D8%B4%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF کنار هم قرار گرفتن ایمان و کفر، موجب شکل‌گیری نفاق می‌شود]</ref> چون مردم نسبت کفار تکلیفشان مشخص است.<ref>[https://kerman.iqna.ir/fa/news/3618258/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D8%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B5%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%88%D8%A8-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF جعفری: نفاق از بدترین صفات محسوب می‌شود]</ref>
نفاق به معنى دورويى و مخالف بودن ظاهر با باطن است و به همین دلیل، منافقان در آیات و روایت، پست‌تر از کفار شمرده شده‌اند، چون در لباس دوست ظاهر می‌شوند، اما از پشت خنجر می‌زنند و در نتیجه، خطر آنان برای اسلام و جامعه انسانی، به مراتب بیشتر از کفر است<ref>[https://sb.iqna.ir/fa/news/3934379/%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1-%D9%87%D9%85-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%A9%D9%81%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%AC%D8%A8-%D8%B4%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF کنار هم قرار گرفتن ایمان و کفر، موجب شکل‌گیری نفاق می‌شود]</ref> چون مردم نسبت کفار تکلیفشان مشخص است.<ref>[https://kerman.iqna.ir/fa/news/3618258/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D8%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B5%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%88%D8%A8-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF جعفری: نفاق از بدترین صفات محسوب می‌شود]</ref>


از جمله آسیب هایی که از ناحیه نفاق متوجه جامعه اسلامی و افراد می شود می توان به این موارد اشاره کرد: نشناختن حق،<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/2415034/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C-%D8%B3%D9%88%D8%A1%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%8A%D9%83-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نفاق، نوعی سوء‌استفاده از يك استعداد انسانی است]</ref> دو لایه شدن شخصیت انسان،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3542825/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84-%DA%86%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%AB%D8%B1%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF آیت‌الله صفایی بوشهری: اهل نفاق در امورات اقتصادی به دنبال چپاول ثروت‌ها هستند]</ref> شکل گیری بستر تحجر،<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3480210/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1-%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B0-%D8%AA%D8%AD%D8%AC%D8%B1-%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9-%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%85 آیت‌الله اراکی ابراز کرد: نفاق، بستر نفوذ، تحجر، تشیع انگلیسی و اسلام آمریکایی است/ ضرورت شناخت این علائم]</ref>افساد، سفاهت و استهزا،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3895814/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C-%D8%B5%D8%AF%D8%B1-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9-%D8%B1%D8%B0%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D8%A7%D8%B3%D8%AA آسیب‌های اجتماعی نفاق از دیدگاه امام موسی صدر / نفاق مجمع رذائل است]</ref>زمينه‌سازی بسياری از گناهان از جمله فتنه‌انگيزی، غيبت و مردم‌‌آزاری،<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/2344254/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%88%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA- نفاق عامل ويرانی تمدن‌های بزرگ بشريت است]</ref> ایجاد زمینه تفرقه افکنی،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3362801/%D9%88%D8%AC%D9%87-%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%D8%B9-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A2%D8%AA%D8%B4-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82 حجت‌الاسلام ربانی: وجه اشتراک تمام فرقه‌های انحرافی دوری از اهل بیت(ع) است/قرائت قرآن؛ آبی بر آتش نفاق]</ref> ریاکاری، انحصارطلبی،<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/2415034/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C-%D8%B3%D9%88%D8%A1%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%8A%D9%83-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نفاق، نوعی سوء‌استفاده از يك استعداد انسانی است]</ref> عافیت طلبی،<ref>[https://khouzestan.iqna.ir/fa/news/3885599/%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%A8%D8%A7-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%A6%D9%85%D9%87%D8%B9-%D8%A7%D9%86%D8%B9%DA%A9%D8%A7%D8%B3-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D9%BE%DB%8C%D8%BA%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%B5-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF در نشست «سیره حضرت رسول اکرم(ص) در مواجهه با نفاق و منافقان» بررسی شد؛ شیوه برخورد با نفاق در قرآن و سیره / ائمه(ع) انعکاس وجودی شخصیت پیغمبر(ص) هستند]</ref> دنیاگرایی و دنیاپرستی، ترس و اضطراب،<ref> یحْسَبُونَ کلَّ صَیحَةٍ عَلَیهِمْ؛ «هر فریادی از هر جا بلند شود بر ضد خود می‌پندارند» (منافقون/4)</ref>  سستی در جهاد و امتناع از انفاق مالی، <ref> وَ یقْبِضُونَ أَیدِیهُمْ؛ «و دست‌های خود را از انفاق فرو می‌بندند» (توبه/67)</ref>.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3967414/%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DB%8C-%D8%AC%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D9%82%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 آیت‌الله رمضانی: جریان نفاق تهدیدی جدی برای جامعه است / ویژگی‌های منافقان در قرآن]</ref> قبول گزینشی احکام در راستای خواسته‌های فردی،.<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3480210/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1-%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B0-%D8%AA%D8%AD%D8%AC%D8%B1-%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9-%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%85 آیت‌الله اراکی ابراز کرد: نفاق، بستر نفوذ، تحجر، تشیع انگلیسی و اسلام آمریکایی است/ ضرورت شناخت این علائم]</ref> سستی در انجام واجبات دینی، <ref>آیات ۵۲ سوره توبه و ۹۴ سوره نساء.</ref>.<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/3551632/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%88-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نفاق و دورویی، مهم‌ترین آسیب اجتماعی است]</ref> رفتار با مردم بر اساس منافع شخصی،<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/1445563/%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3-%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C-%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B3%D8%AA حجت‌الاسلام عابدینی: رفتار با مردم بر اساس منافع شخصی نشانه نفاق است]</ref>  دوستی با کفار،<ref> لَوَّوْا رُؤُسَهُمْ؛ «سرهای خود را (از روی استهزا و کبر و غرور) تکان می‌دهند» (منافقون/5)</ref> عدم پایبندی به تعهدات،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3327324/%D8%B6%D8%B9%D9%81-%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نبی‌زاده: ضعف ایمان، مهم‌ترین عامل ایجاد نفاق در جامعه است]</ref> تلاش برای ضربه زدن به انسان و سوق دادن جامعه بشری به سوی پرتگاه‌های اخلاقی،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3327324/%D8%B6%D8%B9%D9%81-%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نبی‌زاده: ضعف ایمان، مهم‌ترین عامل ایجاد نفاق در جامعه است-  محمودی: تقابل عقل و دین ناشی از خط فکری نفاق است/ لزوم آگاه‌سازی مردم نسبت به جریان نفاق- آیت‌الله صفایی بوشهری: اهل نفاق در امورات اقتصادی به دنبال چپاول ثروت‌ها هستند]</ref> حیله گری و فتنه انگیزی،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3325665/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%85%D8%B5%D9%84%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D9%88%D8%AF صدرنیا: تفاوت مصلحت‌اندیشی با رفتارهای نفاق آمیز برای جوانان تبیین شود]</ref>  دروغگویى،<ref> وَ اللَّهُ یشْهَدُ إِنَّ الْمُنافِقِینَ لَکاذِبُونَ؛ «خداوند شهادت می‌دهد که منافقان دروغگو هستند» (منافقون/1)</ref>.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2514611/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%86%D9%88%D8%B9%D9%89-%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%BA-%D8%B9%D9%85%D9%84%D9%89-%D9%88-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF%D9%89-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نفاق، نوعى دروغ عملى و اعتقادى است]</ref> خیانت در امانت،<ref>[https://fars.iqna.ir/fa/news/2621993/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%B5-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C-%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA رئیس نهاد نماینده ولی فقیه در استان فارس اظهار کرد: نفاق؛ عامل اصلی انحراف انقلاب پیامبر(ص)/ مهم‌ترین امانت الهی، ولی خداست]</ref> تقدم رضایت مردم بر رضایت الهی،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3325357/%D8%AA%D9%82%D8%AF%D9%85-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%A8%D8%B1-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B3%D8%AA صدرنیا: تقدم رضایت مردم بر رضایت خداوند از شاخصه‌های نفاق است]</ref> غرور و تعصبات منفی و بحران معنا، دنبال روی جبهه کفر و شرک<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3542825/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84-%DA%86%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%AB%D8%B1%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF آیت‌الله صفایی بوشهری: اهل نفاق در امورات اقتصادی به دنبال چپاول ثروت‌ها هستند]</ref> و ارتباط با دشمنان خدا و جستجوی عزت نزد دشمنان خداوند.<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/3551632/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%88-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نفاق و دورویی، مهم‌ترین آسیب اجتماعی است]</ref>
از جمله آسیب هایی که از ناحیه نفاق متوجه جامعه اسلامی و افراد می‌شود می‌توان به این موارد اشاره کرد: نشناختن حق،<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/2415034/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C-%D8%B3%D9%88%D8%A1%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%8A%D9%83-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نفاق، نوعی سوء‌استفاده از يك استعداد انسانی است]</ref> دو لایه شدن شخصیت انسان،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3542825/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84-%DA%86%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%AB%D8%B1%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF آیت‌الله صفایی بوشهری: اهل نفاق در امورات اقتصادی به دنبال چپاول ثروت‌ها هستند]</ref> شکل گیری بستر تحجر،<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3480210/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1-%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B0-%D8%AA%D8%AD%D8%AC%D8%B1-%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9-%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%85 آیت‌الله اراکی ابراز کرد: نفاق، بستر نفوذ، تحجر، تشیع انگلیسی و اسلام آمریکایی است/ ضرورت شناخت این علائم]</ref>افساد، سفاهت و استهزا،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3895814/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C-%D8%B5%D8%AF%D8%B1-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9-%D8%B1%D8%B0%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D8%A7%D8%B3%D8%AA آسیب‌های اجتماعی نفاق از دیدگاه امام موسی صدر / نفاق مجمع رذائل است]</ref>زمينه‌سازی بسياری از گناهان از جمله فتنه‌انگيزی، غيبت و مردم‌‌آزاری،<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/2344254/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%88%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA- نفاق عامل ويرانی تمدن‌های بزرگ بشريت است]</ref> ایجاد زمینه تفرقه افکنی،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3362801/%D9%88%D8%AC%D9%87-%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%D8%B9-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A2%D8%AA%D8%B4-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82 حجت‌الاسلام ربانی: وجه اشتراک تمام فرقه‌های انحرافی دوری از اهل بیت(ع) است/قرائت قرآن؛ آبی بر آتش نفاق]</ref> ریاکاری، انحصارطلبی،<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/2415034/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C-%D8%B3%D9%88%D8%A1%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%8A%D9%83-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نفاق، نوعی سوء‌استفاده از يك استعداد انسانی است]</ref> عافیت طلبی،<ref>[https://khouzestan.iqna.ir/fa/news/3885599/%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%A8%D8%A7-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%A6%D9%85%D9%87%D8%B9-%D8%A7%D9%86%D8%B9%DA%A9%D8%A7%D8%B3-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D9%BE%DB%8C%D8%BA%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%B5-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF در نشست «سیره حضرت رسول اکرم(ص) در مواجهه با نفاق و منافقان» بررسی شد؛ شیوه برخورد با نفاق در قرآن و سیره / ائمه(ع) انعکاس وجودی شخصیت پیغمبر(ص) هستند]</ref> دنیاگرایی و دنیاپرستی، ترس و اضطراب،<ref> یحْسَبُونَ کلَّ صَیحَةٍ عَلَیهِمْ؛ «هر فریادی از هر جا بلند شود بر ضد خود می‌پندارند» (منافقون/4)</ref>  سستی در جهاد و امتناع از انفاق مالی، <ref> وَ یقْبِضُونَ أَیدِیهُمْ؛ «و دست‌های خود را از انفاق فرو می‌بندند» (توبه/67)</ref>.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3967414/%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DB%8C-%D8%AC%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D9%82%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 آیت‌الله رمضانی: جریان نفاق تهدیدی جدی برای جامعه است / ویژگی‌های منافقان در قرآن]</ref> قبول گزینشی احکام در راستای خواسته‌های فردی،.<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3480210/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1-%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B0-%D8%AA%D8%AD%D8%AC%D8%B1-%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9-%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%85 آیت‌الله اراکی ابراز کرد: نفاق، بستر نفوذ، تحجر، تشیع انگلیسی و اسلام آمریکایی است/ ضرورت شناخت این علائم]</ref> سستی در انجام واجبات دینی، <ref>آیات ۵۲ سوره توبه و ۹۴ سوره نساء.</ref>.<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/3551632/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%88-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نفاق و دورویی، مهم‌ترین آسیب اجتماعی است]</ref> رفتار با مردم بر اساس منافع شخصی،<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/1445563/%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3-%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C-%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B3%D8%AA حجت‌الاسلام عابدینی: رفتار با مردم بر اساس منافع شخصی نشانه نفاق است]</ref>  دوستی با کفار،<ref> لَوَّوْا رُؤُسَهُمْ؛ «سرهای خود را (از روی استهزا و کبر و غرور) تکان می‌دهند» (منافقون/5)</ref> عدم پایبندی به تعهدات،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3327324/%D8%B6%D8%B9%D9%81-%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نبی‌زاده: ضعف ایمان، مهم‌ترین عامل ایجاد نفاق در جامعه است]</ref> تلاش برای ضربه زدن به انسان و سوق دادن جامعه بشری به سوی پرتگاه‌های اخلاقی،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3327324/%D8%B6%D8%B9%D9%81-%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نبی‌زاده: ضعف ایمان، مهم‌ترین عامل ایجاد نفاق در جامعه است-  محمودی: تقابل عقل و دین ناشی از خط فکری نفاق است/ لزوم آگاه‌سازی مردم نسبت به جریان نفاق- آیت‌الله صفایی بوشهری: اهل نفاق در امورات اقتصادی به دنبال چپاول ثروت‌ها هستند]</ref> حیله گری و فتنه انگیزی،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3325665/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%85%D8%B5%D9%84%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D9%88%D8%AF صدرنیا: تفاوت مصلحت‌اندیشی با رفتارهای نفاق آمیز برای جوانان تبیین شود]</ref>  دروغگویى،<ref> وَ اللَّهُ یشْهَدُ إِنَّ الْمُنافِقِینَ لَکاذِبُونَ؛ «خداوند شهادت می‌دهد که منافقان دروغگو هستند» (منافقون/1)</ref>.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2514611/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%86%D9%88%D8%B9%D9%89-%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%BA-%D8%B9%D9%85%D9%84%D9%89-%D9%88-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF%D9%89-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نفاق، نوعى دروغ عملى و اعتقادى است]</ref> خیانت در امانت،<ref>[https://fars.iqna.ir/fa/news/2621993/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%B5-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C-%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA رئیس نهاد نماینده ولی فقیه در استان فارس اظهار کرد: نفاق؛ عامل اصلی انحراف انقلاب پیامبر(ص)/ مهم‌ترین امانت الهی، ولی خداست]</ref> تقدم رضایت مردم بر رضایت الهی،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3325357/%D8%AA%D9%82%D8%AF%D9%85-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%A8%D8%B1-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B3%D8%AA صدرنیا: تقدم رضایت مردم بر رضایت خداوند از شاخصه‌های نفاق است]</ref> غرور و تعصبات منفی و بحران معنا، دنبال روی جبهه کفر و شرک<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3542825/%D8%A7%D9%87%D9%84-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84-%DA%86%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%AB%D8%B1%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF آیت‌الله صفایی بوشهری: اهل نفاق در امورات اقتصادی به دنبال چپاول ثروت‌ها هستند]</ref> و ارتباط با دشمنان خدا و جستجوی عزت نزد دشمنان خداوند.<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/3551632/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%88-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نفاق و دورویی، مهم‌ترین آسیب اجتماعی است]</ref>


== راهکاری‌های مبارزه با نفاق ==
== راهکاری‌های مبارزه با نفاق ==
با توجه به آسیب‌ها و پیامدهایی که به سبب وجود جریان نفاق گریبان‌گیر جامعه مسلمانان می شود ضروری است اقداماتی را به جهت برون رفت و مبارزه با این پدیده انجام داد. از جمله اقدامات و راهکارها عبارتند از: ایجاد شرایط رشد در جامعه و افزایش سطح فهم‌ها،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3320755/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%81%D8%AA%D9%86%D9%87-%DA%A9%D8%B4%D9%81-%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AF-%D8%B1%D8%B3%D9%88%D8%A7%DA%AF%D8%B1-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D9%82%D8%A7%D9%86 حجت الاسلام میرامینی تصریح کرد: نفاق؛ بزرگترین فتنه/ کشف انگیزه روانی افراد؛ رسواگر چهره منافقان]</ref> تقویت انگیزه‌های درونی،<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/1417692/%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%AD%D9%81%D8%B8-%D8%B8%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%D9%88%D8%B1%D8%AF اصرار بر حفظ ظواهر، نفاق را در جامعه پدید می‌آورد]</ref> معرفت بخشی به جامعه،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3388917/%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%B9%D9%82%D9%84-%D9%88-%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%A7%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D8%B7-%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%84%D8%B2%D9%88%D9%85-%D8%A2%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82 محمودی: تقابل عقل و دین ناشی از خط فکری نفاق است/ لزوم آگاه‌سازی مردم نسبت به جریان نفاق]</ref> تقویت روحیه شجاعت در افراد، پرورش قوای فکری، پرهیز از ریاکاری و نترساندن افراد از راستگویی(حتی در مسائلی که به ضرر ماست) و تقویت ایمان باطنی،.<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3320610/%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%AD%DB%8C%D9%87-%D8%B4%D8%AC%D8%A7%D8%B9%D8%AA-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B3%D8%AA فیضیان: تقویت ایمان و روحیه شجاعت، بهترین راهکار پیشگیری از ایجاد نفاق است]</ref> ولایت پذیری،<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/2344254/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%88%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA- نفاق عامل ويرانی تمدن‌های بزرگ بشريت است]</ref> عبرت‌آموزی از جایگاه دنیوی و اخروی منافقان،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3327324/%D8%B6%D8%B9%D9%81-%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نبی‌زاده: ضعف ایمان، مهم‌ترین عامل ایجاد نفاق در جامعه است]</ref> بصیرت افزایی رسانه‌ها در این حوزه.<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3325665/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%85%D8%B5%D9%84%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D9%88%D8%AF صدرنیا: تفاوت مصلحت‌اندیشی با رفتارهای نفاق آمیز برای جوانان تبیین شود]</ref>
با توجه به آسیب‌ها و پیامدهایی که به سبب وجود جریان نفاق گریبان‌گیر جامعه مسلمانان می‌شود ضروری است اقداماتی را به جهت برون رفت و مبارزه با این پدیده انجام داد. از جمله اقدامات و راهکارها عبارتند از: ایجاد شرایط رشد در جامعه و افزایش سطح فهم‌ها،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3320755/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%81%D8%AA%D9%86%D9%87-%DA%A9%D8%B4%D9%81-%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AF-%D8%B1%D8%B3%D9%88%D8%A7%DA%AF%D8%B1-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D9%82%D8%A7%D9%86 حجت الاسلام میرامینی تصریح کرد: نفاق؛ بزرگترین فتنه/ کشف انگیزه روانی افراد؛ رسواگر چهره منافقان]</ref> تقویت انگیزه‌های درونی،<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/1417692/%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%AD%D9%81%D8%B8-%D8%B8%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%D9%88%D8%B1%D8%AF اصرار بر حفظ ظواهر، نفاق را در جامعه پدید می‌آورد]</ref> معرفت بخشی به جامعه،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3388917/%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%B9%D9%82%D9%84-%D9%88-%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%A7%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D8%B7-%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%84%D8%B2%D9%88%D9%85-%D8%A2%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82 محمودی: تقابل عقل و دین ناشی از خط فکری نفاق است/ لزوم آگاه‌سازی مردم نسبت به جریان نفاق]</ref> تقویت روحیه شجاعت در افراد، پرورش قوای فکری، پرهیز از ریاکاری و نترساندن افراد از راستگویی(حتی در مسائلی که به ضرر ماست) و تقویت ایمان باطنی،.<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3320610/%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%AD%DB%8C%D9%87-%D8%B4%D8%AC%D8%A7%D8%B9%D8%AA-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B3%D8%AA فیضیان: تقویت ایمان و روحیه شجاعت، بهترین راهکار پیشگیری از ایجاد نفاق است]</ref> ولایت پذیری،<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/2344254/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%88%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA- نفاق عامل ويرانی تمدن‌های بزرگ بشريت است]</ref> عبرت‌آموزی از جایگاه دنیوی و اخروی منافقان،<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3327324/%D8%B6%D8%B9%D9%81-%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA نبی‌زاده: ضعف ایمان، مهم‌ترین عامل ایجاد نفاق در جامعه است]</ref> بصیرت افزایی رسانه‌ها در این حوزه.<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3325665/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%85%D8%B5%D9%84%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D9%88%D8%AF صدرنیا: تفاوت مصلحت‌اندیشی با رفتارهای نفاق آمیز برای جوانان تبیین شود]</ref>


== تفاوت تقیه با نفاق ==
== تفاوت تقیه با نفاق ==
در اصطلاح قرآنی منافق به كسی گفته می‌شود كه در باطن كافر و در ظاهر اسلام دارد اما تقيه عكس آن و به معنی اين است كه فرد در باطن اسلام دارد اما كفر را ظاهر می كند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2176288/%D8%AA%D9%82%D9%8A%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%A7%D9%85-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%AA تقيه از اقسام نفاق نيست]</ref>  
در اصطلاح قرآنی منافق به كسی گفته می‌شود كه در باطن كافر و در ظاهر اسلام دارد اما تقيه عكس آن و به معنی اين است كه فرد در باطن اسلام دارد اما كفر را ظاهر می‌كند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2176288/%D8%AA%D9%82%D9%8A%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%A7%D9%85-%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%AA تقيه از اقسام نفاق نيست]</ref>  


== منابع ==
== منابع ==