سوره ص

سوره ص؛ سی و هشتمین سوره قرآن کریم، «ص» (صاد) نام دارد. این سوره با ۸۸ آیه در جزء ۲۳ قرار گرفته است. سوره «ص» که سوره‌ای مکی است در ترتیب نزول، سی و هشتمین سوره‌ای است که بر پیامبر اکرم(ص) نازل شد.

معرفی سوره

نامگذاری این سوره به نام «ص» به دلیل وجود حرف مقطعه ص در ابتدای آن است. این سوره درباره دعوت به توحید و اخلاص توسط پیامبر اکرم(ص)، لجاجت مشرکان، داستان‌های برخی از پیامبران و وصف حال دو گروه پرهیزکاران و بدکاران در قیامت است. گفت‌وگوی خداوند با ابلیس و طرد و لعن ابلیس نیز در این سوره آمده است.

سوره «ص» به داستان‌های پیامبرانی که پیش از حضرت محمد(ص) آمده‌اند، می‌پردازد. مثال‌هایی از پیامبرانی که در زمان خود پادشاه بودند مانند حضرت داوود(ع)  می‌آورد و عنوان می‌کند که فرستادگان خدا می‌توانند از شکوهمند‌ترین پادشاهان تا ساده‌ترین بندگان باشند و یادآور می‌شود که فارغ از موقعیت اجتماعی، جایگاه ما نزد خدا است که اهمیت دارد. در میان صفحه‌های قرآن کریم، سوره ص یکی از سوره‌هایی است که مملو از داستان‌های دراماتیک است. داستان پیامبران مختلف که هر کدام درس‌هایی برای ما دارند، در این سوره آورده شده است.برای مثال، داستان زندگی حضرت ایوب(ع) و اینکه چگونه و به چه دلیل همه چیز خود را از دست می‌دهد اما در بدترین لحظات نیز از ستایش خدای بخشنده غافل نشد، در این سوره آمده است.داستان زندگی حضرت سلیمان(ع)، غنی‌ترین پادشاهان و سلطنت او بر انسان و نیروهای طبیعی را می‌توان در این سوره مطالعه کرد. ویژگی های سوره عبارتند از :

۱. دارای ۸۸ آیه به عدد کوفی، ۸۶ آیه به عدد حجازی، شامی و بصری، ۷۳۲ یا ۷۳۵ کلمه و ۳۰۲۹ یا ۳۰۶۱ حرف است.

۲. در ترتیب نزول و در مصحف شریف، سی و هشتمین سوره است که پس از سوره قمر و پیش از سوره اعراف نازل شد.

۳. پیش از هجرت در مکه فرود آمد.

۴. از سور مثانی و شامل حدود یک حزب قرآن است.

محتوای سوره

موضوع اصلی این سوره درباره پیامبر اکرم(ص) و دعوت به توحید و اخلاص با کتابی است که خداوند بر او نازل کرده است. این سوره با موضوع توحید و نبوت پیامبر(ص) و لجاجت مشرکان در برابر او آغاز می‌شود و در ادامه به اهمیت و ضرورت تدبر در قرآن و بیان بعضی از اظهارات مشرکان درباره قرآن می‌پردازد. به داستان و سرگذشت ۹ نفر از پیامبران خدا به‌ ویژه داوود(ع)، سلیمان(ع) و ایوب(ع) اشاره می‌کند و به وصف حال دو گروه پرهیزکاران و بدکاران و سرنوشت کفار در قیامت و جنگ و ستیز دوزخیان با یکدیگر می‌پردازد. همچنین از ابراهیم، اسحاق، یعقوب، اسماعیل، الیسع و ذاالکفل نیز به عنوان پیامبران و بندگان خاص خدا در این سوره یاد شده است. در پایان نیز به موضوع آفرینش انسان و مقام والای او و سجده کردن فرشتگان بر آدم به دستور خداوند اشاره کرده است. در ادامه نیز به سرپیچی شیطان از سجده بر آدم می‌پردازد. شیطان دلیل سجده نکردن را برتری خلقت خود که از آتش است بر خلقت آدم که از گِل است، عنوان می‌کند و سوگند می‌خورد که انسان‌‌ها را تا روز قیامت فریب دهد.

فضایل سوره

در روایتی آمده است ثواب خواندن سوره صاد، ده برابر وزن کوه‌هایی است که خداوند مسخر حضرت داوود مسخر قرار داد و خداوند قرائت‌کننده آن را از گناهان صغیره و کبیره حفظ می‌کند. همچنین طبق روایتی از امام باقر(ع) پاداش قرائت‌کننده سوره صاد در شب جمعه برابر با پاداش پیامبران و فرشتگان است و خداوند قرائت‌کننده این سوره و افراد مورد علاقه خانواده اش را وارد بهشت می‌کند.

منابع

خبرگزاری ایکنا