اتی (ریشه)

ریشه «أتی» (ˀatā)؛ آمدن، آوردن. این ریشه در باب افعال نیز آمده (آتَی) و جمعا 549 بار در قرآن تکرار شده است.

معنای لغوی

إِتْيَان بمعنى آمدن و آوردن هر دو آمده است. مانند «أَتى‏ أَمْرُ اللَّهِ فَلا تَسْتَعْجِلُوهُ» (نحل: 1)، يعنى امر خدا آمد آنرا به‌عجله نخواهيد. و مثل «وَ اللَّاتِي يَأْتِينَ الْفاحِشَةَ مِنْ نِسائِكُمْ» (نساء: 15)، يعنى زناني‌كه زنا مي‌آورند. آتَى يُؤتِي إِيتَاءً از باب إفعال به‌معنى دادن و عطا كردن است‏ (قاموس قرآن، ج1، ص21).

ساخت‌های صرفی در قرآن

أتَی - یَأتی (فعل مجرد): 264 بار

         آتِی (اسم فاعل): 9 بار

         مَأتِیّ (اسم مفعول): 1 بار

آتَی - یُؤتی (باب افعال): 271 بار

         مُؤتِی (اسم فاعل): 1 بار

         ایتاء (مصدر): 3 بار

ریشه‌شناسی

زبان	واژه	آوانگاری		معنا		ارجاع
		فارسی	بین‌المللی	فارسی	انگلیسی
آفروآسیایی باستان	*ˀat-	اَت		راه رفتن، آمدن	walk, come	Orel, 18 (No. 63)
سامی باستان	ˀt	أت		آمدن، گذر کردن، برگشتن	come, pass, come back
عبری	אָתָה	آتا	ˀātā	فعل. آمدن	vb. come	Gesenius, 87
اوگاریتی	ˀtw	أتو		آمدن، رفتن	to come, go	DelOlmo, 123
آرامی	אֲתָא אָתָא	اِتا آتا	ˀetā	آمدن، رسیدن، رخ دادن	to come, to arrive, to occur	Jastrow, 132
سریانی	ܐܬܐ	اِتا	ˀetā	آمدن، رسیدن	to come, arrive	PayneSmith, 31
پالمیری	ati					مشکور، ج1، ص5
فنیقی	ˀtˀ	أتأ		آمدن	to come	Zammit, 68
مندایی	ATA	اتا		آمدن، رسیدن	to come, arrive	Macuch, 41
حبشی	ˀatawa	اَتَوَ		آمدن، خانه آمدن، رفتن (به خانه)، بازگشتن	come, come home, go (home), return	Leslau, 46
سبائی	ˀTW/ˀTY	اتو / اتی		آمدن، برگشتن، رسیدن	come, come back, arrive	Beeston, 9
عربی	أتَی			آمدن، رسیدن	to come, to arrive	مشکور، ج1، ص5 Zammit, 68

منابع

سایت The Quranic Arabic Corpus

منابع ریشه شناسی