مسیحیت

مسیحیت؛ دین مبتنی بر تعالیم عیسی(ع). عیسی مسیح از پیامبران اولوالعزم الهی است، در قرآن،‌ نام ایشان‌ با فضیلت‌ و عظمت‌ توأم‌ بوده و به‌ عنوان‌ «روح‌ خدا» و تأیید شده‌ به‌ «روح‌ القدس»‌ از او یاد شده است‌. مسیحیت دارای سه فرقۀ بزرگ کاتولیک، ارتدکس و پروتستان است. از جملۀ عقاید مسیحیان، معتقد بودن به وجود خدای پدر، پسر و روح القدس است. قرآن کریم این ادعای مسیحیان در تثلیث را رد کرده و ضمن منزه نمودن خداوند از این امور، عیسی را بنده و کلمۀ الهی برمی‌شمارد. 6

تعاریف

تعریف لغوی و اصطلاحی

مسیح در ریشه نام مسیح اختلاف نظر هست، برخی آن را از ریشه مَسَحَ (پاک کرد) می‌دانند؛ در این صورت کلمه‌ای عربی و به معنی پاک‌کننده گناهان است اما برخی آن را غیر عربی و از ریشه «ماشیاخ» در عبری به معنی نجات دهنده و برخی آن را سُریانی می‌دانند. مسیح عیسی بن مریم پیامبر الهی که در زمان معاصر به عبری به یشوع و یسوع معروف است، و در اسلام از پیامبران اولوالعزم خوانده می‌شود، مبعوث گشت تا بنی‌اسرائیل را به کتاب مقدس جدید هدایت کند.

عقاید مسیحیان

برخی از عقاید مهم مسیحیان عبارت است از: -تَثلیث یا سه‌گانه‌باوری (به انگلیسی: Trinity): از اعتقادات بنیادینِ بخش اعظمی از مسیحیت است که بر اساس آن خدای یگانه در سه شخص خدای پدر، خدای پسر (که در عیسی مسیح تجسم پیدا کرد) و خدای روح‌القدس می‌باشند. این سه، دارای ذات یکسان ولی از هم متمایز هستند. مورّخین عموماً توافق نظر دارند که کتاب مقدس هیچ جا آشکارا تثلیث را بیان نکرده‌است. - رجعت عیسی(ع) در آخرالزمان: عهد جدید(انجیل) با تأکید فراوان اعلام می‌کند که شخص عیسی به صورت ناگهانی و بدون اطلاع قبلی در جلال و هیبت پدر و به همراه فرشتگان و همراه با پیروزی و فتح به جهان بازخواهد گشت و همه مؤمنان به خود را نجات خواهد داد؛ منظور از بازگشت مسیح، آمدن دوباره او در آخرالزمان است. کتاب مقدس، بازگشت دوباره مسیح(ع) را حتمی می‌داند و شواهد دینی نشان می‌دهد که رجعت حضرت عیسی و ظهور ایشان باید باور دینی تمام مؤمنان باشد. -به صلیب کشیده شدن مسیح توسط خداوند: براساس باور مسیحیان خداوند پسرش را بر صلیب کشید تا کفاره گناهان پیروان عیسی(ع) باشد و گویی راه را باز کرده تا نجات شامل حال همه شود. البته شرط آن ایمان به عیسی مسیح(ع) است و اگر کسی ایمان آورد باید غسل تعمید کند تا آمرزیده شود. -معصومیت مسیح: مسیحیان یک نفر را در عالم معصوم می‌دانند و آن عیسی است؛ ایشان معتقدند که آدم فریب شیطان را خورد و مرتکب گناه و از بهشت بیرون شد، لذا یک نفر باید کفاره گناه آدم می‌شد و خود بنی آدم نمی‌توانستند زیرا این میراث به بنی آدم هم رسیده است. در این بین فقط عیسی مسیح(ع) به عنوان آدم ثانی و مولود و پسر خدا می‌توانست این کفاره را بردوش بکشد. -جایگاه والای مادری: از دیدگاه مسیحیت، مریم صرفا اینطور نیست که عیسی را زایمان کرده بلکه خدا از او عهد گرفته که مادر کلمۀ خدا باشد و پیمان جاودانه با خدا بسته است تا موجب نجات و رستگاری مردم شود. عهد جدیدی که خدا با بشر بسته است در واقع عهد با یک مادر یعنی مریم است. بنابراین هر بار که مادری در تاریخ بشر تکرار شود(مادر فرزند متولد کند) گویی تجدید میثاق خدا با بشر است. این دیدگاه مسیحیت به مادرانگی ابهت و جلال می‌دهد و بر این نکته تاکید می‌شود که اگر عیسی مسیح از رنج‌های بشر کم کرد و مرگ را از انسان‌ها برداشت و عامل نجات بود، مریم (س) زمینه‌ساز آن بوده است.

کتاب مقدس مسیحیان

عهد جدید نزد مسیحیان مقدس است و مشتمل بر 27 کتاب است. این کتاب مقدس در بر دارنده اناجیل اربعه («متی»، «مرقس»، «لوقا» و «یوحنا»)؛ کتاب «اعمال رسولان» -که شامل سرگذشت رسولان پس از عروج عیسی به آسمان است-؛ نامه‌های پنج تن از حواریون مسیح به نام‌های «پولس»، «پطرس»، «یعقوب»، «یوحنا» و «یهودا» به اقوام مختلف غیر یهودی و یهودی و کتاب «مکاشفه یوحنا» است. کلمه «انجیل»، یونانی و به معنای بشارت است. محتوای اناجیل، زندگی نامه و بیانات اخلاقی و پندهای حضرت عیسی علیه‌السّلام است. جز اناجیل چهارگانه، اناجیل دیگری نیز میان مسیحیان رواج داشته‌اند؛ اما کلیسای مسیحی همه را جز چند انجیل یاد شده، بی اعتبار شمرد و از رواج انداخت.فرقه‌ها در مسیحیت مسیحیت به سه فرقه بزرگ کاتولیک، ارتدکس و پروتستان انشعاب یافته است. از عوامل انشعاب در دین مسیحیت، اختلافات سیاسی روم و بیزانس و سپس سختگیری کلیسای کاتولیک، وجود مقررات دست و پا گیر و رنجبار و طلب کردن پول به هر بهانه‌ای است. فرقه اصلی مسیحیان، کاتولیک است که ۲۰۰۰ سال سابقه دارد. پاپ رهبر دینی کاتولیک‌های جهان محسوب می‌شود. حدود ۱۰۰۰ سال پیش فرقه‌ای از کاتولیک‌ها به اسم ارتودوکس‌ها جدا شد که تقریباً شبیه به همان کاتولیک‌ها رویکردهای سنتی دارند.

دیدگاه اسلام پیرامون مسیحیت

دیدگاه اسلام دربارۀ مسیحیت را اختصاصاٌ می‌توان در قرآن ردیابی نمود. آنچه قرآن کریم از مسیحیان حکایت کرده و یا به آنان نسبت داده، سخنانی است که آیات زیر بیانگر آنها است: «وقالت النصاری المسیح ابن الله» ، «لقد کفر الذین قالوا ان الله هو المسیح ابن مریم»، «لقد کفر الذین قالوا ان الله ثالث ثلاثه» اسلام مسیح را پیامبر می‌داند نه خدا [۱]و خداوند را غیر قابل تجزیه و تحلیل و غیرقابل دیدن می‌داند. قرآن آموزه تثلیث را کفرآمیز می‌داند. و آفرینش مسیح علیه‌السّلام را همانند آدم علیه‌السّلام می‌داند

حضرت عیسی(ع) در قرآن

خداوند حضرت عیسی را در قرآن کریم با صفات گوناگونی توصیف نموده است که در اینجا به بیان چند نمونه از آنها پرداخته می‌شود: قول الحق، مبارک، کلمة الله، وجیهاً فی الدنیا و الاخرة، من المقربین، روح من الله، زکیّ. همچنین ابن مریم، المسیح، رسول الله، نبی الله و عبدالله از القاب حضرت عیسی(ع) در قرآن کریم است. بنابر قرآن، او از مادری بکر زاده شده است. مادر عیسی علیه‌السّلام از زنان برجسته عالم است که با عالم غیب ارتباط داشته است. آیات قرآنی، از حضرت عیسی علیه‌السّلام بسیار سخن گفته و او را ستوده‌اند و بیان می‌دارند که وی را نکشته و به دار نیاویخته‌اند؛ بلکه او به سوی خدا رفته است.

مسیحیت اصلاحی بر دین یهودیت

در دین مسیحیت، حضرت عیسی کار‌های اساسی و بنیادینی که برای اصلاح دین یهودیت باید انجام می‌داد را به منصۀ ظهور رساند. ایشان توانست گروهی را تشکیل دهد که اهداف اصلاحی مدنظرش را بعد از او ادامه دهند. یک گروهی از بنی‌اسرائیل بودند که به حضرت عیسی به عنوان پیامبر خدا ایمان آوردند و از ایشان پیروی می‌کردند. این افراد یهودیانی بودند که به عیسی ایمان آورده بودند و در اصل عبرانی‌نژاد بودند. ظاهرا حواریون عیسی از همین عبرانی‌ها بودند.

عرفان در مسیحیت

عارفان مسیحی دارای یک عالَم بسیار گسترده هستند، چرا که اساسا دین مسیحیت جزء ادیان عرفانی جهان است. هنگامی که از عرفان مسیحیت صحبت می‌شود، مسیحیت در ابتدای تولد به عنوان یک دین متولد نشد، مسیحیت در ابتدای تولد خود به عنوان یک مکتب اخلاقی و عرفانی مطرح بود، حتی به گفتۀ برخی مسیحیت یک دین نیست، مسیحیت در حقیقت مکتب اخلاقی و عرفانی یهود است و این سخن البته دور از واقعیت نیست، به دلیل آنکه مسیحیان دین‌شان از این جهت بسیار برجسته و پر رنگ بود. می‌توان گفت که شاخصه اصلی دین مسیحیت ابتنای آن بر اخلاق و عرفان است تا فقه و شریعت.

اعتقاد به شفاعت در مسیحیت و شیعه

باورمندی به شفاعت در آیین مسیحیت و مذهب شیعه از وجوه مشترک برخوردار است. مشترکات بین شفاعت در مسیحیت و شیعه این است که هر دو به وجود شفیع و میانجی باور دارند، اسم خدا در هر دو مطرح است و برای نجات انسان وضع شده و شرایطی دارد که به رحمت الهی باز می‌گردد. تفاوت آنها در این مقوله نیز آن است که در مسیحیت فدیه قرار است تحول ایجاد کند و سخن از سرشت گناه‌آلود است ولی در دیدگاه اسلامی، اراده و اختیار انسان عامل تحول محسوب می‌شود؛ چنانکه پیداست در مقوله شفاعت شیعه شأن بیشتری را برای انسان قائل است.

نگرش اصلاحی قرآن به عقاید مسیحی

قرآن کریم تلاش کرده تا با رویکرد اصلاحی برخی عقاید باطل مسیحی را تذکر دهد. به همین دلیل هم بسیاری از اندیشمندان مسیحی به خصوص در دوره معاصر معتقدند که تثلیث در مسیحیت، مجازی و اسطوره‌ای است و نباید آن را مصداق شرک و کفر دانست. در منظر برخی مسلمانان مسیحیان از کفار به شمار می‌آیند ولی از نگاه قرآن همه مسیحیان کافر نیستند؛ در آیه ۱۱۳ «آل عمران» و در سوره بینه «لَمْ يَكُنِ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ وَالْمُشْرِكِينَ مُنْفَكِّينَ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ الْبَيِّنَةُ» به صراحت بر این امر تاکید شده است و بیان شده که هر اهل کتابی کافر نیست؛ قرآن گروهی از ایشان را جزء مؤمنان و گروهی دیگر را جزء کفار دانسته است. براساس بخشی از آیه ۱۱۳ آل عمران، برخی از مسیحیان حتی در دل شب به عبادت می‌پردازند. طبعا چنین وصفی نمی تواند تعلق به کافران داشته باشد.

منابع

ویکی‌جو

ویکی‌وحدت

ویکی‌فقه

ویکی‌پرسش