|
|
| (۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| <div style="text-align:justify"> | | <div style="text-align:justify">[[پرونده:Semitic language.jpg|بندانگشتی]] |
| [[پرونده:محمد باقر حجتی.jpg|300px|بندانگشتی|محمد باقر حجتی]] | | «فرهنگنامه ریشه‌شناختی واژگان قرآن» یک فرهنگ واژگانی است که در آن، ریشه‌های ثلاثی به‌کاررفته در قرآن کریم، بر حسب ترتیب الفبا فهرست شده و هر ریشه، با استفاده از روش «ریشه‌شناسی» مورد مطالعه قرار گرفته است. ریشه‌شناسی، روشی است که در زبان‌شناسی تاریخی، برای رصد تحولات یک واژه در هر دو جنبه لفظ و معنا، مورد استفاده قرار می‌گیرد. |
| '''سیّدمحمدباقر حجّتی'''(1311)؛ استاد ممتاز و بازنشستۀ دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران و بنیان‌گذار رشته تخصصی علوم قرآن و حدیث و پاره‌ای دیگر از رشته‌های وابسته در سطوح عالی دانشگاهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی. ایشان، شاگرد اساتيدی هم‌چون علامه شعرانی، شهيد مطهری و دكتر ابوالقاسم گرجی است. نخستين اثر مكتوب وی، تدوين فهرست نسخه‌های خطی كتابخانه الهيات است. او در زمينه تعلیم و تربیت اسلامی، تاريخ قرآن، قرائت و تفسير آثار گرانقدری از خود به‌جای گذارده است. مهم‌ترين ويژگی این آثار، شيوايی و روانی آن است. تفسير كاشف او با همكاری بی‌آزار شيرازی در پاسخ به مستشرقان قائل به عدم تناسب آيات و سور قرآن نگاشته شده است. كتاب پژوهشی در تاريخ قرآن كريم وی نیز، برگزیدۀ اولین دورۀ کتاب سال ایران و جزو چهار كتاب برتر سال ۲۰۱۱ در بخش ادبيات معنوی و تاريخی ـ دينی روسيه شد.
| |
| == جایگاه علمی و ویژگی‌های شخصیتی ==
| |
| دکترسیّدمحمدباقر حجّتی استاد ممتاز و بازنشستۀ دانشگاه تهران و بنیان‌گذار رشته تخصصی علوم قرآن و حدیث و پاره‌ای دیگر از رشته‌های وابسته در سطوح عالی دانشگاهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی است که در تأسیس، تثبیت و گسترش آن‌ها، تلاش فراوان کرده است. وی یکی از پژوهشگران، مولفان و مدرسان برجسته این حوزه در عالی‌ترین مراتب دانشگاهی و چهره ماندگار علوم قرآن و حدیث است. او همچنین عضویت در فرهنگستان دمشق را در کارنامه دارد و مولف کتاب‌های فراوان و ارزشمندی در تفسیر، علوم قرآن، علوم حدیث، تعلیم و تربیت، تاریخ اسلام و همچنین فهرست نسخه‌های خطی است که شمار آنان به ده‌ها جلد می‌رسد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3948475/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%DB%8C%DA%A9-%D8%AA%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84-%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87 . عبدالهادی فقهی‌زاده تبیین کرد: درس‌هایی از یک تجلیل هوشمندانه]</ref> ایشان شخصیتی دلسوز، و پیگیر سرنوشت شاگردان خود بوده، به‌طوری‌که بعد از تربیت شاگرد نیز مسیر ترقی او را پیگیری می‌کردند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3695866/%D8%AA%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%B1-%D8%AD%D8%AC%D8%AA%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C%E2%80%8E%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%86%D8%AF . تجلیل از مقام علمی استاد محمدباقر حجتی/ شاگردان مکتب قرآن از ویژگی‌های استاد گفتند]</ref> خیرخواهی، تواضع، قرائت قرآن، خلوص، مداومت در کارها و جامعیت علمی از ویژگی‌های برجستۀ این شخصیت گرانقدر است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3499152/%D9%85%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D9%84%D9%86%D8%AF%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF-%D8%B8%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%84%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AD%D8%B6%D9%88%D8%B1-%D9%BE%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 . مردی به بلندای خورشید/ ظهری به دلنشینی حضور پدر علم قرآن]</ref> يكی از ابعاد شخصيتی علمی دكتر حجتی كه كمتر مورد توجه بوده نسخه‌شناسی است، چنان‌که يكی از طرح‌های ايشان شناسنامه‌دار كردن تمام نسخه‌های خطی کتابخانه الهیات دانشگاه تهران بوده است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1679745/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B2%D9%88%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87-%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF . استاد حجتی؛ بنيان‌گذار علوم قرآنی در دانشگاه/۱۰/ استاد حجتی در «اسباب‌النزول» در چهره فقيه ظاهر می‌شود]</ref>
| |
|
| |
|
| | | برای ریشه‌شناسی واژگان قرآن کریم، پیمودن دو مرحله ضروری است: نخست مطالعه تطبیقی و دوم، مطالعه تاریخی. منظور از مطالعه تطبیقی، یافتن «نظیر»های یک ریشه عربی در زبان‌های هم‌خانواده، یعنی «زبان‌های سامی» است.[[فرهنگنامه ریشه‌شناختی واژگان قرآن چیست؟|ادامه ...]] |
| [[سید محمدباقر حجتی|ادامه ...]] | |
| </div> | | </div> |
