اصحاب القریة

اصحاب القریة؛ ساکنان شهرى که در قرآن گفته شده است به سبب مخالفت با فرستادگان الهى عذاب شدند.

معرفی

اصحاب القریة نام قومی که در سوره یس، آیه 13 مذکور است و داستان ایشان تا آیه 30 چنین است: «و برای آنان مثلی بزن از شهروندانی که پیامبران به آنجا (نزدشان) آمدند. آنگاه که به نزد آنان دو تن را فرستادیم، و آنان را دروغگو شمردند، سپس جانب آنان را با (فرستادن) سومین فرد استوار داشتیم. آنگاه(همگی) گفتند ما به سوی شما(به رسالت) فرستاده شده‌ایم. گفتند شما جز بشری همانند ما نیستید... شما چیزی جز دروغ(به رسالت) فرستاده‌ شده‌ایم. و بر عهده ما جز پیام رسانی آشکار چیزی نیست. گفتند ما به شما فال بد می‌زنیم، اگر دست برندارید، شما را سنگسار می‌کنیم و عذابی دردناک به شما می‌رسد. گفتند فال بدتان با شماست، آیا چون اندرز داده شوید(باید فال بد بزنید؟)، حق این است که شما قومی تجاوز پیشه‌اید. و مردی از دور دست شتابان آمد، گفت ای قوم من از فرستادگان(پیامبران) پبروی کنید. از کسانی که از شما پاداشی نمی‌خواهند و خود رهیافته‌اند، پیروی کنید. و مرا نرسد که کسی را که مرا آفریده است، و شما هم به سوی او بازگردانده می‌شوید، نپرستم. آیا به جای او خدایانی را به پرستش گیریم که اگر خدای رحمان بلایی در حق من اراده کند، شفاعت ایشان مرا سود ندهد و نتوانند مرا نجات دهند. پس سخن مرا بشنوید(و شهادت دهید) که من به پروردگارتان ایمان آورده‌ام. گفته شود وارد بهشت شو، گوید ای کاش قوم من می‌دانستند، این را که پروردگارم مرا آمرزیده است، و مرا از گرامیان قرار داده است. و ما بر سر قوم او، سپاهی از آسمان فرو نفرستادیم، و ما فرو فرستنده(آن) نبودیم. آن جز بانگ مرگباری یگانه نبود،آنگاه ایشان خاموش شدند.ای دریغ بر بندگان؛ هیچ پیامبری بر آنان نیامد، مگر آنکه او را ریشخند کردند»

بسیاری از مفسران برآنند که مراد از قریه در آیه 13(که همواره در عرف قرآن قریه برابر با شهر است، و نه روستا و ده) انطاکیه است. انطاکیه(= آنتیوخیا) شهری باستانی در شمال سوریه است در فاصله نزدیکی با مدیترانه. همچنین مفسّران(از جمله طبری، ابوالفتوح و امام فخر رازی) مردی را که از دوردست شهر شتابان آمد و گفت ای قوم من از فرستادگان پیروی کنید(آیه20) حبیب نجار می‌دانند. راجع به اسامی سه رسول در آیه 14 شادروان خزائلی می‌نویسد: «رسل ثلاث، پولس و برنابا و پطرس بوده‌اند ونیز قول طنطاوی که به جای برنابا، یوحنا را ذکر کرده نیز قابل قبول است زیرا یوحنا در انطاکیه متولد شده و معاصر پولس و پطرس بوده است» (اعلام القرآن، ص 165)

ارجاعات

این مدخل برگرفته از دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی است و مقاله آن هنوز به طور کامل تدوین نیافته است.