ویراستار
۲٬۳۴۹
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «نبوت؛ جایگاهی برای دریافت وحی. خداوند برای ارتباط و هدایت بندگانش عده¬ای از بندگانش را برمی-گزیند تا دریافت کننده وحی و دستورات الهی باشند. چنین جایگاهی نبوت نام دارد. هر چند بین نبوت و رسالت تفاوت¬هایی بیان شده است اما هر دوی آنها در دریافت وح...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
نبوت؛ جایگاهی برای دریافت وحی. خداوند برای ارتباط و هدایت بندگانش عده¬ای از بندگانش را برمی-گزیند تا دریافت کننده وحی و دستورات الهی باشند. چنین جایگاهی نبوت نام دارد. هر چند بین نبوت و رسالت تفاوت¬هایی بیان شده است اما هر دوی آنها در دریافت وحی مشترک¬اند. در قرآن کریم نبوت پیامبر اسلام (ص) در جاهای گوناگون بیان و اثبات شده است. شیعیان امامی باور دارد که شئون نبوت به استثنای دریافت وحی در قالب امامت ادامه دارد. | نبوت؛ جایگاهی برای دریافت وحی. خداوند برای ارتباط و هدایت بندگانش عده¬ای از بندگانش را برمی-گزیند تا دریافت کننده وحی و دستورات الهی باشند. چنین جایگاهی نبوت نام دارد. هر چند بین نبوت و رسالت تفاوت¬هایی بیان شده است اما هر دوی آنها در دریافت وحی مشترک¬اند. در قرآن کریم نبوت پیامبر اسلام (ص) در جاهای گوناگون بیان و اثبات شده است. شیعیان امامی باور دارد که شئون نبوت به استثنای دریافت وحی در قالب امامت ادامه دارد. | ||
تعریف | == تعریف == | ||
واژه «نبوت» در لغت به معنای پيامبری، و واژه «نبی» به معنای پيامبر است، بنابر قول مشهور، ريشه اين دو واژه، كلمه «نبأ» به معنای خبر است و يا به گفته راغب اصفهانی، ويژه خبرهايی است كه از نوعی اهميت برخوردارند، يعنی خبرهايی كه فايدهای بزرگ دارند و از آنها علم يا ظن غالب حاصل میشود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2061408/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86- مروری بر اصل نبوت از منظر قرآن]</ref> لفظ «نبی» كه بر وزن فعيل است اگر به معنى فاعل باشد معنايش خبردهنده است زيرا كه نبى از جانب [https://wiki.ahlolbait.com/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87 خدا] خبر ميدهد و اگر به معنى مفعول باشد معنايش خبرداده شده است که بدین نحو، نبی کسی شناخته می شود که از جانب خدا به او خبر داده ميشود.<ref>قاموس قرآن، ج7، ص7.</ref> | واژه «نبوت» در لغت به معنای پيامبری، و واژه «نبی» به معنای پيامبر است، بنابر قول مشهور، ريشه اين دو واژه، كلمه «نبأ» به معنای خبر است و يا به گفته راغب اصفهانی، ويژه خبرهايی است كه از نوعی اهميت برخوردارند، يعنی خبرهايی كه فايدهای بزرگ دارند و از آنها علم يا ظن غالب حاصل میشود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2061408/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86- مروری بر اصل نبوت از منظر قرآن]</ref> لفظ «نبی» كه بر وزن فعيل است اگر به معنى فاعل باشد معنايش خبردهنده است زيرا كه نبى از جانب [https://wiki.ahlolbait.com/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87 خدا] خبر ميدهد و اگر به معنى مفعول باشد معنايش خبرداده شده است که بدین نحو، نبی کسی شناخته می شود که از جانب خدا به او خبر داده ميشود.<ref>قاموس قرآن، ج7، ص7.</ref> | ||
رابطه نبوت و رسالت | == رابطه نبوت و رسالت == | ||
نبوت با رسالت ملازمت دارد، يعنی كسی كه به مقام نبوت و پيامبری برگزيده میشود، مقام رسالت و پيامرسانی را نيز دارد. البته مقصود اين نيست كه دو واژه نبوت و رسالت يا نبی و رسول با يكديگر مترادفاند، بلكه مقصود اين است كه در اصطلاح كلامی، اين دو با يكديگر ملازماند. در برخی از آيات قرآن يا روايات ميان نبی و رسول فرق گذاشته شده است، ليكن فرق مزبور مربوط به مأموريت و مسؤوليت آنان نيست، بلكه مربوط به صفات و ويژگیهای ديگر آنان است، چنانكه در روايات آمده است: «رسول كسی است كه در خواب و بيداری فرشته وحی را میبيند و صدای او را میشنود، ولی نبی كسی است كه فقط در خواب فرشته وحی را میبيند و در بيداری فقط صدای او را میشنود».<ref>اصول كافی، ج ۱، كتاب الحجه، باب الفرق بين الرسول و النبی.)</ref> و <ref>[https://iqna.ir/fa/news/2061408/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86- مروری بر اصل نبوت از منظر قرآن]</ref> | نبوت با رسالت ملازمت دارد، يعنی كسی كه به مقام نبوت و پيامبری برگزيده میشود، مقام رسالت و پيامرسانی را نيز دارد. البته مقصود اين نيست كه دو واژه نبوت و رسالت يا نبی و رسول با يكديگر مترادفاند، بلكه مقصود اين است كه در اصطلاح كلامی، اين دو با يكديگر ملازماند. در برخی از آيات قرآن يا روايات ميان نبی و رسول فرق گذاشته شده است، ليكن فرق مزبور مربوط به مأموريت و مسؤوليت آنان نيست، بلكه مربوط به صفات و ويژگیهای ديگر آنان است، چنانكه در روايات آمده است: «رسول كسی است كه در خواب و بيداری فرشته وحی را میبيند و صدای او را میشنود، ولی نبی كسی است كه فقط در خواب فرشته وحی را میبيند و در بيداری فقط صدای او را میشنود».<ref>اصول كافی، ج ۱، كتاب الحجه، باب الفرق بين الرسول و النبی.)</ref> و <ref>[https://iqna.ir/fa/news/2061408/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86- مروری بر اصل نبوت از منظر قرآن]</ref> | ||
نبوت در قرآن | == نبوت در قرآن == | ||
نبوت یا پیامبری، بر اساس قرآن کریم گزینشی الهی است که [https://fa.wikishia.net/view/%D8%AE%D8%AF%D8%A7 خداوند]، معارف الهی را بر بنده برگزیدهاش [https://fa.wikishia.net/view/%D9%88%D8%AD%DB%8C وحی] میکند تا اخلاق و کردار بندگان را در مسیر کمال و سعادت، رهبری و هدایت کند.<ref>پرچم، «گفتگوی سه دین الهی پیرامون معنی نبوت»، در فصلنامه دانشکده ادبیات و علوم انسانی (دانشگاه اصفهان)، ش ۱۶ و ۱۷، ص ۱۱۲. | نبوت یا پیامبری، بر اساس قرآن کریم گزینشی الهی است که [https://fa.wikishia.net/view/%D8%AE%D8%AF%D8%A7 خداوند]، معارف الهی را بر بنده برگزیدهاش [https://fa.wikishia.net/view/%D9%88%D8%AD%DB%8C وحی] میکند تا اخلاق و کردار بندگان را در مسیر کمال و سعادت، رهبری و هدایت کند.<ref>پرچم، «گفتگوی سه دین الهی پیرامون معنی نبوت»، در فصلنامه دانشکده ادبیات و علوم انسانی (دانشگاه اصفهان)، ش ۱۶ و ۱۷، ص ۱۱۲. | ||
</ref> | </ref> | ||
پیامبران مجموعا دو وظیفه انجام می داده اند: یکی اینکه از جانب خدا برای بشر قانون و دستور العمل می آورده اند، دوم اینکه مردم را به خدا و عمل به دستورالعمل های الهی آن عصر و زمان دعوت و تبلیغ می کرده اند. غالب پیامبران فقط وظیفه دوم را انجام می دادند، عده بسیار کمی از پیامبران که قرآن آنها را "اولوالعزم" می خواند قانون و دستور العمل آورده اند. | پیامبران مجموعا دو وظیفه انجام می داده اند: یکی اینکه از جانب خدا برای بشر قانون و دستور العمل می آورده اند، دوم اینکه مردم را به خدا و عمل به دستورالعمل های الهی آن عصر و زمان دعوت و تبلیغ می کرده اند. غالب پیامبران فقط وظیفه دوم را انجام می دادند، عده بسیار کمی از پیامبران که قرآن آنها را "اولوالعزم" می خواند قانون و دستور العمل آورده اند. | ||
عصمت انبیاء | == عصمت انبیاء == | ||
در قرآن آیاتی آمده است که ظاهرشان ممکن است این خطا را در ذهن ایجاد کند که پیامبران دارای مقام عصمت نیستند. در سوره طه درباره حضرت آدم آمده است: «فَأَکَلاَ مِنْهَا فَبَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا وَ طَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِنْ وَرَقِ الْجَنَّةِ وَ عَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى؛ آن گاه از آن [درخت ممنوع] خوردند و برهنگى آنان برايشان نمايان شد و شروع كردند به چسبانيدن برگهاى بهشت برخورد و [ اين گونه ] آدم به پروردگار خود عصيان ورزيد و بيراهه رفت (طه/ 121). | در قرآن آیاتی آمده است که ظاهرشان ممکن است این خطا را در ذهن ایجاد کند که پیامبران دارای مقام عصمت نیستند. در سوره طه درباره حضرت آدم آمده است: «فَأَکَلاَ مِنْهَا فَبَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا وَ طَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِنْ وَرَقِ الْجَنَّةِ وَ عَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى؛ آن گاه از آن [درخت ممنوع] خوردند و برهنگى آنان برايشان نمايان شد و شروع كردند به چسبانيدن برگهاى بهشت برخورد و [ اين گونه ] آدم به پروردگار خود عصيان ورزيد و بيراهه رفت (طه/ 121). | ||
امام رضا (ع) در توجیه این مسئله و بحث عصمت آدم فرمودند: «خداوند آدم را برای اینکه در زمین خلیفه شود، خلق کرد؛ لذا در بهشتی که بود خلیفه نبود و لغزش او هم در آن بهشت رخ داد؛ از اینرو لغزش در آن بهشت لطمهای به نبوت او نمیزند»؛ بنابراین لغزش آدم قبل از نبوت از نگاه امام(ع) لطمه به عصمت نیست، البته انبیاء بعد از نبوت هرگز صغیره و کبیره ندارند. | امام رضا (ع) در توجیه این مسئله و بحث عصمت آدم فرمودند: «خداوند آدم را برای اینکه در زمین خلیفه شود، خلق کرد؛ لذا در بهشتی که بود خلیفه نبود و لغزش او هم در آن بهشت رخ داد؛ از اینرو لغزش در آن بهشت لطمهای به نبوت او نمیزند»؛ بنابراین لغزش آدم قبل از نبوت از نگاه امام(ع) لطمه به عصمت نیست، البته انبیاء بعد از نبوت هرگز صغیره و کبیره ندارند. | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
در سوره فتح خداوند از آمرزش گناهان پیشین و پسین پیامبر سخن گفته است که با عصمت در تنافی است: «لِيَغْفِرَ لَکَ اللَّهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِکَ وَ مَا تَأَخَّرَ؛ تا خداوند از گناه گذشته و آينده تو درگذرد» (فتح/ 2). امام رضا (ع) درباره این آیه فرموده است که معنای گناه در این آیات، گناه از منظر مشرکان است زیرا آنها عدم پرستش بت¬ها توسط پیامبر را گناه بزرگی می¬دانستند که ایشان مرتکب آن شده بود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3937703/%D9%84%D8%BA%D8%B2%D8%B4-%D9%82%D8%A8%D9%84-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%84%D8%B7%D9%85%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B9%D8%B5%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A1-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D9%86%D8%AF لغزش قبل از نبوت، لطمه به عصمت انبیاء نمیزند]</ref> | در سوره فتح خداوند از آمرزش گناهان پیشین و پسین پیامبر سخن گفته است که با عصمت در تنافی است: «لِيَغْفِرَ لَکَ اللَّهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِکَ وَ مَا تَأَخَّرَ؛ تا خداوند از گناه گذشته و آينده تو درگذرد» (فتح/ 2). امام رضا (ع) درباره این آیه فرموده است که معنای گناه در این آیات، گناه از منظر مشرکان است زیرا آنها عدم پرستش بت¬ها توسط پیامبر را گناه بزرگی می¬دانستند که ایشان مرتکب آن شده بود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3937703/%D9%84%D8%BA%D8%B2%D8%B4-%D9%82%D8%A8%D9%84-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%84%D8%B7%D9%85%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B9%D8%B5%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A1-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D9%86%D8%AF لغزش قبل از نبوت، لطمه به عصمت انبیاء نمیزند]</ref> | ||
اثبات نبوت پیامبر اسلام | == اثبات نبوت پیامبر اسلام == | ||
سرتاسر قرآن کریم اثبات نبوت پیامبر اکرم (ص) است اما آیه 157 سوره اعراف تمام آنها را یکجا بیان نموده است: «الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَکْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَ الْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلاَلَ الَّتِي کَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ؛ همانان كه از اين فرستاده ، پيامبر درس نخوانده كه [ نام ] او را نزد خود ، در تورات و انجيل نوشته مىيابند پيروى مىكنند [ همان پيامبرى كه ] آنان را به كار پسنديده فرمان مىدهد، و از كار ناپسند باز مىدارد ، و براى آنان چيزهاى پاكيزه را حلال و چيزهاى ناپاك را بر ايشان حرام مىگرداند ، و از [ دوش ] آنان قيد و بندهايى را كه بر ايشان بوده است برمىدارد . پس كسانى كه به او ايمان آوردند و بزرگش داشتند و ياريش كردند و نورى را كه با او نازل شده است پيروى كردند ، آنان همان رستگارانند (أعراف/ 157). | سرتاسر قرآن کریم اثبات نبوت پیامبر اکرم (ص) است اما آیه 157 سوره اعراف تمام آنها را یکجا بیان نموده است: «الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَکْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَ الْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلاَلَ الَّتِي کَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ؛ همانان كه از اين فرستاده ، پيامبر درس نخوانده كه [ نام ] او را نزد خود ، در تورات و انجيل نوشته مىيابند پيروى مىكنند [ همان پيامبرى كه ] آنان را به كار پسنديده فرمان مىدهد، و از كار ناپسند باز مىدارد ، و براى آنان چيزهاى پاكيزه را حلال و چيزهاى ناپاك را بر ايشان حرام مىگرداند ، و از [ دوش ] آنان قيد و بندهايى را كه بر ايشان بوده است برمىدارد . پس كسانى كه به او ايمان آوردند و بزرگش داشتند و ياريش كردند و نورى را كه با او نازل شده است پيروى كردند ، آنان همان رستگارانند (أعراف/ 157). | ||
در صفات هفتگانه این آیه در شأن پیامبر اسلام (ص) پنج دلیل بر نبوت ایشان اقامه شده است: 1- امی بودن و درس نخوانده بودن 2- بشارت به نبوت او در کتب آسمانی پیشین 3- سازگاری محتویات دعوت او با عقل و خرد 4- هماهنگی دعوت او با طبع سلیم و فطرت بشری 5- باز شدن غل و زنجیر از مردم بوسیله آموزه¬هایش.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3586649/5-%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%B5-%D8%AF%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%A2%DB%8C%D9%87 ۵ دلیل اثبات نبوت پیامبر اسلام(ص) در یک آیه]</ref> | در صفات هفتگانه این آیه در شأن پیامبر اسلام (ص) پنج دلیل بر نبوت ایشان اقامه شده است: 1- امی بودن و درس نخوانده بودن 2- بشارت به نبوت او در کتب آسمانی پیشین 3- سازگاری محتویات دعوت او با عقل و خرد 4- هماهنگی دعوت او با طبع سلیم و فطرت بشری 5- باز شدن غل و زنجیر از مردم بوسیله آموزه¬هایش.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3586649/5-%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%B5-%D8%AF%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%A2%DB%8C%D9%87 ۵ دلیل اثبات نبوت پیامبر اسلام(ص) در یک آیه]</ref> | ||
مقامات انبیاء | == مقامات انبیاء == | ||
قرآن کریم در آیات متعدد از ۲۶ پیامبر نامبرده و ذکر آنان در ۵۳ سوره و ۵۲۴ آیه بیان شده است. درباره مقامات و اعطاهای خداوند به ایشان، قرآن چنین مواردی را برشمرده است: کتاب، علم، حکمت، کوثر، ضیاء، فرقان، فضل، خلیفه و ... که در مجموع می¬توان آنها را 20 مورد شماره کرد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3909924/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%88-%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA-%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%87-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D9%81%D9%82%D9%87-%D9%88-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 میان نبوت و حکومت ملازمه نیست / ضرورت حرکت فقه و کلام در دامان قرآن]</ref> | قرآن کریم در آیات متعدد از ۲۶ پیامبر نامبرده و ذکر آنان در ۵۳ سوره و ۵۲۴ آیه بیان شده است. درباره مقامات و اعطاهای خداوند به ایشان، قرآن چنین مواردی را برشمرده است: کتاب، علم، حکمت، کوثر، ضیاء، فرقان، فضل، خلیفه و ... که در مجموع می¬توان آنها را 20 مورد شماره کرد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3909924/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%88-%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA-%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%87-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D9%81%D9%82%D9%87-%D9%88-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 میان نبوت و حکومت ملازمه نیست / ضرورت حرکت فقه و کلام در دامان قرآن]</ref> | ||
رابطه بین نبوت و امامت | رابطه بین نبوت و امامت | ||
برای فهم این رابطه ابتدا باید با مفهوم ولایت آشنا شد. ولایت در تعریف اجمالی یعنی تکامل انسان از طریق اتصال و همراهی یک انسان کامل؛ انسانی که سیر معنوی و نفسانی او به حد کمال رسیده و به خداوند واصل شده است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4058714/%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%DA%86%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%AF | |||
برای فهم این رابطه ابتدا باید با مفهوم ولایت آشنا شد. ولایت در تعریف اجمالی یعنی تکامل انسان از طریق اتصال و همراهی یک انسان کامل؛ انسانی که سیر معنوی و نفسانی او به حد کمال رسیده و به خداوند واصل شده است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4058714/%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%DA%86%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%AF ملاصدرا درباره نبوت چه میگوید]</ref> ولایت فراتر از دوست داشتن محسوب میشود یعنی اگر شخصی تحت ولایت فردی باشد، اطاعت از ولی بر او واجب است حتی اگر به ولی علاقه¬ای نداشته باشد. ولیّ دو وظیفه مهم بر عهده دارد؛ یکی اینکه بتواند وحی را از تفسیر به رأی و تحریف نجات دهد و دیگر اینکه بتواند قرآن را تفسیر و جامعه را هدایت کند.<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3987204/%D8%BA%D8%AF%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8-%D9%88-%D9%85%D8%B3%D8%A6%D9%88%D9%84-%D8%AA%D8%AD%D9%82%D9%82-%D9%88%D8%AD%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA غدیر؛ امتداد نبوت در قالب امامت / امام حافظ و مسئول تحقق وحی الهی است]</ref> | |||
ولایت از دیدگاه شیعی پس از پیامبر (ص) در واقعه غدیر به علی (ع) رسید؛<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4071572/%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D9%82%D9%84-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%BA%D8%AF%DB%8C%D8%B1-%D8%B9%D9%84%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B9-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%85%D8%B1-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%88-%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA حداقل پیام غدیر علنی کردن جانشینی علی(ع) برای تداوم امر نبوت و خلافت است]</ref> با رحلت پیامبر اکرم (ص) نبوت تشریعی تمام شد اما ولایت تشریعی تا ابد در قالب امامت وجود خواهد داشت.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3962060/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B4%D8%B1 رابطه ولایت و نبوت / ولایت؛ نیاز همیشگی بشر]</ref> به طور کلی از شئون مربوط به نبوت، تنها وحی منقطع می¬شود و دیگر شئون از جمله ولایت در غالب امامت ادامه دارند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3554428/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%88-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%87 ارتباط نبوت و امامت در پرتو قرآن و زیارت جامعه کبیره]</ref> و<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2603653/%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%87-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA اصل امامت، دنباله نبوت است]</ref> | ولایت از دیدگاه شیعی پس از پیامبر (ص) در واقعه غدیر به علی (ع) رسید؛<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4071572/%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D9%82%D9%84-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%BA%D8%AF%DB%8C%D8%B1-%D8%B9%D9%84%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B9-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%85%D8%B1-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%88-%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA حداقل پیام غدیر علنی کردن جانشینی علی(ع) برای تداوم امر نبوت و خلافت است]</ref> با رحلت پیامبر اکرم (ص) نبوت تشریعی تمام شد اما ولایت تشریعی تا ابد در قالب امامت وجود خواهد داشت.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3962060/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B4%D8%B1 رابطه ولایت و نبوت / ولایت؛ نیاز همیشگی بشر]</ref> به طور کلی از شئون مربوط به نبوت، تنها وحی منقطع می¬شود و دیگر شئون از جمله ولایت در غالب امامت ادامه دارند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3554428/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%88-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%87 ارتباط نبوت و امامت در پرتو قرآن و زیارت جامعه کبیره]</ref> و<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2603653/%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%87-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA اصل امامت، دنباله نبوت است]</ref> | ||
ادله قرآنی رجوع به ائمه | |||
== ادله قرآنی رجوع به ائمه == | |||
از دیدگاه امامیه آیه سوم سوره مائده دلالت بر واقعه غدیر و نصب امیرالمؤمنین علی (ع) به عنوان جانشین پیامبر (ص) دارد: «الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ کَفَرُوا مِنْ دِينِکُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْيَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِينَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْکُمْ نِعْمَتِي وَ رَضِيتُ لَکُمُ الْإِسْلاَمَ دِيناً فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ؛ امروز كسانى كه كافر شدهاند ، از [ كارشكنى در ] دين شما نوميد گرديدهاند . پس ، از ايشان مترسيد و از من بترسيد . امروز دين شما را برايتان كامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانيدم ، و اسلام را براى شما [ به عنوان ] آيينى برگزيدم . و هر كس دچار گرسنگى شود ، بىآنكه به گناه متمايل باشد [ اگر از آنچه منع شده است بخورد ] ، بى ترديد ، خدا آمرزنده مهربان است (مائدة/ 3). | از دیدگاه امامیه آیه سوم سوره مائده دلالت بر واقعه غدیر و نصب امیرالمؤمنین علی (ع) به عنوان جانشین پیامبر (ص) دارد: «الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ کَفَرُوا مِنْ دِينِکُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْيَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِينَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْکُمْ نِعْمَتِي وَ رَضِيتُ لَکُمُ الْإِسْلاَمَ دِيناً فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ؛ امروز كسانى كه كافر شدهاند ، از [ كارشكنى در ] دين شما نوميد گرديدهاند . پس ، از ايشان مترسيد و از من بترسيد . امروز دين شما را برايتان كامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانيدم ، و اسلام را براى شما [ به عنوان ] آيينى برگزيدم . و هر كس دچار گرسنگى شود ، بىآنكه به گناه متمايل باشد [ اگر از آنچه منع شده است بخورد ] ، بى ترديد ، خدا آمرزنده مهربان است (مائدة/ 3). | ||
واقعه غدیر در منابع سنی همچون صحیح مسلم، مسند احمد بن حنبل، سنن ترمذی، المستدرک حاکم نیشابوری، شرح مشکل الآثار طحاوی، البدایه و النهایه ابن کثیر آمده است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3836221/%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87-%D8%BA%D8%AF%DB%8C%D8%B1-%D8%AE%D9%85-%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%88-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA واقعه غدیر خم؛ نقطه تلاقی نبوت و امامت]</ref> | واقعه غدیر در منابع سنی همچون صحیح مسلم، مسند احمد بن حنبل، سنن ترمذی، المستدرک حاکم نیشابوری، شرح مشکل الآثار طحاوی، البدایه و النهایه ابن کثیر آمده است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3836221/%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87-%D8%BA%D8%AF%DB%8C%D8%B1-%D8%AE%D9%85-%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%88-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA واقعه غدیر خم؛ نقطه تلاقی نبوت و امامت]</ref> | ||
خط ۳۵: | خط ۳۷: | ||
]</ref> | ]</ref> | ||
منابع | == منابع == | ||
ایکنا | ایکنا | ||
[http://www.tahoor.com/fa/Article/View/21768?term=%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA دائره المعارف طهور] | [http://www.tahoor.com/fa/Article/View/21768?term=%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA دائره المعارف طهور] | ||
[https://fa.wikishia.net/view/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA ویکی شیعه] | [https://fa.wikishia.net/view/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA ویکی شیعه] | ||
[https://wiki.ahlolbait.com/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA دانشنامه اسلامی] | [https://wiki.ahlolbait.com/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA دانشنامه اسلامی] | ||
== پاورقی ها == |