پرش به محتوا

هوای نفس: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ آوریل ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - ' می ' به ' می‌'
جز (جایگزینی متن - ' های ' به '‌های ')
جز (جایگزینی متن - ' می ' به ' می‌')
خط ۱: خط ۱:
هوای نفس؛ امیال و گرایش‌های کنترل نشده و طغیان گر نفس انسان. نداشتن اعتقادات درست مهمترین عامل سست بودن انسان در برابر هوای نفس است. استقامت در راه مبارزه با هوای نفس و چنگ‌اندازی به دامن تقوای الهی انسان را به بالا رفتن از پله‌های ترقی راهنمایی می کند.
هوای نفس؛ امیال و گرایش‌های کنترل نشده و طغیان گر نفس انسان. نداشتن اعتقادات درست مهمترین عامل سست بودن انسان در برابر هوای نفس است. استقامت در راه مبارزه با هوای نفس و چنگ‌اندازی به دامن تقوای الهی انسان را به بالا رفتن از پله‌های ترقی راهنمایی می‌کند.


== تعریف هوای نفس ==
== تعریف هوای نفس ==
خط ۵: خط ۵:


== آثار تبعیت از هوای نفس ==
== آثار تبعیت از هوای نفس ==
هوای نفس کرامت انسانی را تهدید می کند<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3393611/%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%88-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%AE%D8%AF%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF هوای نفس و دنیاپرستی کرامت انسانی را خدشه‌دار می‌کند]</ref> و باعث می ‌شود که انسان مانند یک حیوان به دنبال غرایض باشد.<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/3714859/%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D8%B1%D9%85%D8%B2-%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA مخالفت با هوای نفس کلید رمز شکوفایی استعدادهای انسان است]</ref> هوای نفس همچنین منشا اختلافات است از این رو برای دامن زدن به هرگونه اختلاف باید از آن پرهیز کرد.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3720896/%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%85%D9%86%D8%B4%D8%A7-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DB%8C%DA%A9-%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1-%D8%AC%D9%85%D8%B9-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF هوای نفس؛ منشا اختلافات/کارنیک؛ محور جمع و اجتماع انسان‌ها باشد]</ref> علاوه بر این هوای نفس مهم‌ترین عامل دوری انسان از خداست و نقش مهمی در کاستن اتصال به خدا دارد<ref>[https://qom.iqna.ir/fa/news/1429335/%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B9-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA هوای نفس، مهم‌ترین مانع برای دوستی با خداست]</ref>.  
هوای نفس کرامت انسانی را تهدید می‌کند<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3393611/%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%88-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%AE%D8%AF%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF هوای نفس و دنیاپرستی کرامت انسانی را خدشه‌دار می‌کند]</ref> و باعث می‌‌شود که انسان مانند یک حیوان به دنبال غرایض باشد.<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/3714859/%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D8%B1%D9%85%D8%B2-%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA مخالفت با هوای نفس کلید رمز شکوفایی استعدادهای انسان است]</ref> هوای نفس همچنین منشا اختلافات است از این رو برای دامن زدن به هرگونه اختلاف باید از آن پرهیز کرد.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3720896/%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%85%D9%86%D8%B4%D8%A7-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DB%8C%DA%A9-%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1-%D8%AC%D9%85%D8%B9-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF هوای نفس؛ منشا اختلافات/کارنیک؛ محور جمع و اجتماع انسان‌ها باشد]</ref> علاوه بر این هوای نفس مهم‌ترین عامل دوری انسان از خداست و نقش مهمی در کاستن اتصال به خدا دارد<ref>[https://qom.iqna.ir/fa/news/1429335/%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B9-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA هوای نفس، مهم‌ترین مانع برای دوستی با خداست]</ref>.  
آثار دیگری که در روایات و آیات در مورد عواقب تبعیت از هوای نفس آمده عبارتند از:
آثار دیگری که در روایات و آیات در مورد عواقب تبعیت از هوای نفس آمده عبارتند از:
عدم معرفت و شناخت
عدم معرفت و شناخت
خط ۱۲: خط ۱۲:
هوا‌های نفسانی از عوامل مهم گردن فرازی و تکبر در برابر پیامبران و دین حق است، چنان که در آیه «... أَ فَکُلَّما جاءَکُمْ رَسُولٌ بِما لا تَهْوي‏ أَنْفُسُکُمُ اسْتَکْبَرْتُمْ فَفَريقاً کَذَّبْتُمْ وَ فَريقاً تَقْتُلُونَ؛آیا چنین نیست که هر زمان، پیامبری چیزی بر خلاف هوای نفس شما آورد ، در برابر او تکبر کردید (و از ایمان آوردن به او خودداری نمودید) پس عده‌ای را تکذیب کرده ، و جمعی را به قتل رساندید؟!»(بقره/87) خواهش‌های دل، زمینه‌ساز تکذیب و کشته شدن انبیای الهی دانسته شده است<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3742091/%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B1%D9%87%D8%B2%D9%86-%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D9%82 هوای نفس؛ رهزن دین حق]</ref>.
هوا‌های نفسانی از عوامل مهم گردن فرازی و تکبر در برابر پیامبران و دین حق است، چنان که در آیه «... أَ فَکُلَّما جاءَکُمْ رَسُولٌ بِما لا تَهْوي‏ أَنْفُسُکُمُ اسْتَکْبَرْتُمْ فَفَريقاً کَذَّبْتُمْ وَ فَريقاً تَقْتُلُونَ؛آیا چنین نیست که هر زمان، پیامبری چیزی بر خلاف هوای نفس شما آورد ، در برابر او تکبر کردید (و از ایمان آوردن به او خودداری نمودید) پس عده‌ای را تکذیب کرده ، و جمعی را به قتل رساندید؟!»(بقره/87) خواهش‌های دل، زمینه‌ساز تکذیب و کشته شدن انبیای الهی دانسته شده است<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3742091/%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B1%D9%87%D8%B2%D9%86-%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D9%82 هوای نفس؛ رهزن دین حق]</ref>.
گمراهی
گمراهی
بنابر آیه «وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ بِغَيْرِ هُدًى مِنَ اللَّهِ: طبق این آیه چه کسی گمراه تر از فردی است که از هدایت خدا استفاده نکرده است؟» (قصص/50) در اینجا با استفهام انکاری بیان می کند که اگر می‌خواهید گمراه نشوید از هوای نفس پیروی نکنید<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3506094/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%A8-%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 عواقب تبعیت از هوای نفس و برتری‌طلبی در قرآن]</ref> که بزرگترین انحراف بشر از هواپرستی آغاز می شود<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3775424/%D8%A2%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%86%DA%A9%D9%88%D9%87%D8%B4-%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3 آیه‌نگاشت/ نکوهش تبعیت از هوای نفس]</ref>و حتی نزدیک شدن به نفس راهی به سوی گمراهی است<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/2454091/%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%8A%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA دوری از هوای نفس راهی به‌سوی روشنايی است]</ref>.
بنابر آیه «وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ بِغَيْرِ هُدًى مِنَ اللَّهِ: طبق این آیه چه کسی گمراه تر از فردی است که از هدایت خدا استفاده نکرده است؟» (قصص/50) در اینجا با استفهام انکاری بیان می‌کند که اگر می‌خواهید گمراه نشوید از هوای نفس پیروی نکنید<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3506094/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%A8-%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 عواقب تبعیت از هوای نفس و برتری‌طلبی در قرآن]</ref> که بزرگترین انحراف بشر از هواپرستی آغاز می‌شود<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3775424/%D8%A2%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%86%DA%A9%D9%88%D9%87%D8%B4-%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3 آیه‌نگاشت/ نکوهش تبعیت از هوای نفس]</ref>و حتی نزدیک شدن به نفس راهی به سوی گمراهی است<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/2454091/%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%8A%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA دوری از هوای نفس راهی به‌سوی روشنايی است]</ref>.
افتادن در فتنه ها
افتادن در فتنه ها
باتوجه به فرموده امام علی(ع) در نهج‌البلاغه «إِنَّمَا بَدْءُ وُقُوعِ الْفِتَنِ أَهْوَاءٌ تُتَّبَعُ وَ أَحْكَامٌ تُبْتَدَعُ، يُخَالَفُ فِيهَا كِتَابُ اللَّهِ وَ...<ref>نهج البلاغه/خطبه50</ref>» هنگامی که انسان‌ها به جای اینکه اختیار خود را به عقل و شرع بسپارند، به هواپرستی‌ دل می‌سپارند، فتنه‌ها می‌جوشد که این فتنه‌ها ممکن است اجتماعی یا فردی باشد<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/4099021/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B3%D8%B1%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%AA%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA پیروی از هوای نفس سرآغاز سقوط در فتنه است]</ref>.  
باتوجه به فرموده امام علی(ع) در نهج‌البلاغه «إِنَّمَا بَدْءُ وُقُوعِ الْفِتَنِ أَهْوَاءٌ تُتَّبَعُ وَ أَحْكَامٌ تُبْتَدَعُ، يُخَالَفُ فِيهَا كِتَابُ اللَّهِ وَ...<ref>نهج البلاغه/خطبه50</ref>» هنگامی که انسان‌ها به جای اینکه اختیار خود را به عقل و شرع بسپارند، به هواپرستی‌ دل می‌سپارند، فتنه‌ها می‌جوشد که این فتنه‌ها ممکن است اجتماعی یا فردی باشد<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/4099021/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B3%D8%B1%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%AA%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA پیروی از هوای نفس سرآغاز سقوط در فتنه است]</ref>.  
خط ۲۰: خط ۲۰:


== آثار مبارزه با هوای نفس ==
== آثار مبارزه با هوای نفس ==
خداوند متعال در سوره مبارکه نازعات می‌فرمایند که آن کسانی که از مقام خداوند ترس دارند و به‌خاطر خداوند گناه انجام نمی‌دهند و از هوی‌و‌هوس پیروی نمی‌کنند، بهشت خداوند جایگاه آنان است<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3874020/%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%A2%D8%B1%D8%B2%D9%88-%D9%88-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%85 دنبال آرزو و هوای نفس نباشیم]</ref>و به کمال می رسند.<ref>[https://yazd.iqna.ir/fa/news/3666969/%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA مبارزه با هوای نفس بهترین جهاد انسان است]</ref>همچنین مهم ترین عامل از بین رفتن سبک زندگی غربی و رواج سبک زندگی اسلامی مخالفت با هوای نفس یا جهاد اکبر است<ref>[https://kurdistan.iqna.ir/fa/news/3723115/%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%AA%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AC-%D8%B3%D8%A8%DA%A9-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%A7%D8%B3%D8%AA بهترین راه ترویج سبک زندگی اسلامی مبارزه با هوای نفس است]</ref>.  
خداوند متعال در سوره مبارکه نازعات می‌فرمایند که آن کسانی که از مقام خداوند ترس دارند و به‌خاطر خداوند گناه انجام نمی‌دهند و از هوی‌و‌هوس پیروی نمی‌کنند، بهشت خداوند جایگاه آنان است<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3874020/%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%A2%D8%B1%D8%B2%D9%88-%D9%88-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%85 دنبال آرزو و هوای نفس نباشیم]</ref>و به کمال می‌رسند.<ref>[https://yazd.iqna.ir/fa/news/3666969/%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA مبارزه با هوای نفس بهترین جهاد انسان است]</ref>همچنین مهم ترین عامل از بین رفتن سبک زندگی غربی و رواج سبک زندگی اسلامی مخالفت با هوای نفس یا جهاد اکبر است<ref>[https://kurdistan.iqna.ir/fa/news/3723115/%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%AA%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AC-%D8%B3%D8%A8%DA%A9-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%A7%D8%B3%D8%AA بهترین راه ترویج سبک زندگی اسلامی مبارزه با هوای نفس است]</ref>.  


== منابع ==
== منابع ==
۴٬۸۳۱

ویرایش