پرش به محتوا

تلاوت: تفاوت میان نسخه‌ها

۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ آوریل ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - '¬' به '‌'
جز (جایگزینی متن - ' های ' به '‌های ')
جز (جایگزینی متن - '¬' به '‌')
خط ۳: خط ۳:


== تعریف تلاوت ==
== تعریف تلاوت ==
تلاوت‌، یکی‌ از صورت¬های‌ مصدری‌ ریشة‌ ت‌ ـ ل‌ ـ و و به‌ معنای‌ خواندن‌ است‌ (بیهقی‌، ج‌ 1، ص‌ 99).<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/10415?%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA<nowiki> دانشنامه جهان اسلام ]</nowiki></ref> تلاوت از ماده «تلو»، معمولا برای متونی است که قصد تبعیت در آن باشد بنابراین وقتی برای قرآن هم از تلاوت استفاده می‌شود، قاعدتا باید قرائتی مد نظر باشد که در پی آن تبعیت هم باشد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3650254/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AA-%D8%A8%D8%A7-%D8%AD%D8%B2%D9%86-%D8%A8%D9%87-%DA%86%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AA راه‌های رسیدن به تلاوت خاشعانه/ ستوده‌نیا مطرح کرد: تلاوت خاشعانه با «قرآن نواختن» فاصله دارد/ قرائت با حزن به چه معناست]</ref>  
تلاوت‌، یکی‌ از صورت‌های‌ مصدری‌ ریشة‌ ت‌ ـ ل‌ ـ و و به‌ معنای‌ خواندن‌ است‌ (بیهقی‌، ج‌ 1، ص‌ 99).<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/10415?%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA<nowiki> دانشنامه جهان اسلام ]</nowiki></ref> تلاوت از ماده «تلو»، معمولا برای متونی است که قصد تبعیت در آن باشد بنابراین وقتی برای قرآن هم از تلاوت استفاده می‌شود، قاعدتا باید قرائتی مد نظر باشد که در پی آن تبعیت هم باشد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3650254/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AA-%D8%A8%D8%A7-%D8%AD%D8%B2%D9%86-%D8%A8%D9%87-%DA%86%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AA راه‌های رسیدن به تلاوت خاشعانه/ ستوده‌نیا مطرح کرد: تلاوت خاشعانه با «قرآن نواختن» فاصله دارد/ قرائت با حزن به چه معناست]</ref>  


== مراد از تلاوت در روایات ==
== مراد از تلاوت در روایات ==
خط ۹: خط ۹:


== ابعاد تلاوت در نزد اندیشمندان مسلمان ==
== ابعاد تلاوت در نزد اندیشمندان مسلمان ==
اندیشمندان مسلمان زیادی به بحث تلاوت و آداب ظاهری خواندن قرآن پرداخته¬اند؛ برای نمونه می‌توان به کتب محجه البیضاء فیض کاشانی، احیاء علوم الدین غزالی، فتوحات مکیه و کتب ابن عربی، اسفار اربعه صدرالمتألهین اشاره کرد، علاوه بر این باید از کتب اسرارالصلاه (اسرارالصلاه شهید ثانی، دو کتاب آداب الصلاه و سرالصلاه امام خمینی(ره) و اسرارالصلاه مرحوم ملکی تبریزی) سخن به میان آورد. در نهایت می‌توان به مطالبی که جوشیده از متن مبانی شیعه هستند و در کتب سید بن طاووس گزارش شده‌اند رجوع کرد و مطالب پیرامون این مبحث را از آن استخراج کرد. روایات مربوط به موضوع تلاوت در پنج سرفصل کلی با عناوین: ۱) تلاوت خاشعانه یا همراه با خشیت، ۲) تلاوت همراه با حزن، ۳) تلاوت و آدابی که موجب پدید آمدن آثار خاص روی اعضای بدن انسان می‌شود، ۴) قرائت همراه با تدبر و ۵) قرائت همراه با الحان عرب در مقابل الحان اهل فسق مطرح می‌شوند، هرچند که بر اساس روایات اهل بیت(ع) می‌توان عناوین دیگری را نیز در این موضوع سامان داد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3669987/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%AE%D8%B4%DB%8C%D8%AA-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%B8%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D9%86-%D9%88-%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D9%86-%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D8%B4%D8%B9-%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D8%B4-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF راه‌های رسیدن به تلاوت خاشعانه/ حجت‌الاسلام روحی مطرح کرد: تلاوت همراه با خشیت، تلاوتی ناظر به باطن و لایه‌های باطن/ قاری خاشع مشاهداتش را القا می‌کند]</ref>  
اندیشمندان مسلمان زیادی به بحث تلاوت و آداب ظاهری خواندن قرآن پرداخته‌اند؛ برای نمونه می‌توان به کتب محجه البیضاء فیض کاشانی، احیاء علوم الدین غزالی، فتوحات مکیه و کتب ابن عربی، اسفار اربعه صدرالمتألهین اشاره کرد، علاوه بر این باید از کتب اسرارالصلاه (اسرارالصلاه شهید ثانی، دو کتاب آداب الصلاه و سرالصلاه امام خمینی(ره) و اسرارالصلاه مرحوم ملکی تبریزی) سخن به میان آورد. در نهایت می‌توان به مطالبی که جوشیده از متن مبانی شیعه هستند و در کتب سید بن طاووس گزارش شده‌اند رجوع کرد و مطالب پیرامون این مبحث را از آن استخراج کرد. روایات مربوط به موضوع تلاوت در پنج سرفصل کلی با عناوین: ۱) تلاوت خاشعانه یا همراه با خشیت، ۲) تلاوت همراه با حزن، ۳) تلاوت و آدابی که موجب پدید آمدن آثار خاص روی اعضای بدن انسان می‌شود، ۴) قرائت همراه با تدبر و ۵) قرائت همراه با الحان عرب در مقابل الحان اهل فسق مطرح می‌شوند، هرچند که بر اساس روایات اهل بیت(ع) می‌توان عناوین دیگری را نیز در این موضوع سامان داد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3669987/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%AE%D8%B4%DB%8C%D8%AA-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%B8%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D9%86-%D9%88-%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D9%86-%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D8%B4%D8%B9-%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D8%B4-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF راه‌های رسیدن به تلاوت خاشعانه/ حجت‌الاسلام روحی مطرح کرد: تلاوت همراه با خشیت، تلاوتی ناظر به باطن و لایه‌های باطن/ قاری خاشع مشاهداتش را القا می‌کند]</ref>  


== حالت‌های مختلف تلاوت ==
== حالت‌های مختلف تلاوت ==
خط ۲۹: خط ۲۹:


== فواید و آثار تلاوت قرآن ==
== فواید و آثار تلاوت قرآن ==
طبق آیه «وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا»، قرآن بر ایمان انسان می¬افزاید، بنابراین اگر انسان حق تلاوت را ادا کند، همانطور که فرمود: «يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلَاوَتِهِ»، در این زمان هم خشوع می‌آید و هم بکاء.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3653331/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7-%D9%85%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%82-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%86%D8%AD%D9%88%D9%87-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88-%D8%B4%D9%88%D8%AF راه‌های رسیدن به تلاوت خاشعانه/ سیدمحسن میرباقری مطرح کرد: نماز بهجت العرفا؛ مصداق تلاوت خاشعانه/ نحوه تلاوت قرآن بزرگان تبیین و الگو شود]</ref> طرق مختلفی برای مأنوس شدن با قرآن وجود دارد که بی‌شک تلاوت قرآن می‌تواند در نیل به این هدف از اهمیت بالایی برخوردار باشد، مسأله‌ای که نه تنها در بخشی از آیه پایانی سوره مزمل با عبارت «فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ» مورد تأکید قرار گرفته بلکه حضرات معصومین(ع) نیز نسبت به آن، توصیه‌های فراوانی داشته‌اند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3636281/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%D8%B3-%D9%88-%D8%AA%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%86%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85 راه‌های رسیدن به تلاوت خاشعانه/ لسانی فشارکی بیان کرد: تلاوت خاشعانه با درس و تمرین حاصل نمی‌شود/ تلاوت‌های ساده منبری‌های قدیم/ «برای مردم» نخوانیم]</ref> همچنین خداوند در آیه ۲۹ سوره فاطر می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً يَرْجُونَ تِجَارَةً لَنْ تَبُورَ»، کسانی که آیات الهی را تلاوت می‌کنند این افراد به تجارتی امید دارند که از بین نمی‌رود، ادامه آیه شریفه نیز به نظر می‌رسد که آثار تلاوت واقعی قرآن است، چون امر به اقامه نماز و انفاق به صوت مخفی و علنی شده است، اما اصل مطلب یعنی تلاوت قرآن در ابتدای آیه آمده و آیه نشان می‌دهد که این موارد نیز به نوعی مترتب بر تلاوت قرآن می‌شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3667791/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%AC%D9%87-%D8%B7%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 راه‌های رسیدن به تلاوت خاشعانه/ آیت الله تحریری مطرح کرد: تلاوت خاشعانه؛ نتیجه طهارت قاری/ ابزارهای اندیشیدن در قرآن]</ref>  
طبق آیه «وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا»، قرآن بر ایمان انسان می‌افزاید، بنابراین اگر انسان حق تلاوت را ادا کند، همانطور که فرمود: «يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلَاوَتِهِ»، در این زمان هم خشوع می‌آید و هم بکاء.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3653331/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7-%D9%85%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%82-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%86%D8%AD%D9%88%D9%87-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88-%D8%B4%D9%88%D8%AF راه‌های رسیدن به تلاوت خاشعانه/ سیدمحسن میرباقری مطرح کرد: نماز بهجت العرفا؛ مصداق تلاوت خاشعانه/ نحوه تلاوت قرآن بزرگان تبیین و الگو شود]</ref> طرق مختلفی برای مأنوس شدن با قرآن وجود دارد که بی‌شک تلاوت قرآن می‌تواند در نیل به این هدف از اهمیت بالایی برخوردار باشد، مسأله‌ای که نه تنها در بخشی از آیه پایانی سوره مزمل با عبارت «فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ» مورد تأکید قرار گرفته بلکه حضرات معصومین(ع) نیز نسبت به آن، توصیه‌های فراوانی داشته‌اند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3636281/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%D8%B3-%D9%88-%D8%AA%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%86%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85 راه‌های رسیدن به تلاوت خاشعانه/ لسانی فشارکی بیان کرد: تلاوت خاشعانه با درس و تمرین حاصل نمی‌شود/ تلاوت‌های ساده منبری‌های قدیم/ «برای مردم» نخوانیم]</ref> همچنین خداوند در آیه ۲۹ سوره فاطر می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً يَرْجُونَ تِجَارَةً لَنْ تَبُورَ»، کسانی که آیات الهی را تلاوت می‌کنند این افراد به تجارتی امید دارند که از بین نمی‌رود، ادامه آیه شریفه نیز به نظر می‌رسد که آثار تلاوت واقعی قرآن است، چون امر به اقامه نماز و انفاق به صوت مخفی و علنی شده است، اما اصل مطلب یعنی تلاوت قرآن در ابتدای آیه آمده و آیه نشان می‌دهد که این موارد نیز به نوعی مترتب بر تلاوت قرآن می‌شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3667791/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%AC%D9%87-%D8%B7%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 راه‌های رسیدن به تلاوت خاشعانه/ آیت الله تحریری مطرح کرد: تلاوت خاشعانه؛ نتیجه طهارت قاری/ ابزارهای اندیشیدن در قرآن]</ref>  


== آسیب‌های تلاوت ==
== آسیب‌های تلاوت ==
۴٬۸۳۱

ویرایش