زمزمه کردن (مترادف): تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

زمزمه کردن (مترادف) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۲۹

۶٬۶۵۸ بایت اضافه‌شده ، ۱۹ فوریه

←‏«تخافت»

Shojaei

ویراستار

۹٬۰۷۷

ویرایش

@@ خط ۲۴: / خط ۲۴: @@
 ===«تخافت»===
+خداى تعالى گويد: يتخافتون‏ بينهم‏- 103 طه) (در ميان خويش بآرامى سخن مى‏گويند).
+و آيه‏ و لا تخافت‏ بها- 110/ اسراء) (آرام ادا نكن).
+المخافتة و الخفت‏- كلام سر بسته گفتن و پوشيده داشتن سخن.
+شاعر گويد:و شتان بين الجهر و المنطق الخفت‏ (چقدر فاصله است ميان سخن آشكار و پوشيده).<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏1، ص: 617</ref>
 ===«تناجی»===
+اصل‏ نجاء و جدا شدن از چيزى است مثل- نجا فلان من فلان- او نجات يافت و جدا شده فعلش- أنجيته‏ و نجيته‏- است (باب افعل و تفعيل) در آيه گفت:
+و أنجينا الذين آمنوا- النمل/ 53 و إنا منجوك‏ و أهلك‏- العنكبوت/ 33 و و إذ نجيناكم من آل فرعون‏- البقره/ 49 و فلما أنجاهم إذا هم يبغون في الأرض بغير الحق‏- يونس/ 23 (همين كه انسانها را از سختى‏ها نجات داديم مجددا باز در زمين بناحق ستمگرى ميكنند).
+و فأنجيناه و أهله إلا امرأته‏- الاعراف/ 83 (در مورد نجات لوط پيامبر از عذاب الهى است كه زنش نافرمان بود و عذاب شد).
+فأنجيناه و الذين معه برحمة منا- الاعراف/ 72 و و نجيناهما و قومهما- الصافات/ 115 و نجيناهم بسحر نعمة- القمر/ 34 (اشاره به نجات پاكان قوم لوط است ميگويد آنها را با دور كردن از شهر نجاتشان داديم و اين نعمت الهى است).
+و نجينا الذين آمنوا- فصلت/ 18 و نجيناهم من عذاب غليظ- هود/ 58 و در باره نجات يافتن از دوزخ در دنيا و آخرت فرمود:
+ثم ننجي الذين اتقوا- مريم/ 72 و ثم ننجي رسلنا- يونس/ 103 (پارسايان و تقوى پيشگان و رسولانمان را نجات ميدهيم).
+نجوة و نجاة- جاى بلند و مرتفع كه در اثر بلندى از بقيه اطراف جداگانه است و گفته‏اند نام بلندى و كوه بلند به نجوه براى اينست كه هر كسى بر بلندى رود از سيل نجات مى‏يابد.
+نجيته‏- او را ترك كردم بخاطر رفتن بر بلندى كوه، بر اين معنى گفت: فاليوم ننجيك ببدنك‏- يونس/ 92 كندن پوست درخت يا گوسفند را هم- نجو- گويند شاعر ميگويد:فقلت انجوا عنها نجا الجلد انه‏/سيرضيكما منها سنام نجاريه‏ (شعر از عبد الرحمن بن حسان است ميگويد، بآنها گفتم مثل پوست جدا شده از او دور شويد كه با بلندى كوهانى و يال شترى از آن خشنودتان ميكند).
+ناجيته‏- اصلش اينست كه او را بر بلندى زمين هدايت كردى يا از- نجات يعنى ياريش كردى تا آزاد شد. يا او را به رازت مطلع كردى.
+تناجى‏ القوم- در همين معنى اخير است (نجوا كردن و پنهانى رازى را گفتن) در آيه گفت:
+يا أيها الذين آمنوا إذا تناجيتم فلا تتناجوا بالإثم و العدوان و معصية الرسول و تناجوا بالبر و التقوى‏- المجادله/ 9 و آيه‏ إذا ناجيتم‏ الرسول فقدموا بين يدي نجواكم صدقة- المجادله/ 12
+نجوى‏- در اصل مصدر است- در آيه گفت:
+إنما النجوى من الشيطان‏- المجادله/ 1 و أ لم تر إلى الذين نهوا عن النجوى‏- المجادله/ 8 و گفت: و أسروا النجوى الذين ظلموا- الانبياء/ 30 اين آيه آگاهى ميدهد بر اينكه ستمگران به هيچ روى اظهار سخن‏ نميكنند اما نجواى آنها خود را نمايان ميسازد. و گفت:
+ما يكون من نجوى ثلاثة إلا هو رابعهم‏- المجادله/ 7 واژه نجوى بطور مفرد و جمع هر دو بكار ميرود مثل- هو نجوى- و هم نجوى- گفت:
+و إذ هم نجوى‏- الاسراء/ 47 نجى‏- همان‏ مناجى‏ يا ندا كننده است كه براى جمع و مفرد بكار ميرود در آيه گفت:
+و قربناه نجيا- مريم/ 52 (در باره حضرت موسى است كه خداوند ميفرمايد ما او را در طور ندا كرديم و بمقام قرب خويش برگزيديم). و گفت:
+فلما استيأسوا منه خلصوا نجيا- يوسف/ 8 (همين كه برادران يوسف از پذيرفتن خواهش خود مأيوس شدند خلوت كرده و با هم به آرامى سخن گفتند).
+باب‏ انتجاء- يعنى برگزيدن ميگويند- انتجيت‏ فلانا- يعنى او را براى راز و سرم برگزيدم.
+أنجى‏ فلان- به زمين بلندى رفت،- و هم في أرض‏ نجاة- به سرزمينى رسيدند كه از درختانش عصاها و كمان‏هائى بدست آورند- نجا- چوبهائى كه پوستشان كنده شده.
+بعضى گفته‏اند- نجوت‏ فلانا- يعنى دهانش را بوئيدم كه دليلشان سخن شاعر است كه ميگويد: اگر نجوت- را بخاطر اين بيت به اين معنى حمل كنيم اين بيت دليلى بر آن معنى نيست، بلكه ميخواهد بگويد: من بسوى او خيزش برداشتم و از بخار دهانش بوى سگ مرده يافتم.
+نجوة- بطور كنايه مدفوع انسان است، ما أنجاه- او را بهبود نبخشيد.
+استنجاء- دور كردن مدفوع يا دور كردن درد و اذيت آن از خود، مثل تغوط- كه در همان معنى دفع مدفوع است كه خود را از زحمت خلاص كند.
+و مثل استجمر- طلب سنگ كردن.
+نجأة- چشم زدن است، در حديثى است كه‏ «ارفعوا نجأة السائل باللقمة». نظر سائل يا متكدى را با لقمه‏اى بر طرف كنند.<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏4، ص: 293-288</ref>
 ==ارجاعات==
 [[رده:فرهنگنامه مترادفات قرآن]]