گستراندن (مترادف): تفاوت میان نسخه‌ها

گستراندن (مترادف) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳۰ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۴۹

۵٬۰۷۵ بایت اضافه‌شده ، ۳۰ اکتبر

بدون خلاصۀ ویرایش

Shojaei

ویراستار

۸٬۳۴۱

ویرایش

@@ خط ۱۱: / خط ۱۱: @@
 |-
 |دحی
-|[[یسر (ریشه)|ریشه ؟]]
+|[[دحو (ریشه)|ریشه دحو]]
-|[[یسر (واژگان)|مشتقات ؟]]
+|[[دحو (واژگان)|مشتقات دحو]]
 |
 |-
 |طحی
-|[[هون (ریشه)|ریشه ؟]]
+|[[طحو (ریشه)|ریشه طحو]]
-|[[هون (واژگان)|مشتقات ؟]]
+|[[طحو (واژگان)|مشتقات طحو]]
 |
 |-
 |سَطَحَ
-|
+|[[سطح (ریشه)|ریشه سطح]]
-|
+|[[سطح (واژگان)|مشتقات سطح]]
 |
 |-
 |فَرَشَ
-|
+|[[فرش (ریشه)|ریشه فرش]]
-|
+|[[فرش (واژگان)|مشتقات فرش]]
 |
 |-
 |مهد
-|
+|[[مهد (ریشه)|ریشه مهد]]
-|
+|[[مهد (واژگان)|مشتقات مهد]]
 |
 |}
@@ خط ۳۹: / خط ۳۹: @@
 === «دحی» ===
+خداى تعالى گويد: وَ الْأَرْضَ بَعْدَ ذلِكَ‏ دَحاها 30/ نازعات). يعنى: و بعد از آن زمين را از جايش دور كرد و جابجا نمود مثل آيه‏ يَوْمَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَ الْجِبالُ‏- 14/ مزمّل) (هنگامه‏اى كه زمين، و كوهها مى‏لرزند و جابجا مى‏شوند).
+دَحَا المطر الحصى من وجه الأرض- يعنى باران، ريگها را از سطح زمين روبيد و دور كرد.
+مرّ الفرس‏ يَدْحُو- دَحْواً: آن اسب دستانش را روى زمين كشيد.
+فَيَدْحُو ترابها- سپس خاكش را جاروب كرد، و از همين واژه عبارت‏ أُدْحِيُ‏ النّعام- يعنى جاى پنهانى تخم گذاران شتر مرغ كه بر وزن أفعول از دَحَوْتُ‏- است.
+دِحْيَة هم اسم مردى است.<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏1، ص: 660-659</ref>
 === «طحی» ===
+طَحْو مثل- دَهْو- است يعنى گستردن چيزى و بردن آن در آيه گفت: (وَ الْأَرْضِ وَ ما طَحاها- 6/ شمس) شاعر گويد:طَحَا بك قلبٌ في الحسان طروب‏
+- (طحا در اين مصراع يعنى رفت) (دلى با تو همراه است و رفته است كه در خوبى و حسن طرب ناك است)<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏2، ص: 476</ref>
 === «سَطَحَ» ===
+السَّطْح‏: بام خانه.
+سَطَحْتُ‏ البيتَ: پشت بام خانه را ساختم.
+سَطَحْتُ‏ المكانَ: آنجا را چون بام هموار كردم، و آيه: (وَ إِلَى الْأَرْضِ كَيْفَ‏ سُطِحَتْ‏- 20/ غاشيه).
+انْسَطَحَ‏ الرَّجُلُ: بر پشت دراز كشيد و خوابيد. و گفته شده نام. سَطِيحُ‏ كاهن: براى اين بوده كه زمانهاى زيادى بر پشت بر زمين قرار داشته كه چنين ناميده شده.
+مِسْطَح‏: عمود خيمه و سايبان كه بر روى آن چادر گسترانند.
+سَطَحْتُ‏ الثَّرِيدةَ فى القَصْعَة: نان و تريد را در كاسه نهادم.<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏2، ص: 216-215</ref>
 === «فَرَشَ» ===
+الفَرْش‏: پهن كردن جامه و پارچه.
+به‏ مَفْرُوش‏- هم‏ فَرْش‏ و فِرَاش‏ گفته ميشود، در آيه گفت:
+الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ‏ فِراشاً (22/ بقره).
+يعنى زمين را برايتان رام و ذلول كرد كه چون فرش، زير پا و در اختيارتان هست و آن را در دسترس شما قرار داده است تا آرامش و استقرار در آن برايتان ممكن باشد.
+فِرَاش- جمعش- فُرُش‏ است، گفت:
+فُرُشٍ مَرْفُوعَةٍ (34/ واقعه).
+فُرُشٍ بَطائِنُها مِنْ إِسْتَبْرَقٍ‏ (54/ الرحمن).
+و نيز- فَرْش‏- ستوران و چهارپايانى است كه سوار ميشوند، خداى تعالى گويد:
+حَمُولَةً وَ فَرْشاً 142/ انعام) يعنى ستوران باربر و سوارى. يا ذبايح- (مقاييس اللغه 4/ 487).
+و بطور كنايه به هر يك از دو همسر- فراش- گفته‏اند، پيامبر صلّى اللّه عليه و آله فرمود:
+«الولد للفِرَاش‏»<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏3، ص: 34</ref>
 === «مهد» ===
+مَهْد گهواره‏اى كه براى كودك آماده ميشود، خداى تعالى فرمود:
+كَيْفَ نُكَلِّمُ مَنْ كانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا- مريم/ 29 (سخن مردميست كه حضرت عيسى را در گهواره ديدند و باور نميكردند كه بتوانند با او تكلم كنند).
+مَهْد و مِهَاد- جائيست كه مانند گهواره آماده پرورش است در آيه گفت:
+الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ مَهْداً و مهادا- طه/ 53 و اين معنى مثل آيه:
+الْأَرْضَ فِراشاً- البقره/ 22 (زمين را مانند فرشى گسترده برايتان قرار داده است).
+مَهَّدْتُ‏ لك كذا- آنرا براى تو آماده و مهيا كردم. امْتَهَدَ السنامُ- كوهان شتر مثل گهواره آماده كرد.<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏4، ص: 261</ref>
 ==ارجاعات==
 [[رده:فرهنگنامه مترادفات قرآن]]