دیوان‌سالاران، مدیران، ویراستار
۴٬۸۳۱
ویرایش
خودکفایی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' می ' به ' می'
جز (جایگزینی متن - '<div style="text-align:justify">↵' به '') |
Parsaeiyan (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' می ' به ' می') |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''خودکفایی'''؛ عدم نیاز به دیگران در رفع نیازهای مختلف اعم از نظامی، اقتصادی و امنیتی. از منظر اسلام حفظ هویت و استقلال ارزش فراوان و کرامت هر مسلمانی به آن بستگی دارد. قرآن با بیان اصول و رهنمودهایی مسلمانان را به رسیدن به خودکفایی که ضامن حفظ کرامت انسان است، تشویق | '''خودکفایی'''؛ عدم نیاز به دیگران در رفع نیازهای مختلف اعم از نظامی، اقتصادی و امنیتی. از منظر اسلام حفظ هویت و استقلال ارزش فراوان و کرامت هر مسلمانی به آن بستگی دارد. قرآن با بیان اصول و رهنمودهایی مسلمانان را به رسیدن به خودکفایی که ضامن حفظ کرامت انسان است، تشویق می‌نماید. | ||
== تعریف خودکفایی == | == تعریف خودکفایی == | ||
خودکفایی به وضعیتی اشاره دارد که در آن نیاز به هیچ کمک خارجی، حمایت یا تعاملی برای بقا وجود نداشته باشد<ref>ویکی پدیا</ref>؛ از منظر اقتصادی زمانی یک اقتصاد خودکفا | خودکفایی به وضعیتی اشاره دارد که در آن نیاز به هیچ کمک خارجی، حمایت یا تعاملی برای بقا وجود نداشته باشد<ref>ویکی پدیا</ref>؛ از منظر اقتصادی زمانی یک اقتصاد خودکفا می‌باشد که هیچ مبادله ای بین افراد و گروه ها با دیگران وجود نداشته باشد.<ref>ویکی جو</ref> | ||
== خودکفایی در قرآن == | == خودکفایی در قرآن == | ||
در قرآن کریم مسلمانان از هرگونه رکون و وابستگی به ظالمین که قطبهای اقتصادی امروز، مصداق بارز آنند به شدت نهی شده: ( وَلَا تَرْكَنُوا إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ ؛ «و به كسانى كه ستم كرده‌اند متمايل مشويد كه آتش [دوزخ] به شما مى‌رسد» (هود/113)). بدون تردید وابستگی اقتصادی، | در قرآن کریم مسلمانان از هرگونه رکون و وابستگی به ظالمین که قطبهای اقتصادی امروز، مصداق بارز آنند به شدت نهی شده: ( وَلَا تَرْكَنُوا إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ ؛ «و به كسانى كه ستم كرده‌اند متمايل مشويد كه آتش [دوزخ] به شما مى‌رسد» (هود/113)). بدون تردید وابستگی اقتصادی، می‌تواند راهی باشد برای رکون و تکیه مالی به دشمنان اسلام که فرجامی جز شکست در بر نخواهد داشت.<ref>دانشنامه حوزه</ref> همچنین خداوند در آیه ۲۹ سوره فتح وضعیت مسلمانان و جامعه اسلامی را همانند گیاهی دانسته که بر ساق خود استوار است و به جایی تکیه ندارد. در قسمتی از این آیه خداوند می‌فرماید: «و مثَل آنها در انجيل چون كشته‌اى است كه جوانه خود برآورد و آن را مايه دهد تا ستبر شود و بر ساقه‌هاى خود بايستد و دهقانان را به شگفت آورد، تا از [انبوهى] آنان [خدا] كافران را به خشم دراندازد».<ref>روزنامه کیهان، جواد نیکوسیرت، 14 اردیبهشت 1397 با تلخیص</ref> | ||
خداوند در آیه ۲۸ نیز توبه خواستار قطع رابطه اقتصادی با دشمنان اسلام و مسلمانان شده است، سپس به مسلمانان نسبت به تحریم اقتصادی و قطع رابطه با دشمنان دلگرمی می‌دهد و می‌فرماید که اگر رابطه اقتصادی با دشمنان قطع شود شما ضرر و زیانی نخواهید کرد؛ زیرا خداوند از فضل خویش شما را کمک می‌کند و مشکلات اقتصادی شما را حل و فصل می‌کند؛ چنانکه می‌فرماید: (وَإِنْ خِفْتُمْ عَیْلَهً فَسَوْفَ یُغْنِیکُمُ اللهُ مِن فَضْلِهِ إِن شَاء إِنَ اللهَ عَلِیمٌ حَکِیمٌ؛ « و اگر در این قطع رابطه از فقر بیمناکید، پس بزودى خدا - اگر بخواهد- شما را به فضل خویش بىنیاز مىگرداند، که خدا داناى حکیم است.» (توبه، آیه ۲۸)) <ref>همان</ref> | خداوند در آیه ۲۸ نیز توبه خواستار قطع رابطه اقتصادی با دشمنان اسلام و مسلمانان شده است، سپس به مسلمانان نسبت به تحریم اقتصادی و قطع رابطه با دشمنان دلگرمی می‌دهد و می‌فرماید که اگر رابطه اقتصادی با دشمنان قطع شود شما ضرر و زیانی نخواهید کرد؛ زیرا خداوند از فضل خویش شما را کمک می‌کند و مشکلات اقتصادی شما را حل و فصل می‌کند؛ چنانکه می‌فرماید: (وَإِنْ خِفْتُمْ عَیْلَهً فَسَوْفَ یُغْنِیکُمُ اللهُ مِن فَضْلِهِ إِن شَاء إِنَ اللهَ عَلِیمٌ حَکِیمٌ؛ « و اگر در این قطع رابطه از فقر بیمناکید، پس بزودى خدا - اگر بخواهد- شما را به فضل خویش بىنیاز مىگرداند، که خدا داناى حکیم است.» (توبه، آیه ۲۸)) <ref>همان</ref> | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
== عوامل خودکفایی == | == عوامل خودکفایی == | ||
از عوامل اصلی رسیدن به خودکفایی | از عوامل اصلی رسیدن به خودکفایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: | ||
* خودباوری: یکی از مهمترین کارهایی که حضرت امام خمینی(ره) انجام دادند این بود که اعتماد و عزت نفس را به جامعه بازگرداندند و ملت ایران به برکت انقلاب اسلامی، عزت نفس بالایی به دست آورد که گامی اساسی در راستای استقلال و خودکفایی اقتصادی بود<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3719653/%D9%85%D8%A7-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85-%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84-%D9%88-%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1 «ما می‌توانیم»، شعار اصلی امام خمینی(ره) در راستای استقلال و خودکفایی کشور]</ref>. | * خودباوری: یکی از مهمترین کارهایی که حضرت امام خمینی(ره) انجام دادند این بود که اعتماد و عزت نفس را به جامعه بازگرداندند و ملت ایران به برکت انقلاب اسلامی، عزت نفس بالایی به دست آورد که گامی اساسی در راستای استقلال و خودکفایی اقتصادی بود<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3719653/%D9%85%D8%A7-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85-%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84-%D9%88-%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1 «ما می‌توانیم»، شعار اصلی امام خمینی(ره) در راستای استقلال و خودکفایی کشور]</ref>. | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
* تکیه بر تولید: به طور قطع اگر ما بخواهیم کشور به خودکفایی برسد باید توجه ویژه به بخش تولید شود.<ref>[https://hamedan.iqna.ir/fa/news/3887116/%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%87-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%AC%D9%87-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D8%AA لازمه رسیدن به خودکفایی توجه ویژه به بخش تولید است]</ref> جهش تولید در شرایطی اتفاق می‌افتد که مشکلات مراکز تولیدی ما در داخل کشور حل شود تا بتوانیم بی‌نیاز از دیگر کشورها در تولید محصولات مختلف به خودکفایی برسیم.<ref>[https://tabriz.iqna.ir/fa/news/3893125/%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%86%D8%AC%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D9%87%D8%B4-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF خودکفایی در تولید محصولات منجر به «جهش تولید» می‌شود.]</ref> خودکفایی در امور مختلف به ویژه تأمین مواد اولیه نظیر نهاده‌های دامی مهمترین رسالت دست‌اندرکاران نظام باید باشد.<ref>[https://yazd.iqna.ir/fa/news/3931070/%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B3%D8%A6%D9%84%D9%87-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA خودکفایی اقتصادی ضروری‌ترین مسئله کشور است.]</ref> | * تکیه بر تولید: به طور قطع اگر ما بخواهیم کشور به خودکفایی برسد باید توجه ویژه به بخش تولید شود.<ref>[https://hamedan.iqna.ir/fa/news/3887116/%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%87-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%AC%D9%87-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D8%AA لازمه رسیدن به خودکفایی توجه ویژه به بخش تولید است]</ref> جهش تولید در شرایطی اتفاق می‌افتد که مشکلات مراکز تولیدی ما در داخل کشور حل شود تا بتوانیم بی‌نیاز از دیگر کشورها در تولید محصولات مختلف به خودکفایی برسیم.<ref>[https://tabriz.iqna.ir/fa/news/3893125/%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%86%D8%AC%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D9%87%D8%B4-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF خودکفایی در تولید محصولات منجر به «جهش تولید» می‌شود.]</ref> خودکفایی در امور مختلف به ویژه تأمین مواد اولیه نظیر نهاده‌های دامی مهمترین رسالت دست‌اندرکاران نظام باید باشد.<ref>[https://yazd.iqna.ir/fa/news/3931070/%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B3%D8%A6%D9%84%D9%87-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA خودکفایی اقتصادی ضروری‌ترین مسئله کشور است.]</ref> | ||
* قناعت و دوری از رفاه زدگی: ملتی | * قناعت و دوری از رفاه زدگی: ملتی می‌تواند به خودکفایی اقتصادی و پیروزی در برنامه های خویش نایل آید که بر خود سخت گرفته واحتیاجات زاید بر زندگی و رفاه بیشتر را از خود دور کند و لذت زودگذر را فدای عزت و شوکت ملی خویش بنماید.<ref>صحیفه نور, ج 14.17.</ref> | ||
* استفاده از تجربیات دیگران: برای دستیابی به استقلال اقتصادی و خودکفایی | * استفاده از تجربیات دیگران: برای دستیابی به استقلال اقتصادی و خودکفایی می‌توان از تجارب کشورهایی که شرایط مشابه داشته اند استفاده کرد. امام خمینی (ره) فرموده اند: [ژاپن , همین معنا را مبتلا بود و بعد بیدار شد واراده کرد و شد یک مملکت صنعتی که الان صنعت او مقابله می‌کند با امریکا. هندوستان بیدار شد بااینکه از همین نژادهایی بود که غیر غربی بودند]. <ref>همان، ج 14.79.</ref> | ||
== نمونه های موفق خودکفایی در جمهوری اسلامی ایران == | == نمونه های موفق خودکفایی در جمهوری اسلامی ایران == | ||
=== خودکفایی دفاعی === | === خودکفایی دفاعی === | ||
امروز ایران در صنایع نظامی به خودکفایی رسیده است. این وضعیت برگرفته از حرکت جهادی ملت ایران و روح ایمان ملت ایران است.<ref>[https://ardabil.iqna.ir/fa/news/4087239/%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA خودکفایی در صنایع نظامی کشور برگرفته از حرکت جهادی است.]</ref> با وجود انواع تحریم ها این صنعت توانسته پاسخگوی نیاز کشور باشد و موجب بازدارندگی در مقابل تهدیدات خارجی شده است. شروع این حرکت با آغاز جنگ تحمیلی بود و از نمونه های خودکفایی در این عرصه | امروز ایران در صنایع نظامی به خودکفایی رسیده است. این وضعیت برگرفته از حرکت جهادی ملت ایران و روح ایمان ملت ایران است.<ref>[https://ardabil.iqna.ir/fa/news/4087239/%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA خودکفایی در صنایع نظامی کشور برگرفته از حرکت جهادی است.]</ref> با وجود انواع تحریم ها این صنعت توانسته پاسخگوی نیاز کشور باشد و موجب بازدارندگی در مقابل تهدیدات خارجی شده است. شروع این حرکت با آغاز جنگ تحمیلی بود و از نمونه های خودکفایی در این عرصه می‌توان به راه‌اندازی و اورهال (تعمیرات سنگین) جنگنده‌های آسیب‌دیده در طی جنگ تحمیلی از جمله جنگنده‌های F4 , F5 , F14 با امکانات موجود در نیروی هوایی اشاره کرد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3778589/%DA%AF%D8%B0%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B3%D8%B1%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C گذری بر اندیشه خودکفایی سرلشکر شهید ستاری]</ref> | ||
بنا بر اعلام سازمان‌های بین‌المللی آسمان ایران امن‌ترین آسمان غرب آسیا است.<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/4082365/%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A8%D8%A7-%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85 تامین نیاز دفاعی کشور با خودکفایی در شرایط تحریم]</ref> | بنا بر اعلام سازمان‌های بین‌المللی آسمان ایران امن‌ترین آسمان غرب آسیا است.<ref>[https://birjand.iqna.ir/fa/news/4082365/%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A8%D8%A7-%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85 تامین نیاز دفاعی کشور با خودکفایی در شرایط تحریم]</ref> | ||