اسباب النزول: تفاوت میان نسخه‌ها

اسباب النزول یا سبب نزول از دانشهاى وابسته به قرآن کریم و از شاخههاى علوم قرآنى است. سبب نزول عبارت است از سؤال یا حادثه‏ای است که در پی آن آیه یا آیاتی از قرآن نازل شده‏اند.<ref>.اسباب النزول، 1384، ص88</ref> سسب نزول مقوله‌ای روایى و تاريخى است، مفسران و قرآنپژوهان به منظور پی بردن به سبب نزول آيات، بايد به منابع خاص آن مراجعه كنند اين منابع شامل مجموعه هاى حديث، تفسيرهاى قرآن به ویژه تفسيرهاى روایى كه سرشار از احاديث و ماثورات هستند. معتبرترين و مشهورترین کتب حاضر در این زمینه اسبابالنزول اثر واحدى، و لبابالنقول فى اسبابالنزول اثر سيوطى است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1539147/نگاهی-به-شأن-نزول-قرآن-كريم-<nowiki> . نگاهی به شأن نزول قرآن كريم ]</nowiki></ref>

با توجه به تعريفى كه براى سبب نزول بيان شد، نسبت اين دو از نظر مفهوم، تباين و از نظر موارد و مصاديق، عموم و خصوص من وجه است؛ برخی امور، هم سبب نزول و هم شأن نزول است چون: فداكارى اميرالمؤمنين (ع) در ليلة المبيت كه هم سبب نزول آيه «وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَاد»<ref>. (بقره/207)</ref> هم شأن نزول آن است؛ زيرا اين آيه به دنبال آن و به اقتضاى آن و نیز به منظوز تبیین فداكارى نيز نازل شده است. در برخی از آيات، تنها شأن نزول مطرح بوده و سبب نزول ندارد؛ همانند داستان ابرهه كه شأن نزول سوره فيل است؛ زيرا مى‏توان گفت: اين سوره درباره آن نازل شده، ولى سبب نزول آن نيست؛ چون به دنبال آن نازل نشده است. <ref>. روش‏شناسى تفسير قرآن، 1392، ص153</ref><ref>[https://iqna.ir/fa/news/1904286/آيت‏الله-معرفت-ميان-سبب-و-شأن-نزول-آيات-قرآن-تفاوت-قائل-می‌شد<nowiki> . آيت‏الله معرفت ميان سبب و شأن نزول آيات قرآن تفاوت قائل می‌شد ]</nowiki></ref>