تستری، سهل بن عبدالله: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «== زندگی نامه == ابو محمد، سهل‌ بن عبدالله بن يونس بن عيسی بن عبدالله بن رفيع»، در حدود سال ۲۰۳ هجری ‌قمری در تستر (شوشتر) چشم به جهان گشود. نخستين گزارش مفصل را در باب كودكی او در رساله «قشيريه» و بعد در «تذكرة‌الاوليا» ملاحظه می‌كنيم. عبارت قش...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ابو محمد، سهل‌ بن عبدالله بن يونس بن عيسی بن عبدالله بن رفيع'''(203ه)؛ از مشایخ صوفیۀ خوزستان و عراق عجم در قرن سوم
== زندگی نامه ==
== زندگی نامه ==
ابو محمد، سهل‌ بن عبدالله بن يونس بن عيسی بن عبدالله بن رفيع»، در حدود سال ۲۰۳ هجری ‌قمری در تستر (شوشتر) چشم به جهان گشود. نخستين گزارش مفصل را در باب كودكی او در رساله «قشيريه» و بعد در «تذكرة‌الاوليا» ملاحظه می‌كنيم. عبارت قشيری درباره سهل اين‌گونه است: «سهل گفت من سه ساله بودم و مرا قيام شب بودی و اندر نماز خال خويش «محمد بن سوار» و او در شب اهل قيام به نماز بود و به من می‌گفت: ای سهل برو و بخواب كه دل من را به خودت مشغول می‌داری.»
ابو محمد، سهل‌ بن عبدالله بن يونس بن عيسی بن عبدالله بن رفيع»، در حدود سال ۲۰۳ هجری ‌قمری در تستر (شوشتر) چشم به جهان گشود. نخستين گزارش مفصل را در باب كودكی او در رساله «قشيريه» و بعد در «تذكرة‌الاوليا» ملاحظه می‌كنيم. عبارت قشيری درباره سهل اين‌گونه است: «سهل گفت من سه ساله بودم و مرا قيام شب بودی و اندر نماز خال خويش «محمد بن سوار» و او در شب اهل قيام به نماز بود و به من می‌گفت: ای سهل برو و بخواب كه دل من را به خودت مشغول می‌داری.»
خط ۲۳: خط ۲۵:
يكی از تأويلات جالب تستری در تأويل آيه ۹ سوره حجرات (وَإِن طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا فَإِن بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِی تَبْغِی حَتَّى تَفِیءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ فَإِن فَاءتْ فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ) است. وی پس از ذكر معنای ظاهری كه اهل تفسير در اين آيه مورد اشاره قرار داده‌اند، به تأويل آن می‌پردازد و باطن دو گروه از مؤمنان را عبارت از روح و عقل و قلب در برابر طبع و هوی و شهوت تلقی می‌كند. تستری معتقد است در صورت تجاوز نفس و شهوات آدمی به ساحت قلب و عقل و روح، بنده مؤمن بايد با شمشير مراقبت و تيرهای مطالعه و انوار موافقت، با نفس مبارزه كرده تا سرانجام روح و عقل بر هوا و هوس و شهوت چيره شوند. در جای جای اين تفسير، مختصر تأويلانی از واژگان و آيات قرآنی به چشم می‌خورد، مانند تأويل ليل به نفس طبعی و نهار به نفس روحی و تأويل ام‌القری به دل عارف و ...<ref>[https://iqna.ir/006w4S «سهل تستری» در «تفسيرالقرآن‌العظيم»، بين ظاهر و باطن آيات قرآن جمع می‌كند]</ref>
يكی از تأويلات جالب تستری در تأويل آيه ۹ سوره حجرات (وَإِن طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا فَإِن بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِی تَبْغِی حَتَّى تَفِیءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ فَإِن فَاءتْ فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ) است. وی پس از ذكر معنای ظاهری كه اهل تفسير در اين آيه مورد اشاره قرار داده‌اند، به تأويل آن می‌پردازد و باطن دو گروه از مؤمنان را عبارت از روح و عقل و قلب در برابر طبع و هوی و شهوت تلقی می‌كند. تستری معتقد است در صورت تجاوز نفس و شهوات آدمی به ساحت قلب و عقل و روح، بنده مؤمن بايد با شمشير مراقبت و تيرهای مطالعه و انوار موافقت، با نفس مبارزه كرده تا سرانجام روح و عقل بر هوا و هوس و شهوت چيره شوند. در جای جای اين تفسير، مختصر تأويلانی از واژگان و آيات قرآنی به چشم می‌خورد، مانند تأويل ليل به نفس طبعی و نهار به نفس روحی و تأويل ام‌القری به دل عارف و ...<ref>[https://iqna.ir/006w4S «سهل تستری» در «تفسيرالقرآن‌العظيم»، بين ظاهر و باطن آيات قرآن جمع می‌كند]</ref>


لذا عبدالله تستری جزء اولین کسانی بوده است که در زمینه تفسیر عرفانی کار کرده است. دلیل این که اینها به سمت تفسیر عرفانی رفته‌اند آیات و روایاتی بوده است که دلالت بر این معنا می‌کرده که قرآن بطن‌هایی دارد، یا غیر از این ظاهر، معارف دیگری در دل خود دارد. آیه «مَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ» (سوره ال عمران آیه۷) بیان می‌کند که آیات، مفاهیم دیگری دارند که از ظاهر آن برداشت نمی‌شود. روایت «انما یعرف القرآن من خطب به» به این معنا اشاره دارد که آن کسی قرآن را به درستی فهمیده است که مورد خطاب قرآن بود یعنی پیامبر اکرم(ص). <ref>[[نگاهی گذرا به تفسیر عرفانی و نقطه انفکاک آن از تأویل قرآن]] </ref>
لذا عبدالله تستری جزء اولین کسانی بوده است که در زمینه تفسیر عرفانی کار کرده است. دلیل این که اینها به سمت تفسیر عرفانی رفته‌اند آیات و روایاتی بوده است که دلالت بر این معنا می‌کرده که قرآن بطن‌هایی دارد، یا غیر از این ظاهر، معارف دیگری در دل خود دارد. آیه «مَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ» (سوره ال عمران آیه۷) بیان می‌کند که آیات، مفاهیم دیگری دارند که از ظاهر آن برداشت نمی‌شود. روایت «انما یعرف القرآن من خطب به» به این معنا اشاره دارد که آن کسی قرآن را به درستی فهمیده است که مورد خطاب قرآن بود یعنی پیامبر اکرم(ص). <ref>[https://iqna.ir/00FA1W نگاهی گذرا به تفسیر عرفانی و نقطه انفکاک آن از تأویل قرآن]</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خبرگزاری ایکنا
خبرگزاری ایکنا
== ارجاعات ==
[[رده:مفسران قرآن]]
[[رده:مفسران قرن سه]]
ویراستار
۳٬۲۵۳

ویرایش