ریاضت: تفاوت میان نسخه‌ها

ریاضت در قرآن به رنج کشیدن و تحمل سختیها<ref>. لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فِي كَبَدٍ؛ «براستى كه انسان را در رنج آفريده‏ايم» (بلد/4)</ref> با انجام واجبات<ref>. وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ؛ «و نماز را به پا داريد و زكات را بدهيد؛ و هر گونه نيكى كه براى خويش از پيش فرستيد، آن را نزد خدا باز خواهيد يافت؛ آرى، خدا به آنچه مى‏كنيد بيناست» (بقره/110)</ref> و ترک محرمات<ref>. كُلُّ الطَّعامِ كانَ حِلًّا لِبَنِي إِسْرائِيلَ إِلَّا ما حَرَّمَ إِسْرائِيلُ عَلى‏ نَفْسِهِ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُنَزَّلَ التَّوْراةُ قُلْ فَأْتُوا بِالتَّوْراةِ فَاتْلُوها إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ‏؛ «همه خوراكيها بر فرزندان اسرائيل حلال بود، جز آنچه پيش از نزول تورات، اسرائيل [- يعقوب‏] بر خويشتن حرام ساخته بود. بگو: «اگر [جز اين است و] راست مى‏گوييد، تورات را بياوريد و آن را بخوانيد.» (آل عمران/93)</ref> گفته میشود که قرآن از آن با نام جهاد اکبر<ref>. فَلا تُطِعِ الْكافِرِينَ وَ جاهِدْهُمْ بِهِ جِهاداً كَبِيراً؛ «پس، از كافران اطاعت مكن، و با [الهام گرفتن از] قرآن با آنان به جهادى بزرگ بپرداز» (فرقان/52)</ref> نام برده است. هدف از ریاضت، پاك نمودن خود از ناپاكی‌ها برای خود سازی و رسیدن به کمال و قرب الهی است.<ref>[https://hamedan.iqna.ir/fa/news/2153119/%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D8%AF%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%B2%D9%83%D9%8A%D9%87-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%A7%D8%B3%D8%AA . راه رسيدن به خودسازی، در قرآن خودشناسی و تزكيه نفس است]</ref> هرانسان در صورت موفقیت در انجام آن، سعادتمندی دنیا و آخرت را تحصیل خواهد کرد؛ در غیر این صورت انسانیت انسان نه تنها به فعلیت نخواهد رسید؛ بلکه سیرت حیوانی در صورت انسانی او غلبه پیدا کرده و او را از مسیر رشد، تعالی و تکامل و عبودیت حق بازمی‌ دارد.<ref>[https://gilan.iqna.ir/fa/news/1342999/%D8%AA%D9%87%D8%B0%DB%8C%D8%A8-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%AA%E2%80%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86 . تهذیب نفس؛ بنیادی‌ترین رسالت‌ زندگی انسان]</ref>  البته، ریاضت شرایطی دارد، به همین خاطر در شریعت با ریاضت مرتاضان و برخی از متصوفان و عرفا مخالفت شده است. یکی از شرایط ریاضت این است که این عمل می بایست منطقی باشد؛ در این صورت است که این رنجها می توانند سبب تعالی انسان شوند. قرآن با رنج و تکلف بسیاری که خارج از توان انسان باشد<ref>. لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها لَها ما كَسَبَتْ وَ عَلَيْها مَا اكْتَسَبَتْ رَبَّنا لا تُؤاخِذْنا إِنْ نَسِينا أَوْ أَخْطَأْنا رَبَّنا وَ لا تَحْمِلْ عَلَيْنا إِصْراً كَما حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنا رَبَّنا وَ لا تُحَمِّلْنا ما لا طاقَةَ لَنا بِهِ وَ اعْفُ عَنَّا وَ اغْفِرْ لَنا وَ ارْحَمْنا أَنْتَ مَوْلانا فَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ‏؛ «خداوند هيچ كس را جز به قدر توانايى‏اش تكليف نمى‏كند. آنچه [از خوبى‏] به دست آورده به سود او، و آنچه [از بدى‏] به دست آورده به زيان اوست. پروردگارا، اگر فراموش كرديم يا به خطا رفتيم بر ما مگير، پروردگارا، هيچ بار گرانى بر [دوش‏] ما مگذار؛ هم چنان كه بر [دوشِ‏] كسانى كه پيش از ما بودند نهادى. پروردگارا، و آنچه تاب آن نداريم بر ما تحميل مكن؛ و از ما درگذر؛ و ما را ببخشاى و بر ما رحمت آور؛ سرور ما تويى؛ پس ما را بر گروه كافران پيروز كن» (بقره/286)</ref>، مخالفت مینماید. قرآن با ریاضت به معنای گوشه‌نشینی و ترک مراودات اجتماعی قرآن با آن مخالف است.<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3861038/%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D8%AD%D8%A7%D8%B5%D9%84-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AA-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%AA-%DA%AF%D9%85%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86 . معنویت حاصل قرائت عرفانی و اخلاقی از دین است/ معنویت؛ گمشده انسان مدرن]</ref>  

از این رو، چنين عارفی اگر‌چه رياضت شاقه و فوق طاقت را بر خود تحميل نمی‌كند؛ بلكه هيچ گاه خود را به مشتهبات نفسانی و كسب رفاه، آسايش، خوشگذرانی و كاميابی دنيوی مشغول نمی‌كند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/933210/-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D8%AA-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%D9%88-%D9%86%D9%8A%D9%84-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%AA-%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D9%85%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%85-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF- . قرآن رياضت شرعی و نيل به معرفت شهودی را متلازم می‌داند؛ جلد دوم کتاب «شرح حدیث اربعمائه» منتشر شد]</ref>