متن (ریشه)
ریشه «متن» (MTN)؛ کمر، عضله پشت. محکم و استوار. این ریشه تنها در صفت «متین» و 3 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.
معنای لغوی
متن: متن در اصل گوشت محكمى است كه در كنار تيره پشت واقع است بگوشت هر دو طرف آن متنان گويند (مجمع) از اين جهت بچيز محكم متين گفتهاند وَ أُمْلِي لَهُمْ إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ اعراف: 183. بآنها مهلت ميدهيم راستى كيد من محكم و قوى است كه هيچ كس آنرا دفع نتواند كرد.
إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ ذاريات: 58. ذو القوّة و متين هر دو از اسماء حسنى است (قاموس قرآن، ج6، ص233).
ساخت‌های صرفی در قرآن
مَتین (صفت فعیل): 3 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | مَتین | مَتین | مَتین | متن: متن در اصل گوشت محكمى است كه در كنار تيره پشت واقع است بگوشت هر دو طرف آن متنان گويند (مجمع) از اين جهت بچيز محكم متين گفتهاند وَ أُمْلِي لَهُمْ إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ اعراف: 183 | قاموس قرآن، ج6، ص: 233 | |
| آفروآسیایی | ||||||
| سامی | *ma/utn- | متن | hip, loin; flesh of the back | باسن، کمر؛ گوشت پشت | ||
| ابلایی | ma-da-nu /matnu(m)/ = SUM sa-šu | مَ-دَ-نُ /مَتنُ(م)/ = سUM سَ-شُ | [Fr 172; Bl E No. 68] | |||
| اگاریتی | mtn-m | متن-م | 'die Hüften (du.)' | باسن | [Aist 199] | |
| عبری | motnayim (du.) | مُتنَیِم () | 'hips and loins' | "لگن و کمر" | [KB 655] | |
| آرامی یهودی | motnīn (pl.) | مُتنِن () | 'loins' | "کمر" | [Ja 752]; mtn[Sok 337] | |
| سریانی | matnātā (pl.) | مَتنَتَ () | 'lumbi; dorsa montium' | کمر; پشت کوه | [Brock 410] | |
| مندایی | matna, mitna | مَتنَ\ مِتنَ | 'hip' | "لگن" | [DM 257, 271] | |
| مهری | mōtǝn | مُتن | 'flesh of back' | "گوشت و عضله پشت" | [JM 273] | |
| جبالی | mútun | مُتُن | 'flesh of the back' | "گوشت و عضله پشت" | [JJ 76] | |
| حرصوصی | mōtǝn | مُتن | 'flesh, small of back' | "عضله (کوچک پشت)" | [JH 91] | |
| سقطری | móten | مُتِن | 'hanche' | لگن | [LS 254] | |
| عربی | matn- | مَتن- | 'partie du dos de chaque côté de l'épine dorsale' | بخشی از پشت در هر طرف ستون فقرات | [BK 2 1058] | |