زنی (ریشه)

ریشه «زنی» (ZNY)؛ زنا کردن، مقاربت نامشروع. این ریشه 9 بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

زنا: مقاربت با زن بدون عقد (بطر زنا مشروع) مصدر آن زنى و زناء مد و قصر هر دو آمده است (اقرب) «وَ لا تَقْرَبُوا الزِّنى‏ إِنَّهُ كانَ فاحِشَةً وَ ساءَ سَبِيلًا» اسراء: 32. زن زناكار را زانيه و مرد زناكار را زانى گويند «الزَّانِي‏ لا يَنْكِحُ إِلَّا زانِيَةً أَوْ مُشْرِكَةً ...» نور: 3 (قاموس قرآن، ج3، ص182).

ساخت‌های صرفی در قرآن

زَنَیَ (فعل مجرد): 2 بار

زِنَی (اسم): 1 بار

زانی (اسم فاعل): 6 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن زَنَیَ زَنَیَ زَنَیَ زنا: مقاربت با زن بدون عقد (بطرز نا مشروع) «وَ لا تَقْرَبُوا الزِّنى‏ إِنَّهُ كانَ فاحِشَةً وَ ساءَ سَبِيلًا» اسراء: 32 قاموس قرآن، ج‏3، ص: 182
آفروآسیایی
سامی *z/d_ny {} *ʒ/ǯny ز/ذنی to fornicate زنا کردن
اگاریتی dnt دنت 'lujuria, fornicación' شهوت- زنا [DLU 135]
عبری zānā زَنَ 'to commit fornication' "زنا کردن" [KB 275]
آرامی PLM znyt زنیت 'prostitute' "فاحشه" [HJ 337]
آرامی یهودی zǝnē زنِ 'to run about as a prostitute'  'to be a prostitute' "دویدن به عنوان یک فاحشه" "فاحشه شدن" [Ja 406]; zny
سریانی zny (Pa., Etpa.) زنی (فَ.\ Eتفَ.) 'scortatus est', zānītā 'scortum, meretrix' فاحشه بودن [Brock 200]
مندایی ZNA ZNA 'to fornicate, be unchaste, adulterous' "زنا کردن، بی عفت بودن، زناکاری" [DM 169]
عربی جنوبی MIN td_nt تذنت 'fornication' "زنا" [LM 29]
گعز zanaya زَنَیَ 'fornicate' 'fornication, sperm' "زنا کردن" "زنا، نطفه" [LGz 642], zǝnyat
مهری zǝnū زنُ 'to commit adultery, fornicate' "زنا کردن" [JM 468]
جبالی zíni زِنِ 'to fornicate' "زنا کردن" [JJ 320]
حرصوصی zenō زِنُ 'to fornicate' "زنا کردن" [JH 149]
عربی zny زنی 'commetre l'adultère' زنا کردن [BK 1 1018]

منابع

زنی (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2