دبب (ریشه)

ریشه «دبب» (DBB)؛ جنبنده، رونده. این واژه 18 بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

دبّ: دبّ و دَبِيب بمعنى راه رفتن آرام و حركت خفيف است در حيوان بكار ميرود و در حشرات بيشتر استعمال ميشود (مفردات).

در قرآن مجيد در باره تمام جنبندگان اعمّ از انسان و حيوان و غيره بكار رفته است مثل‏ وَ اللَّهُ خَلَقَ كُلَ‏ دَابَّةٍ مِنْ ماءٍ نور: 45.

دواب جمع دابّة است. در بعضى موارد از آن تمام حركت كنندگان مراد است مثل‏ إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِ‏ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لا يَعْقِلُونَ‏ انفال: 22 يعنى بدترين جنبندگان در نزد خدا اين كفّار كر و لال‏اند كه نمى‏فهمند (قاموس قرآن، ج2، ص323).

ساخت‌های صرفی در قرآن

دابَّة (اسم فاعل): 18 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن دابَّة دابَّة دابَّة دبّ: دبّ و دَبِيب بمعنى راه رفتن آرام و حركت خفيف است در حيوان بكار ميرود و در حشرات بيشتر استعمال ميشود (مفردات) قاموس نيز راه رفتن آرام گفته است در صحاح گويد: قاموس قرآن، ج‏2، ص: 323
آفروآسیایی *dab- دب trample زیر پا گذاشتن
آفروآسیایی *dVb- دب break, beat شکستن، ضرب و شتم
آفروآسیایی *dab(ʔ)- دب follow; walk; come and go دنبال کردن؛ راه رفتن؛ رفت و آمد
سامی *dVbdVb- دبدب 'trample' "لگدمال کردن"
سامی *dVbdVb- دبدب 'trample' "لگدمال کردن"
سامی *dVbb- دبب 'crawl, walk slowly' خزیدن، آهسته راه رفتن
عربی dbdb دبدب
عربی dbb دبب

منابع

دبب (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2