دبب (ریشه)
ریشه «دبب» (DBB)؛ جنبنده، رونده. این واژه 18 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
دبّ: دبّ و دَبِيب بمعنى راه رفتن آرام و حركت خفيف است در حيوان بكار ميرود و در حشرات بيشتر استعمال ميشود (مفردات).
در قرآن مجيد در باره تمام جنبندگان اعمّ از انسان و حيوان و غيره بكار رفته است مثل وَ اللَّهُ خَلَقَ كُلَ دَابَّةٍ مِنْ ماءٍ نور: 45.
دواب جمع دابّة است. در بعضى موارد از آن تمام حركت كنندگان مراد است مثل إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لا يَعْقِلُونَ انفال: 22 يعنى بدترين جنبندگان در نزد خدا اين كفّار كر و لالاند كه نمىفهمند (قاموس قرآن، ج2، ص323).
ساخت‌های صرفی در قرآن
دابَّة (اسم فاعل): 18 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | دابَّة | دابَّة | دابَّة | دبّ: دبّ و دَبِيب بمعنى راه رفتن آرام و حركت خفيف است در حيوان بكار ميرود و در حشرات بيشتر استعمال ميشود (مفردات) قاموس نيز راه رفتن آرام گفته است در صحاح گويد: | قاموس قرآن، ج2، ص: 323 | |
| آفروآسیایی | *dab- | دب | trample | زیر پا گذاشتن | ||
| آفروآسیایی | *dVb- | دب | break, beat | شکستن، ضرب و شتم | ||
| آفروآسیایی | *dab(ʔ)- | دب | follow; walk; come and go | دنبال کردن؛ راه رفتن؛ رفت و آمد | ||
| سامی | *dVbdVb- | دبدب | 'trample' | "لگدمال کردن" | ||
| سامی | *dVbdVb- | دبدب | 'trample' | "لگدمال کردن" | ||
| سامی | *dVbb- | دبب | 'crawl, walk slowly' | خزیدن، آهسته راه رفتن | ||
| عربی | dbdb | دبدب | ||||
| عربی | dbb | دبب | ||||