جثث (ریشه)

ریشه «جثث» (ǦṮṮ)؛ برکندن، قطع کردن. این ریشه تنها در باب افتعال (اجتثَّ) و فقط یک بار در قرآن به‌کار رفته است.

معنای لغوی

جَثّ‏: بر كندن. قطع كردن (اقرب الموارد). «وَ مَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِيثَةٍ كَشَجَرَةٍ خَبِيثَةٍ اجْتُثَّتْ‏ مِنْ فَوْقِ الْأَرْضِ ما لَها مِنْ قَرارٍ» (ابراهيم: 26).:حكايت سخن خبيث همچون درخت پليد است كه از روى زمين كنده شده براى آن قرارى نيست. در ما قبل اين آيه آمده: مَثَلًا كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ. أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِي السَّماءِ ... (قاموس قرآن ؛ ج‏2 ؛ ص17). البته ابن فارس معنای اصلی ریشه را  «تجمُّع الشئ» دانسته است (معجم مقاييس اللغه ؛ ج‏1 ؛ ص425).

ساخت‌های صرفی در قرآن

اِجتَثَّ (فعل باب افتعال): یک بار

ریشه‌شناسی

زبان	واژه	آوانگاری		معنا		توضیحات	ارجاع
		فارسی	بین‌المللی	فارسی	انگلیسی/ آلمانی
آفروآسیایی باستان	*gač	جث		نیزه	"spear"		Orel, 195 (No 864)
سامی باستان
عبری	-						Gesenius, -
اوگاریتی	?mgṯ	امجث		بره ای برای ذبح؛ چاق شدن	'ein Lamm, zum Schlachten geeignet';  'fatling'		DelOlmo, Zammit, 117
آرامی- نبطی	gt	جت		جسد (مرده انسان)	corpse	وام گرفته از عربی احتمال ارتباط با جثی و جثم	Jastrow, Hoftijzer, 237
اکدی/آشوری	gašašu	جَشاشو		خرد کردن بریدن، جدا کردن	'cut down'. "to cut off'		Black, 91 Leslau, 205
حبشی	gasasa	جسس		خراش دادن، تراشیدن، کندن (مو)	'scrape away, shave off, pluck out (hair)'		Leslau, 204
سبائی	نیست						Beeston, -
عربی	جثث- اجتثّ			پاره کردن، کندن ریشه	'tear out, uproot' 'to tear up, root up'		مشکور، 130 Zammit, 117

منابع

جثث (مشتقات)

منابع ریشه شناسی