عنق (ریشه)
ریشه «عنق» (ˁNQ)؛ گردن. این ریشه 9 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
عنق: گردن. در اقرب الموارد گفته: عنق محل اتصال سر ببدن است مذكّر و مؤنّث هر دو آيد مذكّر بودن اكثر است جمع آن اعناق ميباشد.
وَ لا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلى عُنُقِكَ ... اسراء: 29. دست را بگردنت بسته نكن (در انفاق تقتير نكن) وَ أُولئِكَ الْأَغْلالُ فِي أَعْناقِهِمْ رعد: 5.
در آيه فَاضْرِبُوا فَوْقَ الْأَعْناقِ انفال: 12. مراد از فَوْقَ الْأَعْناقِ ظاهرا سرهاست كه بالاى گردن قرار گرفتهاند (قاموس قرآن، ج5، ص57).
ساخت‌های صرفی در قرآن
عُنُق (اسم. جمع: أعناق): 9 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | عُنُق | عُنُق | عُنُق | عنق: گردن | قاموس قرآن، ج5، ص: 57 | |
| آفروآسیایی | *ʕVnuḳ- ~ *ʕanḳw- (?) | عنق | neck; hump | گردن؛ قوز | ||
| سامی | *ʕVnḳ- | عنق | neck | گردن | ||
| ابلایی | (?) in-gu /ʕinḳu(m)/ | ِن-جُ /عِنقُ(م)/ | 'neck' | 'گردن' | [Con 143; Bl E No. 10]; possibly to be read as /ʕingu(m)/ | |
| آرامی یهودی | ʕunḳā ʕunḳā | عُنقَ عُنقَ | 'neck, throat' 'neck, meat from the neck' | "گردن، گلو" "گردن، گوشت گردن" | [Ja 1096]; cf. ʔunḳā | |
| سقطری | (?) QADHUB ḥɛnṣ̌ǝ́ḳɔh | حِنشِقُه | 'creux sous la pomme d'Adam; pomme d'Adam' <*ḥnḳḳ | جای توخالی زیر سیب آدم; سیب آدم | [SSL LS 1459]. | |
| عربی | ʕunḳ-, ʕunuḳ-, ʕunaḳ- | عُنق-\ عُنُق-\ عُنَق- | 'cou' | گردن | [BK 2 387] | |