ظفر (ناخن)

نسخهٔ تاریخ ‏۲۳ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۰۵ توسط Tabasi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

ریشه «ظفر» (ẒFR)؛ ناخن، چنگ، پنجه. این واژه تنها یک بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

ظُفُر: (بر وزن عُنُق و قُفل) ناخن. اعم از آنكه در انسان باشد يا غير آن.

«وَ عَلَى الَّذِينَ هادُوا حَرَّمْنا كُلَّ ذِي‏ ظُفُرٍ وَ مِنَ الْبَقَرِ وَ الْغَنَمِ حَرَّمْنا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُما إِلَّا ما حَمَلَتْ ظُهُورُهُما أَوِ الْحَوايا أَوْ مَا اخْتَلَطَ بِعَظْمٍ ذلِكَ جَزَيْناهُمْ بِبَغْيِهِمْ وَ إِنَّا لَصادِقُونَ» انعام: 146. ناخنداران كه بر يهود حرام شده حتما بر پرندگان و حيوانات چنگالدار شامل نيست كه چنگالداران در اسلام نيز حرام است و اختصاص بيهود ندارد (قاموس قرآن، ج4، ص265).

ساخت‌های صرفی در قرآن

ظُفُر (اسم. جمع: اَظفار): 1 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن ظُفُر ظُفُر ظُفُر ظفر: ناخن قاموس قرآن، ج‏4، ص: 265
آفروآسیایی *č̣ipar- ظفر fingernail ناخن دست
سامی *t_̣ip(V)r- {} *č̣ip(V)r- ظفر nail ناخن
اکدی ṣupru OB on صُفرُ  ُن [CAD ṣ 250], [AHw 1113]
اموری ṣupru صُفرُ [CAAA 34]
عبری ṣippōrän صِففُرَن [KB 1051].
آرامی بایبل ṭipr-ṓhī (pl. suff.) طِفر-ُهِ ( ) [KB deutsch 1716]
آرامی یهودی ṭuprā, ṭǝpar طُفرَ\ طفَر 'nail, claw' "ناخن، پنجه" [Ja 525]; ṭpr, pl. ṭwpryn [Sok 230]; ṭuprānā
سریانی ṭeprā طِفرَ [Brock 286]
آرامی جدید MAL ṭefra طِفرَ '(Finger-)Nagel'  '(Finger-, Fuss-) Nagel (انگشت) ناخن' '(انگشت، پا) ناخن [Berg 98] HRT ṭepra
مندایی ṭupra طُفرَ 'claw, nail' "پنجه، ناخن" [DM 178]
گعز ṣǝfr صفر 'fingernail, claw' "ناخن، پنجه" [LGz 549]
مهری d_̣fēr ضفِر 'nail of a finger or toe, claw' "ناخن انگشت دست یا پا، پنجه" [JM 83]
جبالی d_̣ífɛ́r ضِفِر [JJ 48]
حرصوصی d_̣efīr ضِفِر [JH 29]
سقطری ṭífer (ṭífher) طِفِر (طِفهِر) [LS 207] (see also [SSL LS 1477; SSL 4 98])
عربی d_̣ifr-, d_̣ufr-, d_̣ufur- ضِفر-\ ضُفر-\ ضُفُر- [BK 2 135]
عربی جدید Cf. Urm ṭipr- طِفر- 'tail' 'دم'

منابع

ظفر (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2