طین (ریشه)

نسخهٔ تاریخ ‏۲۲ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۴۱ توسط Tabasi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

ریشه «طین» (ṭīn)؛ گِل. این واژه 12 بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

طين: گل، راغب گفته: آن خاك آميخته با آب است، گاهى بآن طين گويند هر چند خشك شده و آبش رفته باشد. «أَنِّي أَخْلُقُ لَكُمْ مِنَ‏ الطِّينِ‏ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ» آل عمران: 49. اين كلمه جمعا 12 بار در قرآن مجيد آمده است، 8 بار نكره درباره خلقت انسان مثل‏ «هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ‏ طِينٍ‏» انعام: 2.

و يكبار نكره در خصوص عذاب قوم لوط مثل‏ «لِنُرْسِلَ عَلَيْهِمْ حِجارَةً مِنْ‏ طِينٍ‏» ذاريات: 33. و سه دفعه معرفه، دو تا درباره پرنده ساختن حضرت عيسى عليه السّلام و يكى در داستان فرعون‏ «فَأَوْقِدْ لِي يا هامانُ عَلَى‏ الطِّينِ‏» قصص: 38 (قاموس قرآن، ج4، ص264).

ساخت‌های صرفی در قرآن

طین (اسم): 12 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن طین طین طین طين: گل، راغب گفته: آن خاك آميخته با آب است، گاهى بآن طين گويند هر چند خشك شده و آبش رفته باشد قاموس قرآن، ج‏4، ص: 264
آفروآسیایی *tawin- (?) تون earth, dirt زمین، خاک
آفروآسیایی *yVṭin- یطن dwell, stay ساکن شدن، ماندن
سامی *ṭīn- طن 'clay, earth, dirt' "خاک رس، خاک، کثیفی"
سامی *w/yVṭin- وطن 'dwell, stay' "سکونت کردن، ماندن"
سریانی ṭīn- طِن-
مهری ṭayn طَین
جبالی ṭun طُن
حرصوصی ṭayn طَین
عربی ṭīn- طِن-
عربی wṭn, yṭn وطن\ یطن

منابع

طین (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2