طفف (ریشه)
ریشه «طفف» (ṬFF)؛ پر گرفتن، تمام و کمال ستاندن. این ریشه تنها یک بار در قرآن آمده است.
معنای لغوی
طفف: «وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ. الَّذِينَ إِذَا اكْتالُوا عَلَى النَّاسِ يَسْتَوْفُونَ» مطففين: 1 و 2. تطفيف بمعنى كم كردن پيمانه و وزن است (اقرب و جوامع الجامع) طفيف بمعنى چيز قليل است گويا چون كم كردن در پيمانه و وزن نسبت باصل جنس قليل است لذا از طفف آمده. يعنى واى بر كم فروشان، چون از مردم اخذ كيل كنند تمام ميگيرند و چون براى فروختن بآنها پيمانه و وزن نمايند كم كنند (قاموس قرآن، ج4، ص225).
ساخت‌های صرفی در قرآن
مُطَفِّف (اسم فاعل، باب تفعیل): 1 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | مُطَفِّف | مُطَفِّف | مُطَفِّف | کم فروشی-طفف: «وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ | قاموس قرآن، ج4، ص: 225 | |
| آفروآسیایی | *ṭu(m)f- | طف | fill, be full | پر کردن، پر بودن | 2 طف: پر گرفتن | |
| آفروآسیایی | *ṭVp- | طف | grasp, take, stretch hand | با دست گرفتن، گرفتن، دراز کردن دست | ||
| سامی | *ṭVpVp- | طفف | 'be full' | 'پر بودن' | 2 طف: پر گرفتن | |
| سامی | *ṭVpVp- ~ *ṭVyVp- | طفف | 'stretch wings (of a bird); pick up smth with a hand or foot' 1, 'give' 2, 'touch' 3 | گشودن بال (پرنده)؛ با دست یا پا چیزی را برداشتن' 1, 'دادن' 2, 'لمس' 3 | ||
| اکدی | ṭapāpu | طَفَفُ | ||||
| سقطری | ṭef 2, ṭayif 2 | طِف \ طَیِف | ||||
| عربی | ṭff | طفف | ||||