ضأن (ریشه)
ریشه «ضأن» (ḌˀN)؛ گوسفند. این واژه تنها یک بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
ضأن: گوسفند. «ثَمانِيَةَ أَزْواجٍ مِنَ الضَّأْنِ اثْنَيْنِ وَ مِنَ الْمَعْزِ اثْنَيْنِ» انعام: 143. ضأن مطلق گوسفند و معز مطلق بز است. اين كلمه فقط يكبار در قرآن آمده است (قاموس قرآن، ج4، ص171).
ساخت‌های صرفی در قرآن
ضَأن (اسم): 1 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | ضَأن | ضَأن | ضَأن | ضأن: گوسفند | قاموس قرآن، ج4، ص: 171 | |
| آفروآسیایی | *ĉ̣aʔn- (?) | ضءن | small cattle | گاو کوچک | ||
| سامی | *ṣ̂aʔn- | ضءن | small cattle | گاو کوچک | ||
| اکدی | ṣēnu (ОАkk. ṣānu) | صِنُ صَنُ) | 'sheep and goat' OAkk. on | "گوسفند و بز" | [CAD ṣ 128], [AHw. 1090]. The earliest attestation is MAD 5 241 (ṣa-nam ligzuzū | |
| اگاریتی | ṣʔin | صءِن | 'oveja, res menor' 'he slaughtered bulls and sheep'), mostly in economic and cultic texts. See further | «گوسفند، گاو کوچک» | [DLU 412]. With the exception of 1.4 VI 41 (ṭbḫ ʔalpm ʔap ṣʔin | |
| فنیقی | Amarna ṣú-ú-nu | صُ-ُ-نُ | 'small cattle, sheep' 'small cattle was taken away'). Pho. ṣʔn | گاو کوچک، گوسفند | [HJ 954]. In EA 26312 as a gloss to UDU.UDU.MES̆ (laḳi UDU.UDU.MES̆ // ṣú-ú-nu | |
| عبری | ṣō(ʔ)n | صُ(ء)ن | 'flocks (sheep and goats)' | "گله (گوسفند و بز)" | [KB 993] (ṣōnǟ in Ps. 8.8), pB. [Ja. 1257]. | |
| آرامی | Off. ḳn | قن | 'small cattle, sheep' 'flocks' | گاو کوچک، گوسفند 'گله' | [HJ 954]. Dem. ɣn | |
| آرامی یهودی | ʕān (det. ʕānā) | عَن ( عَنَ) | 'small cattle, sheep' | گاو کوچک، گوسفند | [Ja. 1091], [Levy WTM III 666]; ʕān (pl. ʕānīn) | |
| سریانی | ʕānā | عَنَ | 'pecus; oves; grex (boum)' | گاو؛ گوسفند؛ گله (گاو)' | [Brock. 533], [PS 2931]. | |
| مندایی | aḳna | َقنَ | 'sheep' | "گوسفند" | [DM 34] (also ana [ibid. 24]). | |
| عربی جنوبی | Sab. ṣ̂ʔn | ضءن | 'sheep' 'moutons' | "گوسفند" "پوست گوسفند (كه با رنگرزى و غيره به شكل خزهاى گرانبها درآمده است )" | [SD 40]. Min. ṣ̂ʔn | |
| عربی | ḍāʔin- (pl. ḍaʔn-, ḍaʔan-, ḍaʔīn-) | ضَءِن | 'bête de l'espèce ovine, brebis ou mouton', ḍāʔinat- 'brebis' | جانور از گونه های گوسفند، میش یا گوسفند | [BK 2 2], | |