شهق (ریشه)

نسخهٔ تاریخ ‏۶ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۰ توسط Tabasi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

ریشه «شهق» (ŠHQ)؛ ناله، سکسکه. این ریشه تنها دو بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

شهق: شهيق بدرون كشيدن نفس چنانكه زفير خارج كردن آن (باز دم) است. (اقرب) در صحاح نسبت آنرا بقول داده است‏ «فَأَمَّا الَّذِينَ شَقُوا فَفِي النَّارِ لَهُمْ فِيها زَفِيرٌ وَ شَهِيقٌ‏» هود: 106. زفير و شهيق هر دو اسم صوت و صداى مردم اندوهناك است كه هنگام نفس كشيدن و باز دم شنيده ميشود (مجمع از زجاج).

درباره صداى جهنّم آمده‏ «إِذا أُلْقُوا فِيها سَمِعُوا لَها شَهِيقاً وَ هِيَ تَفُورُ» ملك: 7 (قاموس قرآن، ج4، ص87).

ساخت‌های صرفی در قرآن

شَهیق (صفت فعیل): 2 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن شَهیق شَهیق شَهیق شهق: شهيق بدرون كشيدن نفس چنانكه زفير خارج كردن آن (باز دم) است قاموس قرآن، ج‏4، ص: 87
آفروآسیایی
سامی *ŝ1hḳ {} *ŝhḳ شهق to hiccup سکسکه کردن
عبری šhḳ (pi.) شهق () [BY 6926] (Hapax in Abot de-r. Nathan)
مهری šwēheḳ شوِهِق 'hiccup' (n.). "سکسکه" [JH 124], šwēhǝḳ [JM 540, Engl-Mehri], šǝwhǝḳáwt
جبالی s̃éhǝḳ شِهق 'to have whooping cough' "داشتن سیاه سرفه" [JJ 266]; cf. also ŝhḳ[JJ 249]; (EAST) šehǝḳ
حرصوصی šeháwḳ (yǝšhōḳ) شِهَوق (یشهُق) [JH 124]
عربی šhḳ (a, i) شهق (َ\ ِ) 'râler; sangloter (se dit d'un mourant); avoir le hoquet' ناله؛ هق هق (یک فرد در حال مرگ)؛ داشتن سکسکه [BK 1 1282]

منابع

شهق (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2