دخل (ریشه)

نسخهٔ تاریخ ‏۱۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۴۴ توسط Tabasi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

ریشه «دخل» (DH̬L)؛ داخل شدن، ضد خروج. این ریشه جمعا 126 بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

دخول: داخل شدن. ضدّ خروج. ورود با دخول فرق دارد چنانكه در «ورد» خواهد آمد انشاء اللّه. و آن در زمان و مكان و اعمال بكار ميرود نحو وَ مَنْ‏ دَخَلَهُ‏ كانَ آمِناً آل عمران: 97 وَ دَخَلَ‏ مَعَهُ السِّجْنَ فَتَيانِ‏ يوسف: 36 (قاموس قرآن، ج2، ص332).

ساخت‌های صرفی در قرآن

دَخَلَ (فعل مجرد): 76 بار

دَخَل (اسم): 2 بار

داخِل (اسم فاعل): 2 بار

مُدَّخَل (اسم مفعول، باب افتعال): 1 بار

اَدخَلَ (فعل باب افعال): 42 بار

مُدخَل (اسم مفعول، باب افعال): 3 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن دَخَلَ دَخَلَ دَخَلَ دخول: داخل شدن قاموس قرآن، ج‏2، ص: 332
آفروآسیایی *dVḫul- دخل go, enter رفتن، وارد شدن
آفروآسیایی
سامی *dVḫul- دخل 'enter' وارد شدن'
سامی *dawḫal- دوخل 'basket' 'سبد'
عربی dḫl دخل
عربی dawḫal-at- دَوخَل-َت-

منابع

دخل (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2