ذئب (ریشه)
ریشه «ذئب» (D̠ˀB)؛ گرگ. این واژه 3 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
ذئب: گرگ. «وَ أَخافُ أَنْ يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ» يوسف: 13 اين لفظ سه بار در كلام اللّه مجيد آمده است: سوره يوسف: آيات 13، 14، 17 (قاموس قرآن، ج3، ص2).
ساخت‌های صرفی در قرآن
ذِئب (اسم): 3 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | ذِئب | ذِئب | ذِئب | ذئب: گرگ | قاموس قرآن، ج3، ص: 2 | |
| آفروآسیایی | *ǯiʔib- | ذءب | beast of prey | حیوان شکاری | ||
| سامی | *d_iʔb- | ذءب | wolf | گرگ | ||
| اکدی | zību | زِبُ | 'jackal, vulture' SB | "شغال، کرکس" | [CAD z 106], [AHw. 1525]. // Exact meaning of the term is not easy to establish. Attestations with the MUS̆EN determinative make the meaning | |
| عبری | zǝʔēb | زءِب | 'wolf' | "گرگ" | [KB 260], pB. [Ja. 377]. // A relatively rare poetic term, usually in parallelism with other large predatory mammals (nāmēr, kǝpīr, ʔaryē). Outside the Hebrew Bible cf. Sir 13.17 (mh yḥwbr zʔb ʔl kbš | |
| آرامی | D.-Alla | 'wolf' | "گرگ" | [z]ʔ̣ḅ[Hackett 129]. // In I.10 (reconstruction is not very certain but yields good sense in the context ʔrnbn ʔklw | ||
| آرامی یهودی | dēbā | دِبَ | 'wolf' | "گرگ" | [Ja. 294], [Levy WT I 169], | |
| سریانی | dēbā, dʔybʔ, dybʔ | دِبَ\ دءیبء\ دیبء | 'lupus' | گرگ | [Brock. 137], [PS 801]. | |
| مندایی | diba | دِبَ | 'wolf' | "گرگ" | [DM 106]. | |
| گعز | zǝʔb | زءب | 'hyena' | "کفتار" | [LGz. 630] (also zǝbʔ id. [ibid. 630], metathesis). | |
| جبالی | d_ib | ذِب | 'loup' 'wolf' | "گرگ" | [LS 120], díb | |
| سقطری | díb id. | دِب | [LS 120]. | |||
| عربی | d_iʔb-, d_īb- | ذِءب-\ ذِب- | 'loup; chacal' | گرگ؛ شغال | [BK 1 760], [Fr. II 78], |