شورای فقهی بانک مرکزی: تفاوت میان نسخه‌ها

شورای فقهی بانک مرکزی در سال 1388 تشکیل<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3528233/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C .  آسیب‌های ناشی از فقدان نظارت شرعی در بانک مرکزی]</ref> شد. این شورا به دلیل اهمیت نظارت شرعی در نطام بانکی در برنامه ششم توسعه برنامه ریزی شد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3669235/%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B2%D9%85-%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 .  لوازم موفقیت شورای فقهی در ایران]</ref> وظیفه این شورا نظارت شرعی بر روی مسائل بانکی است. به بیان دیگر، شورای فقهی بانک مرکزی وظیفه دارد که مطابقت مسائل بانکی را با شریعت بسنجد. این شورا در آغاز کار، جایگاه مشورتی<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3768164/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C-%D8%B5%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%8B-%D8%AA%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%DB%8C-%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF . شورای فقهی صرفاً توجیه‌کننده عملکرد شرعی نظام بانکی نباشد.]</ref> داشته است؛ اما اخیرا، با تصویب قانون در مجلس شورای اسلامی از حالت مشورتی خارج شده ودر تصمیمات بانک مرکزی، سود تسهیلات، سود سپرده‌ها و مسائل شرعی دیگری که باید در بانک رعایت شود تأثیرگذار است و بخشنامه‌ها و مصوبات این شورای همانند سایر مصوبات بانک مرکزی خواهد بود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3666072/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C .  نقش بانک مرکزی در انتخاب اعضای شورای فقهی]</ref> قدرت بیشتری در اجرای مصوباتش پیدا کرده است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3528233/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C .  آسیب‌های ناشی از فقدان نظارت شرعی در بانک مرکزی]</ref> شورای فقهی برای اجرای مصوباتش دو بخش دبیرخانه و واحد انطباق با شریعت دارد که اعضایش به انتخاب بانک مرکزی و به تأیید شورای نگهبان انتخاب می شوند. ویژگی اعضایش این است که باید به معیارهای شفافیت و پاسخگویی پایبند باشد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3669235/%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B2%D9%85-%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 .  لوازم موفقیت شورای فقهی در ایران]</ref> البته، باید در انتخاب افراد صالح برای عضو شورای فقهی بانک مرکزی نهایت تلاش را انجام داد تا کارایی لازم در کنترل مصوبات را داشته باشند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3666072/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C .  نقش بانک مرکزی در انتخاب اعضای شورای فقهی]</ref>  بر این اساس، اگر بانک مرکزی مصوبه‌ای داشته باشد، باید حتما شورای فقهی آن را تأیید کند؛ مگر اینکه این مصوبه به مجلس رفته یا از طریق مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شود و شورای فقهی بانک مرکزی کنترلی بر آن نداشته باشد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3229709/%D9%84%D8%B2%D9%88%D9%85-%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D9%85%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1<nowiki> .  لزوم تشکیل شورای فقهی در همه بانک‌های کشور ]</nowiki></ref>