وصد (مُؤصَدۀ)
ریشه «وصد» (WṢD)؛ مُؤصدَۀ، بسته، محصور، در تنگنا. این ریشه در این معنا دو بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
وصد: هُمْ أَصْحابُ الْمَشْأَمَةِ. عَلَيْهِمْ نارٌ مُؤْصَدَةٌ بلد: 20. وصد بمعنى بافتن، و ثبوت آمده است «وَصَدَ الثّوب: نسجه» و گويند «وَصَدَ الشّىء» يعنى ثابت شد «وَصَدَ بالمكان» يعنى در مكان مقيم شد. ايصاد را بستن در و نيز در تنگنا قرار دادن گفتهاند راغب گويد: «أَوْصَدْتُ الباب و آصَدْتُهُ: اغلقته و احكمته» شايد مراد از نار مؤصده پيوسته بودن آتش باشد يعنى درش بسته شده ديگر نجاتى از آن نيست يعنى: آنها اهل شومى و شقاوتند براى آنهاست آتشى در بسته (قاموس قرآن، ج7، ص221).
ساختهای صرفی در قرآن
مُؤصَدَة (اسم مفعول، باب افعال): 2 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | مُؤصَدَة | مُؤصَدَة | مُؤصَدَة | بستن در- وصد بمعنى بافتن، و ثبوت آمده است | قاموس قرآن، ج7، ص: 221 | |
آفروآسیایی | *c̣awad-/*c̣ayad- | صود | hunt | شکار | 2 سد = صد (منع) | |
سامی | *ṣVwad/*ṣVyad- | صود | 'hunt (v.), take, catch' 1, 'fish' 2 | «شکار کردن، گرفتن» 1، «ماهی» 2 | 2 سد = صد (منع) | |
اکدی | ṣâdu | صَدُ | ||||
اگاریتی | ṣd | صد | ||||
عبری | ṣwd | صود | ||||
مهری | c̣ayd 2 | صَید | ||||
جبالی | c̣od 2 | صُد | ||||
حرصوصی | ṣayd 2 | صَید | ||||
سقطری | ṣode 2 | صُدِ | ||||
عربی | ṣyd | صید |
داده های اشتباه و مشکوک
احتمال ارتباط وصد با صد/سد (بستن)؟؟
نگاه کنید: سدد (ریشه)، صدد (سد).