زینت السادات علویه همایونی

نسخهٔ تاریخ ‏۳۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۵۷ توسط Shojaei (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

زینت السادات علویه همایونی(زاده 1296ش - درگذشت 10 تیر 1395)؛ از نزدیک‌ترین شاگردان بانو مجتهده امین، اولین دانشجوی زن دانشکده الهیات تهران و از پایه‌گذاران مکتب فاطمه(س) در اصفهان.

زینت السادات علویه همایونی
زینت السادات علویه همایونی

تولد و خانواده

زینت‌السادات علویه همایونی، در سال ۱۲۹۶ش در اصفهان متولد شد. پدرش سید رحیم و مادرش سلطان‌آغا همایونی بود. سلطان‌آغا مادرخواندۀ همسر بانو امین بود که پس از فوت سید محمدتقی امین با سید رحیم ازدواج کرد. زینت‌السادات دومین فرزند او بود.[۱] سید رحیم از سادات حسینی بود که شخصاً روحانی نبود ولی اجدادش روحانی بودند. این خانواده‌ ازلحاظ مادی در حد متوسط و از سادات حسینی بودند.[۲]

تحصیل در نوجوانی

زینت‌السادات همایونی به دلیل محدودیت‌های که در آن دوران برای حضور بانوان در عرصه‌ی تحصیل و مسائل فرهنگی وجود داشت، امکان حضور در مدارس را نداشت؛ ولی علاقه شدید به تحصیل علم باعث شد تا نزد برادر تا کلاس 9 قدیم را بخواند. همچنین درس ریاضی و کارهای هنری مانند خیاطی و گلدوزی را تا سن 16 سالگی آموخت. او از 16 سالگی به خدمت بانو مجتهده امین شرف یاب شد و از همان ابتدا مجذوب شخصیت ایشان گشت. به‌گونه‌ای که هرروز از ساعت 2بعدازظهر تا غروب نزد ایشان می‌رفت و قرآن، شرح و معنای دعای کمیل، مقدمات عربی، شرح باب حادی عشر در اعتقادات، رساله‌ی عملیه، اخلاق و... را می‌آموخت.[۳] ایشان به‌جز تحصیل نزد بانو امین، ادبیات عرب و منطق را نزد حیدر علی محقق خواند. مدتی نیز منطق را از صدر کوپایی یاد گرفت و نزد آیت‌الله نورالدین اشنی (قودجانی) اسفار اربعه،[۴] معالم، شرح لمعه و منظومه حکمت سبزواری را آموخت.[۵] در همان ایام اسماءالحسنی و نفس‌شناسی را خدمت بانوی ایرانی می‌‌خواند و در مورد اسماءالحسنی نیز با آقای اشنی بحث می‌نمود. کتاب‌های دیگری مانند شرح فصوص قیصری و شواهد الربوبیه را نیز خدمت آقای اشنی خواند.[۶]

ارتباط با بانو امین

بانو زینت‌السادات همایونی از ابتدای شروع تحصیل علوم دینی تا 50سال به‌طور مستمر شاگرد بانو مجتهده امین بود؛ به‌گونه‌ای که ایشان را مصباح الهدایه در سیر و سلوک خود می‌دانست و در تمام امور از ایشان پیروی می‌کرد.[۷] بانو امین نیز زمانی که او را دارای زمینه مساعد یافت، سعی نمود آنچه از معارف را که می‌تواند در جانش بریزد.[۸] ارتباط بانو امین و بانو همایونی به‌گونه‌ای بود که بانو همایونی حتی یک روز را هم نمی‌توانست بدون درس و ملاقات استاد بگذراند و هنگام وفات بانو امین، تنها کسی که بر بالین او حاضر گشت، بانو همایونی بوده است.[۹] علت بقاء نهضت «بانو مجتهده امین» در میان بانوان اصفهانی را نیز تلاش بی‌شائبه بانو همایونی دانسته‌اند به‌گونه‌ای که ایشان به‌حق، ادامه‌دهنده راه استاد خویش بود.[۱۰] بانو همایونی از استاد خود، بانو مجتهده امین دارای اجازه‌ی روایی است.[۱۱]

ازدواج

زینت‌السادات همایونی با محمد فیض،[۱۲] در سن پایین ازدواج نمود. همسرشان که فردی تاجر و باایمان بود، نه‌تنها با ادامه تحصیل بانو مخالفت نکرد بلکه به دلیل علاقه به علم و عالمان دینی با ایشان همراهی نمود. بانو همایونی با حضور اساتید در منزل به ادامه تحصیل پرداخت. ازلحاظ مالی نیز مشکلی وجود نداشت، اما از همسر خود صاحب فرزندی نشد. همسر بانو همایونی در سال 1342 فوت نمود.[۱۳]

ادامه تحصیل در دانشگاه

پس از فوت همسر، بانو در سال ۱۳۴۳ش به اصرار برادر در امتحان طلاب مدرسۀ سپه‌سالار شرکت کرد و تنها زن داوطلب در این امتحان بود. او باوجود قبولی در این امتحان، در دانشکده وعظ و تبلیغ تهران (دانشکده الهیات کنونی) نیز ثبت‌نام کرد و در امتحان ورودی آنجا نیز پذیرفته شد و تا دو سال تنها زنی بود که در میان طلاب مرد در کلاس‌ها شرکت می‌کرد. بااین‌حال تحصیل او در دانشکده وعظ و تبلیغ ناتمام ماند. این به آن دلیل بود که تا آن زمان دانشکده هیچ زنی را پذیرش نکرده بود و بعد از پذیرش زینت‌السادات همایونی دیگر زنان نیز خواستار تحصیل در آن دانشکده بودند. در این میان نامه‌ای از مسئولین دانشگاه به دست بانو رسید با این پیشنهاد که مابقی دوران تحصیل خود را در دانشکدۀ ادبیات دانشگاه اصفهان بگذارند. او هم که در تحصیل به دنبال مدرک نبود، از ادامۀ تحصیل در دانشگاه انصراف داد.[۱۴]

پایه‌گذاری مکتب علمیه بانوان

بانو علویه همایونی در بازگشت به اصفهان، پیشنهاد تأسیس دانشگاه و کانون علمی مخصوص بانوان را با بانو امین در میان گذاشت و زمانی که مسئله را برای ایشان به‌خوبی تشریح نمود و بر این امر اصرار کرد، بانو امین این مسئله را پذیرفته و در سال 1344ش مکتب فاطمه(س) با امتیاز علمی بانو امین تأسیس شد. این حوزه علمیه، اولین مکتبی بود که در عصر اخیر به ریاست یک بانوی مجتهده و با مدیریت بانوی دیگری که 50 سال شاگردی ایشان را کرده بود، اداره می‌شد. در این مکتب، دروس پایه‌ای ادبیات عرب، دروس پایه حوزه، اصول اعتقادی و دینی، علوم قرآن، تفسیر و حدیث همه توسط بانوانی که تحصیلات حوزوی داشتند تدریس می‌شد.[۱۵] از زمان تأسیس مکتب فاطمه(س)، به مدت 30 سال، مسئولیت مدیریت این حوزه با بانو همایونی بود.[۱۶] بانو به‌صورت شبانه‌روزی و با ازخودگذشتگی بسیار برای پایداری و ادامه فعالیت مکتب فاطمه(س) از مال، وقت و حتی آبروی خود، صرف و با مدیریتی مثال‌زدنی این مکتب را اداره می‌کرد.[۱۷] همچنین در کنار سایر استادان، برخی از دروس را تدریس می‌نمود.[۱۸] او در سال 1371 به علت بیماری قلبی از این مسئولیت، کناره‌گیری نمود.[۱۹]

فعالیت‌های فرهنگی

زینت‌السادات همایونی فعالیت فرهنگی خود را از سال 1342 که شاگردانی را در منزل شخصی خود پذیرفت، شروع نمود و در همان منزل به مشاوره خانوادگی و جلسات و مباحثات علمی پرداخت.[۲۰] ایشان در کتابخانه امیرالمؤمنین(ع) اصفهان نیز تدریس می‌کرد.[۲۱] بانو به‌جز مدیریت و تدریس در مکتب فاطمه، مسئولیت مدیریت دبستان نرجس - مدرسه‌ای ملی و دینی که فیروزیان تأسیس کرده بود- را هم بر عهده داشت. صاحب‌امتیاز و مدیرمسئول مدرسۀ گلستانیان نیز بود که خیلی زود از این سمت استعفا داد.[۲۲] همچنین مدتی برای تدریس به قم رفت‌وآمد داشت. او در سال تحصیلی ۶۸-۱۳۶۷ هر هفته، چهارشنبه‌ها برای تدریس به جامعة‌الزهرا می‌رفت و جمعه‌ها به اصفهان بازمی‌گشت. ولی این دوره هم به دلیل کثرت اشتغال و سختی‌های سفر، تعطیل شد. در سال ۱۳۶۸ش بعد از فوت بانو امین در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور وقت آیت‌الله خامنه‌ای، تقاضای برگزاری کنگرۀ بزرگداشت بانو امین را مطرح کرد. اولین دورۀ این کنگره در سال ۱۳۷۱ش در اصفهان و دومین دورۀ آن در سال ۱۳۷۲ش در قم برگزار شد. همایونی در سال ۱۳۷۱ش مکتب فاطمه را وقف کرد و از آن به بعد به ترجمه و تألیف کتب پرداخت.[۲۳] زینت‌السادات همایونی در سال ۱۳۸۸ش به‌عنوان چهره ماندگار جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد. همچنین در سال ۱۳۹۰ در همایش امینه امین که در اصفهان برگزار شد، از مقام او تجلیل گشت. آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در پیامی که برای این همایش ابلاغ کرده بود، بانو همایونی را از مفاخر جامعۀ زنان ایران اسلامی خواند.[۲۴]

شخصیت سیاسی

بانو علویه همایونی، نسبت به مسائل مملکت، حساس بود و به اخبار و مسائل جاری مملکت توجه داشت و در حد توان از ناموس، هویت، هم‌وطنان و همنوعان خود دفاع می‌کرد. ایشان در مکتب فاطمه(س) زمینه‌ی رشد فکری بانوان در مسائل اجتماعی و امور سیاسی را فراهم نمود و با ایجاد گردهمایی و دعوت از مهمانان خارجی و داخلی و سخنرانی‌های متنوع بانوان را با مسائل روز آشنا می‌کرد. در دیدار با رؤسای جمهور یا یکی از نافذین مملکت و در نامه‌هایی که به علما و مسئولان می‌نوشت، درخواست فراهم نمودن زمینه رشد علمی برای بانوان را داشت. همچنین در راستای حقوق تضییع‌شده بانوان به علما نامه می‌نوشت تا آن حضرات با تجدیدنظر و فتوا از حقوق آنان دفاع کنند.[۲۵] وی همیشه در خط امام(ره) و رهبری بود و دیگران را توصیه به ادامه این راه می‌کرد.[۲۶]

ویژگی‌‌های تدریس

تدریس بانو همایونی چنان بود که باعث می‌شد مسائل برای شاگردان بازشده و درس را به خوب متوجه شوند و مطالب را از معقول به محسوس تبدیل می‌کرد.[۲۷] او با تمام وجود تدریس می‌نمود و سعی داشت روی جان و روان شاگردان تأثیر گذارد.[۲۸] تخصص اصلی بانو بیشتر در اصول عقاید و فلسفه بوده،[۲۹] عرفان،[۳۰] اخلاق و دروس کلامی را نیز تدریس می‌‌نمود و برای ارائه سایر دروس از حضور استادان دیگر دعوت می‌کرد.[۳۱] همچنین از مفسرین بسیار زبردست قرآن کریم بود.[۳۲]

استناد به آیات قرآن در همه‌ی سخنان،[۳۳] استفاده از تفسیر موضوعی، توجه به هردو ثقل اکبر و اصغر،[۳۴] اهمیت بسیار به ترویج و تبلیغ قرآن کریم، استفاده از زبان ساده و روان،[۳۵] تسلط بر مباحث درسی، تأکید بر علم‌آموزی به‌صورت عمیق و درست، فعالیت با عشق و شوق در عین داشتن قاطعیت،[۳۶] اهمیت به فراگیری ادبیات فارسی و زبان انگلیسی[۳۷] و بررسی موشکافانه مسائل[۳۸] از دیگر ویژگی‌های تدریس بانو علویه همایونی است.

ارتباط با شاگردان

بانو همایونی در زمان مدیریت مکتب، نه‌تنها یک مدیر و معلم بود، بلکه مانند یک مادر شاگردان را تربیت می‌کرد.[۳۹] ایشان در متن زندگی طلاب ورود داشت و با مشکلات زندگی آن‌ها آشنا بود و برای رفع موانع پیش روی تحصیل بانوان، تلاش می‌نمود.[۴۰] قدرت تشخیص بالا در استعدادیابی شاگردان[۴۱] استفاده از استادان مبرز،[۴۲] اهمیت به تشویق شاگردان،[۴۳] توجه به پرورش قبل از آموزش، جرئت دادن به شاگردان و افزایش قدرت اعتمادبه‌نفسشان، زمینه‌سازی رشد شاگردان با دادن مسئولیت به آنان،[۴۴] استقبال از شاگردان، بدرقه و پذیرایی شخصی از آنان،[۴۵] گذشت کریمانه از اشتباهات شاگردان[۴۶] از ویژگی‌های رفتاری بانو در تعامل با شاگردان خود بود. بانو همایونی بر داشتن معرفت نفس علی‌الخصوص برای بانوان بسیار تأکید می‌کرد و تلاش می‌نمود تا آنان را با ارزش و جایگاه حقیقی خودشان در جهان خلقت آشنا سازد.[۴۷] او اصلاح جامعه را در ارتقاء سطح علمی بانوان می‌دانست و معتقد بود اگر خانم‌ها با وظایفشان آشنا باشند، آنگاه جامه اصلاح می‌شود، چون همه‌چیز از خانواده آغاز می‌شود.[۴۸] تشویق بانوان به انس با قرآن و عترت(ع)،[۴۹] توصیه مکرر به حفظ استواری پایه‌های خانواده، توجه ‌ویژه به تربیت فرزند،[۵۰] سفارش به خوش‌خلقی، همسرداری و مسئولیت‌پذیری در زندگی مشترک،[۵۱] تأکید بر انجام امور برای رضای خداوند،[۵۲] تأکید بر تقوی و توجه به ارتباط با نامحرم و چشم را از نگاه آلوده نگه‌داشتن،[۵۳] تأکید بر شادابی و فعال بودن جوانان، توصیه به استفاده از لباس‌های رنگ روشن در محیط حوزه و استفاده از بهترین لباس در جشن‌های مذهبی،[۵۴] از سفارش‌های بانو همایونی به شاگردان خود است.

ویژگی‌های شخصیتی

ایمان راسخ،[۵۵] تقوا،[۵۶] اخلاص، خوش‌فکری، تواضع،[۵۷] صبر،[۵۸] شرح صدر، وسعت علمی،[۵۹] اخلاق نیکو، آداب معاشرت خوب، ساده‌زیستی، دوری از ریا، قناعت،[۶۰] اراده قوی،[۶۱] حضور ذهن خوب،[۶۲] برخورداری از روح حکیمانه‌،[۶۳] عشق به علم‌آموزی،[۶۴] قدم برداشتن فراتر از زمان،[۶۵] تعادل در همه کارها،[۶۶] پرهیز از عصبانیت و ناراحتی، نظربلند،[۶۷] بصیرت، تعصب به مقام استاد،[۶۸] مهربان و صمیمی بودن، تمیز و منظم بودن،[۶۹] ترجیح نماز اول وقت بر هر کاری،[۷۰] از خصوصیات اخلاقی و رفتاری بانو همایونی است.

آثار

از بانو همایونی آثاری به چاپ رسیده است که دارای قلم شیوا،[۷۱] دقت در نگارش و امانت‌داری نسبت به احادیث و منابع مورداستفاده،[۷۲] است. این تألیفات عبارت‌اند از: ترجمه «اربعین الهاشمیه»: ترجمه اولین اثر قلمی بانو امین در شرح چهل حدیث از معصومین(ع).[۷۳] زن مظهر خلاقیت الله: مجموعه مقالات بانو همایونی درباره مقام زن با استناد به آیات و روایات.[۷۴] بانو نظریات خود را درباره زن و جایگاه او در جهان آفرینش و وظایف او در مورد خانواده و تربیت فرزند در این کتاب ارائه داده است.[۷۵] عشق ذوی‌القربی: تبیین و تفسیر آیات و روایات وارده در مورد اهل‌بیت(ع).[۷۶] ترجمه «اسرار الآیات» ملاصدرا: ترجمه‌ای روان و زیبا جزو اولین ترجمه‌های این کتاب به زبان فارسی.[۷۷] نسیم ولایت: ترجمه و شرح چهل حدیث درباره‌ی فضائل امیرالمؤمنین علی(ع) به همراه شرح کوتاهی از زندگی بانو همایونی.[۷۸] سفرنامه: خاطرات زندگی شخصی و علمی بانو علویه همایونی از آغاز تولد تا سال 1387.[۷۹] زندگانی بانو ایرانی؛ بانوی مجتهده نصرت السادات امین: در سه بخش زندگانی بانوی ایرانی، مقالات برخی از شاگردان بانو و اسناد و مدارک.[۸۰]

درگذشت

بانو همایونی در ۱۰ تیر ۱۳۹۵ش در سن ۹۹ سالگی به علت کهولت سن درگذشت و پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله مظاهری از مسجد سید اصفهان، تشییع و در امامزاده ابراهیم این شهر به خاک سپرده شد.[۸۱]

منابع

ایکنا

ویکی شیعه

ارجاعات

  1. علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۹-۳۸.
  2. زندگی‌نامه بانو علویه همایونی، ص8.
  3. همان، ص9و10.
  4. علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۴۵-۳۴.
  5. زندگی‌نامه بانو علویه همایونی، ص10.
  6. همان، ص11.
  7. زندگی‌نامه بانو علویه همایونی، ص11.
  8. بانو «همایونی» جان شاگردان خود را با قرآن و ولایت عجین کرد، ص64و65.
  9. طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۱۴۱.
  10. بقاء نهضت مجتهده امین با تلاش بی‌شائبه بانو «همایونی» امکان‌پذیر شد، ص76.
  11. اجازه روایی به علویه همایونی از طرف بانو مجتهده امین، ص32.
  12. علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۹-۳۸.
  13. اگر عقاید مردم درست شود اعمالشان هم درست می‌شود، ص27و 28.
  14. علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۶۶-۷۲.
  15. زندگی‌نامه بانو علویه همایونی، ص11.
  16. اگر عقاید مردم درست شود اعمالشان هم درست می‌شود، ص25.
  17. بانو «همایونی» فراتر از زمان خود می‌اندیشید، ص91.
  18. مدیر حوزه علمیه الزهرا(س) شیراز: تلاش «همایونی» در راستای رساندن بانوان به جایگاه حقیقی‌شان است، ص38.
  19. اگر عقاید مردم درست شود اعمالشان هم درست می‌شود، ص25.
  20. زندگی‌نامه بانو علویه همایونی، ص13.
  21. بانو «همایونی» میراث دار تقوا و علم بانو مجتهده امین است، ص34.
  22. علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۸۲-۸۱.
  23. طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۱۳۶-۱۳۴.
  24. پیام تقدیر از خدمات علمی و قرآنی سرکار حاجیه‌خانم همایونی، وب‌سایت آیت‌الله خامنه‌ای.
  25. زندگی‌نامه بانو علویه همایونی، ص13.
  26. توصیه همیشگی «همایونی» به شاگردان حفظ استواری پایه‌های خانواده بود، ص75.
  27. بانو «همایونی» در تدریس، امور معقول را به محسوس تبدیل می‌کرد، ص71.
  28. بقاء نهضت مجتهده امین با تلاش بی‌شائبه بانو «همایونی» امکان‌پذیر شد، ص76.
  29. بانو «همایونی» در تدریس، امور معقول را به محسوس تبدیل می‌کرد، ص73.
  30. بقاء نهضت مجتهده امین با تلاش بی‌شائبه بانو «همایونی» امکان‌پذیر شد، ص77.
  31. معرفی «همایونی» به جوانان، درراه مقابله با ارائه الگوهای کاذب مؤثر است، ص87.
  32. غلامرضا شاه‌میوه: خادمان قرانی مانند بانو «همایونی» هنوز در کشور ناشناخته مانده‌اند، ص40.
  33. انس با قرآن زندگی متعادلی را برای «همایونی» به ارمغان آورد، ص79.
  34. بانو «همایونی» جان شاگردان خود را با قرآن و ولایت عجین کرد، ص66.
  35. «همایونی» اصلاح جامعه را در ارتقاء سطح علمی بانوان می‌دانست، ص68.
  36. تأکید همیشگی «همایونی» شناخت بانوان از هویت و ماهیت خود است، ص70.
  37. بانو «همایونی» فراتر از زمان خود می‌اندیشید، ص92.
  38. رفتار همایونی تأثیری ژرف بر شاگردانش دارد چون خود عامل به قران است، ص84.
  39. تأکید همیشگی «همایونی» شناخت بانوان از هویت و ماهیت خود است، ص70.
  40. بقاء نهضت مجتهده امین با تلاش بی‌شائبه بانو «همایونی» امکان‌پذیر شد، ص76.
  41. همان.
  42. همان، ص77.
  43. «همایونی» اصلاح جامعه را در ارتقاء سطح علمی بانوان می‌دانست، ص68.
  44. بانو «همایونی» در تدریس، امور معقول را به محسوس تبدیل می‌کرد، ص72.
  45. همان، ص73.
  46. «همایونی» در انتقال مفاهیم عمیق دینی گویش ساده‌ای را انتخاب می‌کرد، ص80.
  47. مدیر حوزه علمیه الزهرا(س) شیراز: تلاش «همایونی» در راستای رساندن بانوان به جایگاه حقیقی‌شان است، ص38.
  48. «همایونی» اصلاح جامعه را در ارتقاء سطح علمی بانوان می‌دانست، ص68.
  49. «همایونی» ادامه تحصیل تا درجه اجتهاد را به شاگردان خود توصیه می‌کند، ص90.
  50. توصیه همیشگی «همایونی» به شاگردان حفظ استواری پایه‌های خانواده بود، ص75.
  51. جبل عاملی: بانو «همایونی» مسیر اجتهاد را برای آموزش اخلاق رها کرد، ص51.
  52. تأکید همیشگی «همایونی» شناخت بانوان از هویت و ماهیت خود است، ص70.
  53. همان، ص69.
  54. معرفی «همایونی» به جوانان، درراه مقابله با ارائه الگوهای کاذب مؤثر است، ص87.
  55. کلام بانو «همایونی» نشان از ارتباطی محکم با خداوند سبحان دارد، ص94.
  56. نباید خادمان قران را افرادی غیرقابل دسترسی برای جامعه معرفی کرد، ص74.
  57. مجتهده زهره صفاتی: «همایونی» آموخته‌هایش از حوزه و دانشگاه را به شایستگی به رشته تحریر درآورد، ص37.
  58. مدیر حوزه علمیه الزهرا(س) شیراز: تلاش «همایونی» در راستای رساندن بانوان به جایگاه حقیقی‌شان است، ص38.
  59. محمدرضا خالقی: بانو همایونی از مهم‌ترین ثمرات بانو مجتهده امین است، ص45.
  60. جبل عاملی: بانو «همایونی» مسیر اجتهاد را برای آموزش اخلاق رها کرد، ص50.
  61. تحقق خواسته‌های خادمان قران کریم بهترین قدردانی از مقام شامخ آن‌هاست، ص52.
  62. رضا فتوح: بانو «همایونی» پایه‌گذار کلاس‌های تفسیر آکادمیک در استان اصفهان است، ص57.
  63. بانو «همایونی» جان شاگردان خود را با قرآن و ولایت عجین کرد، ص67.
  64. «همایونی» اصلاح جامعه را در ارتقاء سطح علمی بانوان می‌دانست، ص68.
  65. بقاء نهضت مجتهده امین با تلاش بی‌شائبه بانو «همایونی» امکان‌پذیر شد، ص76.
  66. انس با قرآن زندگی متعادلی را برای «همایونی» به ارمغان آورد، ص79.
  67. بانو «همایونی» نه‌تنها مدرس قران، بلکه معلم زندگی شاگردان است، ص82.
  68. بانو «همایونی» پاسدار مقام و حق بانو مجتهده امین است، ص88.
  69. بانو «همایونی» فراتر از زمان خود می‌اندیشید، ص91.
  70. حفظ کیان خانواده و تربیت فرزندان سفارش همیشگی «همایونی» است، ص93.
  71. مجتهده زهره صفاتی: «همایونی» آموخته‌هایش از حوزه و دانشگاه را به شایستگی به رشته تحریر درآورد، ص37.
  72. بانو «همایونی» پاسدار مقام و حق بانو مجتهده امین است، ص88.
  73. شرح احادیث وارده از معصومین(ع) در «اربعین الهاشمیه»، ترجمه بانو همایونی، ص96.
  74. بررسی مباحث کتاب «زن مظهر خلاقیت الله» اثر بانو «همایونی»، ص97.
  75. ارادت «همایونی» نسبت به اهل‌بیت(ع) در «اربعین الهاشمیة» و «نسیم ولایت» مشهود است، ص86.
  76. ارادت بانو همایونی به اهل‌بیت(ع) در «عشق ذوی القربی» نمایان است، ص98.
  77. نگاهی به ترجمه علویه همایونی از «اسرار الأیات» ملاصدرا، ص100.
  78. «نسیم ولایت»؛ حاوی ترجمه و شرح چهل حدیث در منقبت امام علی(ع)، ص102.
  79. «سفرنامه»؛ بیان خاطرات شخصی و علمی بانو همایونی، ص103.
  80. نگارش «زندگانی بانوی ایرانی»؛ نشانه ارادت «همایونی» به بانو مجتهده امین، ص104.
  81. درگذشت بانو علویه همایونی، خبرگزاری صداوسیما.