روان شناسی اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

در سنت فلسفی مسلمانان از روانشناسي با عنوان «علم النفس» یاد می شود. فطرت و روح انسان بنیادی ترین مقولاتی است که در روانشناسی اسلامی مورد توجه قرار می‌گیرد.  

روانشناسی اسلامی، رویکردی در روان شناسی محسوب می شود که در آن با به کارگرفتن آموزه‌های دينی، امکان دستیابی به سلامت روح و روان فراهم می شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1146420/-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9-%D9%88-%D9%83%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%85%D8%A8%D8%AA%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%81%D8%B7%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA- روانشناسی جامع و كامل مبتنی بر فطرت انسان است]</ref> در گذشته از روان‌شناسی اسلامی تحت عنوان «علم‎النفس» ياد می‌شد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1104825/-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%87%D9%8A%DA%86%E2%80%8C%D9%8A%DA%A9-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%83%D8%A7%D8%AA%D8%A8-%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%B2%D9%8A%D8%B1-%D8%B3%D8%A4%D8%A7%D9%84-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%D8%AF- روانشناسی اسلامی هيچ‌يک از مكاتب غربی را زير سؤال نمی‌برد]</ref>  

در تعریفی دیگر روانشناسی اسلامی را می توان حوزه ای برای تولید نظریه‌های روان درمانی بر مبنای آیات قرآن، احادیث و نیز نظریات دانشمندان اسلامی مثل ملاصدرا، خواجه نصیرالدین طوسی و ابن‌سینا دانست<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3958258/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%86%E2%80%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C قرآن و بن‌مایه‌های روانشناسی]</ref>.

کالج مسلمانان کمبریج در لندن نیز اولین مرکزی است که دیپلم روانشناسی اسلامی را در چند سال اخیر ارائه می دهد. در یکی از دانشگاه‌های هلند نیز مرکزی برای فعالیت در زمینه روانشناسی اسلامی دایر شده است. در آلمان نیز ذیل انجمن تخصصی علوم اجتماعی، گروه اسلام و روانشناسی شکل گرفته که فعالیت‌های بسیاری انجام داده و اطلاعات بسیاری گردآوری کرده است. همچنین در کشورهای اسلامی از جمله اندونزی، مالزی و ترکیه مراکز روانشناسی اسلامی در یکی دو دهه اخیر راه‌اندازی شده است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4075032/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%86%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AC-%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA روانشناسی اسلامی نتایج موفقیت‌آمیزی داشته‌ است]</ref>

در دهه‌های قبل در ایران، روانشناسی اسلامی مخالفان زیاد و صریحی حتی در بین روانشناسان مسلمان داشته است، ولی در دهه اخیر این سد شکسته شده و اکثرا معتقدند که از مبانی نظریه اسلام یعنی قرآن و احادیث می‌توان آموزه‌هایی را در حوزه روانشناسی تبیین و تعریف کرد.<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3686258/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D9%85-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C قرآن؛ منبعی کارآمد برای ترسیم روانشناسی اسلامی]</ref> آیت الله مصباح یزدی در زمان حیات خود جلسات متعددی را درباره نقد مکاتب روانشناسی با رویکرد آزاداندیشانه برگزار نموده و بنیانی را برای ایجاد روانشناسی اسلامی فراهم کردند<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3947641/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1-%D8%AC%D8%AF%DB%8C-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA گرایش به معنویت در روانشناسی معاصر جدی شده است]</ref>. امروزه روان شناسی اسلامی به عنوان یکی از گرایش‌های مصوب وزارت علوم پذیرای دانشجویان علاقمند می باشد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2238363/%D8%A7%D9%8A%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%86%D9%8A%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4-%D8%B2%D9%8A%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%A7%D8%B3%D8%AA ايجاد رشته روان‌شناسی اسلامی نيازمند گسترش زيرساخت‌ها است]</ref>