رانت: تفاوت میان نسخه‌ها

'''رانت'''؛ درآمد بدون کار و تولید و حاصلِ سوء استفاده‌ از نفوذ سیاسی و اقتصادی. رانت خواران افرادی هستند که بدون انجام کار مفید و حتی گاه با انجام کارهای مضر برای اقتصاد کشور، در ازای پرداخت رشوه یا با پارتی بازی به امتیازنامه های انحصاری (مانند دریافت مجوز موردی برای سهمیه های وارداتی) و  هرگونه امتیازات دولتی خارج از برگزاری مناقصه و... دست می یابند. در [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF علم اقتصاد]، رانت خواهی به معنای تلاش برای افزودن سهم شخص از ثروت موجود بدون خلق ثروت جدید است. رانت خواهی منجر به کم شدن بهره‌وری اقتصادی از طریق [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%B5_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9 تخصیص منابع] ضعیف، کاهش ایجاد ثروت واقعی، از دست رفتن درآمد دولت، افزوده شدن نابرابری در درآمد و احتمالاً نابودی سرمایه ملی می‌شود چراکه انگیزه کارآفرینی، تولید واقعی و ارج گذاشتن به خلاقیت در جامعه را از بین می برد. دین اسلام بدان جهت که رانت‌خواری در واقع تسلط انحصاری ثروتمندان بر اقتصاد و اموال مردم است آن را مردود شمرده است. شفاف سازی ساختارهای اقتصادی دولت از راهکارهای مهم در جهت جلوگیری از شکل‌گیری رانت در کشور به حساب می‌آید.

رانت در لغت به معنای کرایه و اجاره گرفتن چیزی است و در اصطلاح عبارت است از درآمدی خارج از عرصه فعالیت‌های مولد اقتصادی که به لحاظ مفهومی، امکان سرایت به حوزه های دیگر را نیز دارد. رانت در ساده ترین معنا، سوء استفاده از فرصت ها و امکانات جامعه است. رانت به ثروت بادآورده و به هر پرداختی گفته می شود که بیشتر از ارزش واقعی محصول یا خدمت باشد.

رانت‌خواری به فعالیت اقتصادی گفته می‌شود که توسط یک یا چند نفر با سوءاستفاده از فرصت‌ها و امکانات جامعه صورت می‌گیرد که بدون اینکه ارزش افزوده بیشتری تولید کنند، درآمد خود را افزایش می‌دهند.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/1376638/رانت%E2%80%8Cخواری-فساد-اخلاقی-را-در-جامعه-گسترش-می%E2%80%8Cدهد رانت‌خواری، فساد اخلاقی را در جامعه گسترش می‌دهد]</ref> در واقع رانت‌خواری همان سود بادآورده، درآمد بدون کار و تولید و بدون فعالیت اقتصادی است که افرادی با سوءاستفاده مالی، بدون انجام کار مفید به امتیازهای انحصاری اقتصادی دست می‌یابند که این افراد را «رانت‌خوار» می‌گویند.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/1376638/رانت%E2%80%8Cخواری-فساد-اخلاقی-را-در-جامعه-گسترش-می%E2%80%8Cدهد رانت‌خواری، فساد اخلاقی را در جامعه گسترش می‌دهد]</ref> هر دولتی که قسمت عمده‌ی درآمد خود را از منابع خارجی و به شکل رانت دریافت کند نیز دولت رانتیر (رانت‌خوار) نامیده می‌شود.<ref>دولت رانتیر یک بررسی مفهومی، اطلاعات سیاسی اقتصادی، شماره‌ی 125و 126، ص153.</ref> از جمله مسایلی که باعث شکل¬گیری رانت در جامعه می¬شود آن است که بخش قابل توجهی از امکانات اقتصادی کشور در اختیار بخش قلیل و محدودی از جامعه قرار داده شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4072731/دولت-روی-مالیات-بر-رانت-متمرکز-شود-نه-مالیات-بر-درآمد-صوت دولت روی مالیات بر رانت متمرکز شود نه مالیات بر درآمد ]</ref>

* عدم شفافیت فرایند اجرای ماموریت‌ها و مسئولیت‌های دستگاه های مختلف  

== پاورقی ها ==