اعدام: تفاوت میان نسخه‌ها

اعدام؛ کشتن مجرم به عنوان مجازات. از مجازات¬های قدیمی در میان افراد بشر می¬توان اعدام را نام برد. در این نوع مجازات، مجرم بوسیله اسلحه، به دار آویختن، به صلیب کشیدن و یا دیگر روش¬ها به قتل می¬رسد. از موارد اعدام در اسلام می¬توان به قصاص نفس اشاره کرد که قرآن از آن به عنوان مایه حیات یاد کرده است. در کشورهای اسلامی همچون عربستان و بحرین اعدام¬ها به سبب رنگ و بوی فرقه¬ای، همواره مورد محکومیت دیگران قرار گرفته است.

تعریف

اعدام از ریشه «ع د م» در لغت به معنای از بین بردن، کشتن و نیز هلاک کردن آمده است<ref>ترتیب العین، ص 521، «عدم»؛ لغت نامه، ج 2، ص 2507، «اعدام». </ref> و در اصطلاح فقه و حقوق عبارت است از مجازات مرگ برای ارتکاب جرمهایی خاص که از سوی دادگاه یا مراجع دیگر صادر می‌شود.<ref>اصطلاحات و عناوین جزایی، ص 58؛ المصطلحات الفقهیة والقانونیه، ص 60.</ref>[https://wiki.ahlolbait.com/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85 ] این مجازات با به دار آویختن، به صلیب کشیدن و تیرباران کردن مجرم یا روشهایی دیگر به اجرا در می‌آید.  

پیشینه

«اعدام» را می¬توان سخت¬ترین مجازات در تاریخ بشریت نام نهاد. قدیمی¬ترین سند یافت شده برای اجرای اعدام به 18 قرن پیش از میلاد باز می¬گردد که در آن 25 جرم چنین مجازاتی را داشته¬اند. در یونان باستان نیز تحت قوانین دراکو اعدام به طور گسترده انجام می¬شده است. <ref>دانشنامه بریتانیکا.</ref> در میان ادیان ابراهیمی پیش از اسلام، مجازات اعدام در میان یهود نیز جریان داشته است که شباهت¬های فراوانی با این حکم در اسلام دارد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3945042/%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%87-%D8%AA%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B5%D9%84%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%AA-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86 مطالعه تطبیقی «اعدام» در اسلام و یهود در فصلنامه «معرفت ادیان»]</ref>

اعدام در اسلام  

قصاص نفس

از موارد مجازات اعدام در اسلام، قتل نفس محترمه است. در عصر حاضر انتقادهای بسیاری به این حکم الهی شده است. مهم¬ترین آیه قرآن که نشان دهنده منطق اسلام و پاسخ¬گوی بسیاری شبهات در این زمینه است آیه 179 سوره بقره است: « وَ لَكُمْ فِي الْقِصاصِ حَياةٌ يا أُولِي الْأَلْبابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ؛ و اى خردمندان، شما را در قصاص زندگانى است، باشد كه به تقوا گراييد». این آیه، قصاص را ضامن حيات و ادامه‏ بقا دانسته است و از این¬رو روشن می¬شود اشکالاتی همچون خشونت و انتقام ستیزی در مسئله اعدام، جایی در منطق اسلام ندارند.<ref>[https://khouzestan.iqna.ir/fa/news/4062694/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D8%A8%D9%87-%DA%86%D9%86%D8%AF-%D8%B4%D8%A8%D9%87%D9%87 فلسفه قصاص و پاسخ به چند شبهه؛ چرا پدر برای قتل فرزندش قصاص نمی‌شود / تبیین دیدگاه قرآن]</ref>

عدم قصاص پدر در قتل فرزند

اعدام در ملأ عام

برخی روشن¬فکران به اجرای اعدام در ملأعام انتقاد دارند اما آیات قرآن به ما اجازه این کار را داده است. در آیه ۲ سوره نور در مورد نحوه اجرای مجازات مرد و زن زنا کار آمده است: «وَلْيَشْهَدْ عَذَابَهُمَا طَائِفَةٌ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ؛ و بايد گروهى از مؤمنان در كيفر آن دو حضور يابند». تعدادی از فقها با استناد به همین آیه حضور عده‌ای از مؤمنین را واجب می‌دانند.<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/3593645/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%84%D8%A3%D8%B9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85 فلسفه اعدام در ملأعام از منظر آیات قرآن و تاریخ اسلام]</ref> آیه دیگر که به به طور ضمنی، اجرای حکم اعدام را علنی اعلام نموده‌ آیه ۳۳ مائده است.<ref>«إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَاداً أَنْ يُقَتَّلُوا...؛ سزاى كسانى كه با [ دوستداران ] خدا و پيامبر او مى‏جنگند و در زمين به فساد مى‏كوشند ، جز اين نيست كه كشته شوند...» (مائدة/ 33).</ref>

اعدام در کشورهای اسلامی

کشورهای اسلامی همچون عربستان سعودی در میان کشورهایی با بالاترین آمار اعدام در دنیا قرار دارند. اعدام¬هایی که در عربستان و برخی کشورهای عربی با سوگیری¬های فرقه¬ای و سیاسی انجام می¬شود همواره مورد محکومیت مردم دیگر کشورهای مسلمان، بخصوص شیعیان و برخی نهادهای بین المللی بوده است.

عربستان

در یک مورد در عربستان 81 نفر همزمان در لیست اعدام قرار گرفتند که اکثراً تبعه سعودی، ۷ نفر تبعه یمن و ۱ نفر نیز تبعه سوریه بودند. در بیانیه دولت سعودی این افراد به علت ریختن خون بی‌گناهان، تجاوز به مقدسات دینی، حمله به عبادتگاه‌ها و تعدادی از اماکن دولتی حیاتی که برای اقتصاد کشور اهمیت بنیادی دارد، زیر نظر گرفتن تعدادی از مقامات و اتباع خارجی و حمله به آن‌ها، زیر نظر گرفتن نیروهای امنیتی و قتل آن‌ها و مثله کردن اجساد برخی از آن‌ها، کار گذاشتن مین، ارتکاب جرائمی نظیر ربودن، شکنجه، تجاوز به عنف، سرقت مسلحانه و قاچاق سلاح و مهمات به داخل عربستان به اعدام محکوم شدند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4042396/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%86%D9%81%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C اعدام ده‌ها نفر در عربستان سعودی]</ref>

این حکم مورد انتقاد شدید مردم دیگر کشورها،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4043853/%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%A8%D8%B5%D8%B1%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 تظاهرات مردم بصره در اعتراض به اعدام شیعیان در عربستان]</ref> مقامات،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4043038/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C-%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF دولت‌های جهان بی‌عملی نسبت به اعدام دسته‌جمعی در عربستان را کنار بگذارند]</ref> نهادها و گروه¬های ملی و بین المللی همچون سازمان ملل،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4042998/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%84%D9%84-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85-%DA%A9%D8%B1%D8%AF سازمان ملل اعدام دسته‌جمعی در عربستان سعودی را محکوم کرد]</ref> جنبش حزب‌الله لبنان،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4042718/%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C محکومیت اعدام گسترده زندانیان در عربستان سعودی]</ref> مرکز اسلامی امام علی(ع) در استکهلم سوئد،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4042836/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85-%DA%A9%D8%B1%D8%AF مرکز اسلامی سوئد جنایت عربستان در اعدام دسته‌جمعی را محکوم کرد]</ref> شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4042769/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-81-%D9%86%D9%81%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%BA-%D8%B3%D8%A8%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA اعدام ۸۱ نفر در عربستان با چراغ سبز آمریکا بوده است]</ref> مجمع جهانی اهل بیت(ع)، مجمع جهانی تقریب مذاهب، جامعة المصطفی(ص) العالمیة، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و ستاد حقوق بشر<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4043467/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87-%D9%BE%D9%86%D8%AC-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 بیانیه پنج نهاد فرهنگی و حقوقی در محکومیت اعدام در عربستان]</ref> قرار گرفت.

در دو اعدام فرقه¬ای دیگر توسط سعودی¬ها، دو جوان شیعه بحرینی<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4058531/%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D8%B1-%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%82%D8%AA%DB%8C-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D9%87%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%87-%DA%86%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF-%D8%AF%D8%A7%D8%AF سعودی با ارتکاب هر حماقتی علیه شهروندان بحرینی هزینه چند برابری خواهد داد]</ref> و یک جوان شیعه عربستانی در شرق این کشور<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4009834/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%DB%8C%DA%A9-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C . اعدام یک جوان شیعه در استان الشرقیه در عربستان سعودی]</ref> اعدام شدند که این موارد نیز مورد انتقاد قرار گرفتند. <ref>[https://iqna.ir/fa/news/4028290/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4-%D9%86%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%A1-%D8%A8%D9%87-%D8%B5%D8%AF%D9%88%D8%B1-%D8%AD%DA%A9%D9%85-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D9%88-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 واکنش نجباء به صدور حکم اعدام برای دو جوان شیعی در عربستان]</ref>نکته عجیب در محکومیت¬های این اعدام¬ها حضور کمرنگ نهادهای غربی در میان بیانه دهندگان بود. <ref>[https://iqna.ir/fa/news/4043490/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86-%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7%DB%8C%DB%8C-81-%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D9%86%D8%A7%D9%87-%D8%B3%D9%86%D8%AF-%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%BA-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA-%D8%A8%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA اعدام قرون وسطایی ۸۱ بی‌گناه سند دروغ بودن اصلاحات بن‌سلمان است]</ref>

بحرین

در دی ماه 1395 اعدام سه جوان شیعه بحرینی اعتراضات زیادی را متوجه آل خلیفه نمود و گروه¬های معترض آن را «روزی سیاه» در تاریخ این کشور خواندند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3562953/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%87-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%DB%8C-%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86 اعدام سه جوان شیعی؛ نقطه‌ای سیاه در تاریخ بحرین]</ref>   

منابع