طیب (ریشه)

از قرآن پدیا
نسخهٔ تاریخ ‏۲۲ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۴۰ توسط Tabasi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

ریشه «طیب» (ṬYB)؛ طیّب، پاکیزه، خوب و دلچسب. این ریشه 50 بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

طيب: دلچسبى. طبع پسندى. «طَابَ‏ الشَّيْ‏ءُ طَيْباً» يعنى دلچسب و طبع پسند شد راغب گويد: اصل طيّب آنست كه حواسّ از آن لذّت ميبرند و نفس از آن لذّت ميبرد. و پاك كردن را استطابه گويند كه پاك كردن چيزى سبب دلچسبى آنست. نقيض طيّب خبيث است.

«فَانْكِحُوا ما طابَ‏ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ» نساء: 3. از زنان آنكه دلبخواه و مورد پسند شماست نكاح كنيد. «سَلامٌ عَلَيْكُمْ‏ طِبْتُمْ‏ فَادْخُلُوها» زمر: 73. سلام بر شما بواسطه ايمان و عمل‏ مورد پسند خدا شديد پس داخل بهشت شويد (قاموس قرآن، ج4، ص258).

ساخت‌های صرفی در قرآن

طابَ (فعل مجرد): 3 بار

طوبَی (صفت مشبهه): 1 بار

طَیِّب (صفت فعیل): 46 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن طابَ طابَ طابَ طيب: دلچسبى قاموس قرآن، ج‏4، ص: 257
آفروآسیایی *ṭayb- طیب good خوب
سامی *ṭayb- طیب good خوب
اکدی ṭāb- طَب-
اگاریتی ṭb طب
عبری ṭōb طُب
آرامی Pal ṭb طب
آرامی بایبل ṭāb طَب
سریانی ṭāb- طَب-
مندایی ṭab- طَب-
عربی ṭayyib- طَییِب-
عربی جدید Mec ṭayyib, Malt tayyip طَییِب\  تَییِف

منابع

طیب (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2