شمس (ریشه)
ریشه «شمس» (ŠMS)؛ خورشید. این واژه 33 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.
معنای لغوی
شمس: خورشيد. اين كلمه سى و سه بار در قرآن مجيد آمده و قرآن بذكر آن اهميت بسيار قائل است و پيوسته با الف و لام عهد ذكر شده مگر در آيه «لا يَرَوْنَ فِيها شَمْساً وَ لا زَمْهَرِيراً» انسان: 13.
خورشيد بامر خدا مسخر و رام شده است «وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمًّى» رعد: 2. و آن از آيات قدرت خداوند است «وَ مِنْ آياتِهِ اللَّيْلُ وَ النَّهارُ وَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ ...» فصلت: 37 (قاموس قرآن، ج4، ص67).
ساخت‌های صرفی در قرآن
شَمس (اسم): 33 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | شَمس | شَمس | شَمس | شمس: خورشيد | قاموس قرآن، ج4، ص: 67 | |
| آفروآسیایی | *ŝam- | شم | sun | آفتاب | *ŝam- | |
| سامی | *ŝam(ŝam)- | شم | 'sun' 1, 'sun-heat' 2 | "خورشید" 1، "گرمای خورشید" 2 | *ŝam- | |
| اکدی | šamšu 1 | شَمشُ | ||||
| عبری | šemeš 1 | شِمِش | ||||
| سریانی | šemš- 1 | شِمش- | ||||
| عربی جنوبی | šmŝ 1 | شمش | ||||
| سقطری | šam | شَم | ||||
| عربی | šams- 1 | شَمس- | ||||