سیر (ریشه)

از قرآن پدیا
نسخهٔ تاریخ ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۲۱ توسط Tabasi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

ریشه «سیر» (SYR)؛ رفتن، حرکت کردن. این ریشه 27 بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

سير: راه رفتن. «وَ تَسِيرُ الْجِبالُ‏ سَيْراً» طور: 10. با تفعيل و باء متعدى ميشود مثل‏ «وَ يَوْمَ‏ نُسَيِّرُ الْجِبالَ وَ تَرَى الْأَرْضَ بارِزَةً» كهف: 47. و نحو «فَلَمَّا قَضى‏ مُوسَى الْأَجَلَ وَ سارَ بِأَهْلِهِ ...» قصص: 29.

سيرت: حالت و وضع طبيعى است. «قالَ خُذْها وَ لا تَخَفْ سَنُعِيدُها سِيرَتَهَا الْأُولى‏» طه: 21. عصا را بگير و نترس حتما آنرا بحالت اول بر ميگردانيم.

سيّاره: مؤنث سيّار است بمعنى جماعت مسافر نيز آيد (قافله) «وَ أَلْقُوهُ فِي غَيابَتِ الْجُبِّ يَلْتَقِطْهُ بَعْضُ‏ السَّيَّارَةِ» (قاموس قرآن، ج3، ص361).

ساخت‌های صرفی در قرآن

سارَ (فعل مجرد): 16 بار

سَیر (مصدر): 2 بار

سیرَة (اسم): 1 بار

سَیّارَة (اسم مبالغه): 3 بار

سَیَّرَ (فعل باب تفعیل): 5 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن سارَ سارَ سارَ سير: راه رفتن قاموس قرآن، ج‏3، ص: 361
آفروآسیایی *sar-/*sayar- سر go رفتن
سامی *šVyVr- شیر 'go' رفتن'
مهری seyōr سِیُر
حرصوصی seyōr سِیُر
عربی syr سیر

منابع

سير (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2