دیوانسالاران، مدیران، ویراستار
۴٬۸۳۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Parsaeiyan (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ها ' به 'ها ') |
||
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''رانت'''؛ درآمد بدون کار و تولید و حاصلِ سوء استفاده از نفوذ سیاسی و اقتصادی. رانت خواران افرادی هستند که بدون انجام کار مفید و حتی گاه با انجام کارهای مضر برای اقتصاد کشور، در ازای پرداخت رشوه یا با پارتی بازی به امتیازنامههای انحصاری (مانند دریافت مجوز موردی برای سهمیههای وارداتی) و هرگونه امتیازات دولتی خارج از برگزاری مناقصه و... دست مییابند. در علم اقتصاد، رانت خواهی به معنای تلاش برای افزودن سهم شخص از ثروت موجود بدون خلق ثروت جدید است. رانت خواهی منجر به کم شدن بهرهوری اقتصادی از طریق تخصیص منابع ضعیف، کاهش ایجاد ثروت واقعی، از دست رفتن درآمد دولت، افزوده شدن نابرابری در درآمد و احتمالاً نابودی سرمایه ملی میشود چراکه انگیزه کارآفرینی، تولید واقعی و ارج گذاشتن به خلاقیت در جامعه را از بین میبرد. دین اسلام بدان جهت که رانتخواری در واقع تسلط انحصاری ثروتمندان بر اقتصاد و اموال مردم است آن را مردود شمرده است. شفاف سازی ساختارهای اقتصادی دولت از راهکارهای مهم در جهت جلوگیری از شکلگیری رانت در کشور به حساب میآید. | |||
'''رانت'''؛ درآمد بدون کار و تولید و حاصلِ سوء استفاده از نفوذ سیاسی و اقتصادی. رانت خواران افرادی هستند که بدون انجام کار مفید و حتی گاه با انجام کارهای مضر برای اقتصاد کشور، در ازای پرداخت رشوه یا با پارتی بازی به | |||
== مفهوم شناسی == | == مفهوم شناسی == | ||
=== مفهومشناسی لغوی و اصطلاحی رانت === | === مفهومشناسی لغوی و اصطلاحی رانت === | ||
رانت در لغت به معنای کرایه و اجاره گرفتن چیزی است و در اصطلاح عبارت است از درآمدی خارج از عرصه فعالیتهای مولد اقتصادی که به لحاظ مفهومی، امکان سرایت به | رانت در لغت به معنای کرایه و اجاره گرفتن چیزی است و در اصطلاح عبارت است از درآمدی خارج از عرصه فعالیتهای مولد اقتصادی که به لحاظ مفهومی، امکان سرایت به حوزههای دیگر را نیز دارد. رانت در ساده ترین معنا، سوء استفاده از فرصتها و امکانات جامعه است. رانت به ثروت بادآورده و به هر پرداختی گفته میشود که بیشتر از ارزش واقعی محصول یا خدمت باشد. | ||
== تعریف رانت خواری == | == تعریف رانت خواری == | ||
رانتخواری به فعالیت اقتصادی گفته میشود که توسط یک یا چند نفر با سوءاستفاده از فرصتها و امکانات جامعه صورت میگیرد که بدون اینکه ارزش افزوده بیشتری تولید کنند، درآمد خود را افزایش میدهند.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/1376638/رانت%E2%80%8Cخواری-فساد-اخلاقی-را-در-جامعه-گسترش-می%E2%80%8Cدهد رانتخواری، فساد اخلاقی را در جامعه گسترش میدهد]</ref> در واقع رانتخواری همان سود بادآورده، درآمد بدون کار و تولید و بدون فعالیت اقتصادی است که افرادی با سوءاستفاده مالی، بدون انجام کار مفید به امتیازهای انحصاری اقتصادی دست مییابند که این افراد را «رانتخوار» میگویند.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/1376638/رانت%E2%80%8Cخواری-فساد-اخلاقی-را-در-جامعه-گسترش-می%E2%80%8Cدهد رانتخواری، فساد اخلاقی را در جامعه گسترش میدهد]</ref> هر دولتی که قسمت عمدهی درآمد خود را از منابع خارجی و به شکل رانت دریافت کند نیز دولت رانتیر (رانتخوار) نامیده میشود.<ref>دولت رانتیر یک بررسی مفهومی، اطلاعات سیاسی اقتصادی، شمارهی 125و 126، ص153.</ref> از جمله مسایلی که باعث | رانتخواری به فعالیت اقتصادی گفته میشود که توسط یک یا چند نفر با سوءاستفاده از فرصتها و امکانات جامعه صورت میگیرد که بدون اینکه ارزش افزوده بیشتری تولید کنند، درآمد خود را افزایش میدهند.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/1376638/رانت%E2%80%8Cخواری-فساد-اخلاقی-را-در-جامعه-گسترش-می%E2%80%8Cدهد رانتخواری، فساد اخلاقی را در جامعه گسترش میدهد]</ref> در واقع رانتخواری همان سود بادآورده، درآمد بدون کار و تولید و بدون فعالیت اقتصادی است که افرادی با سوءاستفاده مالی، بدون انجام کار مفید به امتیازهای انحصاری اقتصادی دست مییابند که این افراد را «رانتخوار» میگویند.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/1376638/رانت%E2%80%8Cخواری-فساد-اخلاقی-را-در-جامعه-گسترش-می%E2%80%8Cدهد رانتخواری، فساد اخلاقی را در جامعه گسترش میدهد]</ref> هر دولتی که قسمت عمدهی درآمد خود را از منابع خارجی و به شکل رانت دریافت کند نیز دولت رانتیر (رانتخوار) نامیده میشود.<ref>دولت رانتیر یک بررسی مفهومی، اطلاعات سیاسی اقتصادی، شمارهی 125و 126، ص153.</ref> از جمله مسایلی که باعث شکلگیری رانت در جامعه میشود آن است که بخش قابل توجهی از امکانات اقتصادی کشور در اختیار بخش قلیل و محدودی از جامعه قرار داده شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4072731/دولت-روی-مالیات-بر-رانت-متمرکز-شود-نه-مالیات-بر-درآمد-صوت دولت روی مالیات بر رانت متمرکز شود نه مالیات بر درآمد ]</ref> | ||
== شاخصهها، زیانها و پیامدهای رانت == | == شاخصهها، زیانها و پیامدهای رانت == | ||
خط ۱۷: | خط ۱۶: | ||
* وجود روابط ناسالم در دستگاههای اجرایی و متولی امر | * وجود روابط ناسالم در دستگاههای اجرایی و متولی امر | ||
* عدم شفافیت فرایند اجرای ماموریتها و مسئولیتهای | * عدم شفافیت فرایند اجرای ماموریتها و مسئولیتهای دستگاههای مختلف | ||
* عدم برخورد جدی با مفسدان و افرادی که زمینه رانت را فراهم میکنند، است | * عدم برخورد جدی با مفسدان و افرادی که زمینه رانت را فراهم میکنند، است | ||
* عدم مداخله تشکلهای بخش خصوصی در تصمیمگیریها و در تصمیمسازی ها<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3740791/بی%E2%80%8Cاعتمادی-در-کشور-مولود-رانت-و-رابطه بیاعتمادی در کشور؛ مولود رانت و رابطه]</ref> | * عدم مداخله تشکلهای بخش خصوصی در تصمیمگیریها و در تصمیمسازی ها<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3740791/بی%E2%80%8Cاعتمادی-در-کشور-مولود-رانت-و-رابطه بیاعتمادی در کشور؛ مولود رانت و رابطه]</ref> | ||
خط ۳۸: | خط ۳۷: | ||
[http://pajoohe.ir/دولت-رانتیر---Rentier--state__a-40347.aspx پژوهشکده باقر العلوم] | [http://pajoohe.ir/دولت-رانتیر---Rentier--state__a-40347.aspx پژوهشکده باقر العلوم] | ||
== | == ارجاعات == | ||
</div> | </div> | ||
[[رده:اقتصاد و قرآن]] |