ویراستار
۸٬۳۴۱
ویرایش
Parsaeiyan (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' های ' به 'های ') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''سوره؛''' تعدادی آیه از قرآن | '''سوره؛''' تعدادی [[آیه]] از [[قرآن|قرآن کریم]]، در میان دو بسمالله الرحمن الرحیم. تقسیم قرآن به سورههای مختلف امری توقیفی است که از جانب خداوند مشخصشده است. قرآن کریم 114 سوره دارد که در طول 23 سال بر پیامبر از طریق فرشتهی وحی نازلشده است. | ||
== مفاهیم == | == مفاهیم == | ||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
1. اهداف و موضوعات متفاوت در قرآن. | 1. اهداف و موضوعات متفاوت در قرآن. | ||
2. سهولت در فراگیری، قرائت و حفظ قرآن. | 2. سهولت در فراگیری، [[قرائت]] و حفظ قرآن. | ||
3. صیانت قرآن از تحریف. | 3. صیانت قرآن از [[تحریف]]. | ||
4. مانند ناپذیری حتی در کوچکترین سوره.<ref>جوان آراسته، ص107.</ref> | 4. مانند ناپذیری حتی در کوچکترین سوره.<ref>جوان آراسته، ص107.</ref> | ||
== سوره در قرآن == | == سوره در قرآن == | ||
سوره در قرآن همچون آیه تحدی<ref>(وَ إِن كُنتُمْ فىِ رَيْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلىَ عَبْدِنَا فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ وَ ادْعُواْ شُهَدَاءَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ إِن كُنتُمْ صَادِقِين؛ « و اگر در آنچه بر بنده خود نازل كردهايم شك داريد، پس- اگر راست مىگوييد- سورهاى مانند آن بياوريد؛ و گواهان خود را- غير خدا- فرا خوانيد؛ (بقره/۲۳)).</ref> (هماورد جویی)<ref>ویکی پدیا</ref> و ابتدای سوره نور<ref>(سُورَةٌ أَنزَلْنَاهَا وَ فَرَضْنَاهَا وَ أَنزَلْنَا فِيهَا ءَايَاتِ بَيِّنَاتٍ لَّعَلَّكمُْ تَذَكَّرُون؛ «[اين] سورهاى است كه آن را نازل و آن را فرض گردانيديم و در آن آياتى روشن فرو فرستاديم، باشد كه شما پند پذيريد.»؛ (نور/1).</ref>به معنای اصطلاحی بهکاررفته است. با این حال مفسرین، وجود کلمهی سوره را در ابتدای سورهی نور اشارهای به معنای لغوی و اولیهی آن دانستهاند. پس اگر سوره به معنای دستواره در نظر گرفته شود، خانواده و نظام خانواده زینت جامعه محسوب میشود و اگر به معنای حصار درنظر گرفته شود، به این مطلب اشاره دارد که مردم عربستان درگذشته برای حفاظت از محیط اطراف خود دیواری در اطراف شهر بنا میکردند که به آن، سور میگفتند و حفظ محیط خانواده، حفاظت از محیط جامعه است.<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3571412/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%86%D9%88%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA سوره نور را باید سوره خانواده دانست]</ref> | سوره در قرآن همچون آیه تحدی<ref>(وَ إِن كُنتُمْ فىِ رَيْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلىَ عَبْدِنَا فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ وَ ادْعُواْ شُهَدَاءَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ إِن كُنتُمْ صَادِقِين؛ « و اگر در آنچه بر بنده خود نازل كردهايم شك داريد، پس- اگر راست مىگوييد- سورهاى مانند آن بياوريد؛ و گواهان خود را- غير خدا- فرا خوانيد؛ (بقره/۲۳)).</ref> (هماورد جویی)<ref>ویکی پدیا</ref> و ابتدای [[سوره نور]]<ref>(سُورَةٌ أَنزَلْنَاهَا وَ فَرَضْنَاهَا وَ أَنزَلْنَا فِيهَا ءَايَاتِ بَيِّنَاتٍ لَّعَلَّكمُْ تَذَكَّرُون؛ «[اين] سورهاى است كه آن را نازل و آن را فرض گردانيديم و در آن آياتى روشن فرو فرستاديم، باشد كه شما پند پذيريد.»؛ (نور/1).</ref>به معنای اصطلاحی بهکاررفته است. با این حال مفسرین، وجود کلمهی سوره را در ابتدای سورهی نور اشارهای به معنای لغوی و اولیهی آن دانستهاند. پس اگر سوره به معنای دستواره در نظر گرفته شود، خانواده و نظام خانواده زینت جامعه محسوب میشود و اگر به معنای حصار درنظر گرفته شود، به این مطلب اشاره دارد که مردم عربستان درگذشته برای حفاظت از محیط اطراف خود دیواری در اطراف شهر بنا میکردند که به آن، سور میگفتند و حفظ محیط خانواده، حفاظت از محیط جامعه است.<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3571412/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%86%D9%88%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA سوره نور را باید سوره خانواده دانست]</ref> | ||
== آغازین و آخرین سوره های قرآن == | == آغازین و آخرین سوره های قرآن == | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
6. «اوساط»: سورههای متوسط شامل 13 سوره از طارق تا بینه. | 6. «اوساط»: سورههای متوسط شامل 13 سوره از طارق تا بینه. | ||
7. «قصار»: سورههای بسیار کوتاه شامل 16 سوره از | 7. «قصار»: سورههای بسیار کوتاه شامل 16 سوره از [[زلزال (سوره)|زلزال]] تا [[ناس (سوره)|ناس]].<ref>طبری، ج ۱، ص ۶۸؛ الطویل، ج۱، ص۶۳.</ref> | ||
=== ب) ازلحاظ مکی و مدنی === | === ب) ازلحاظ مکی و مدنی === | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
== تعداد سورهها == | == تعداد سورهها == | ||
در مورد تعداد سورهها، چنانکه در مصحف عثمانی آمده آن را یکصد و چهارده سوره دانسته که اولش (فاتحة الکتاب) و آخرین آن (الناس) است.<ref>رامیار، ص581.</ref> محدوده سورهها تعيين مقدار آيات يك سوره توسط شخص نبي اكرم(ص) صورت گرفته و امري توقيفي بوده است.<ref>معرفت، ص111؛ راميار، ص581.</ref> در مورد سورهها نيز تمام سورهها جز سوره توبه با «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» شروع و با «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» سوره بعدي تمام ميشود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3613441/%DA%86%D9%87-%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA چه کسی نام سورههای قرآن را انتخاب کرده است]</ref> اهل سنت فقط «بسم الله الرحمن الرحیم» سوره حمد را جزء سوره میدانند.<ref>ویکی پدیا.</ref> | در مورد تعداد سورهها، چنانکه در مصحف عثمانی آمده آن را یکصد و چهارده سوره دانسته که اولش (فاتحة الکتاب) و آخرین آن ([[ناس (سوره)|الناس]]) است.<ref>رامیار، ص581.</ref> محدوده سورهها تعيين مقدار آيات يك سوره توسط شخص نبي اكرم(ص) صورت گرفته و امري توقيفي بوده است.<ref>معرفت، ص111؛ راميار، ص581.</ref> در مورد سورهها نيز تمام سورهها جز سوره توبه با «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» شروع و با «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» سوره بعدي تمام ميشود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3613441/%DA%86%D9%87-%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA چه کسی نام سورههای قرآن را انتخاب کرده است]</ref> اهل سنت فقط «بسم الله الرحمن الرحیم» سوره حمد را جزء سوره میدانند.<ref>ویکی پدیا.</ref> | ||
== علل تعيين محدودهی سورهها == | == علل تعيين محدودهی سورهها == | ||
خط ۲۰۴: | خط ۲۰۴: | ||
61. صف: صف کشيدن ـ 14 آيه. | 61. صف: صف کشيدن ـ 14 آيه. | ||
62. جمعه: آخرين روز هفته ـ 11 آيه. | 62. [[جمعه (سوره)|جمعه]]: آخرين روز هفته ـ 11 آيه. | ||
63.منافقون: منافقان (نفاق پیشگان و دورويان) ـ 11 آيه. | 63.منافقون: منافقان (نفاق پیشگان و دورويان) ـ 11 آيه. | ||
خط ۲۳۲: | خط ۲۳۲: | ||
75. قيامت: به پا داشتن ـ 40 آيه. | 75. قيامت: به پا داشتن ـ 40 آيه. | ||
76. انسان: نوع انسان، بشر ـ 31 آيه. | 76. [[انسان (سوره)|انسان]]: نوع انسان، بشر ـ 31 آيه. | ||
77. مرسلات: فرستاده شدگان ـ 50 آيه. | 77. [[مرسلات (سوره)|مرسلات]]: فرستاده شدگان ـ 50 آيه. | ||
78. نبأ: خبر مهم ـ 40 آيه | 78. [[نبأ (سوره)|نبأ]]: خبر مهم ـ 40 آيه | ||
79. نازعات: کشيدن ـ 46 آيه. | 79. [[نازعات (سوره)|نازعات]]: کشيدن ـ 46 آيه. | ||
80. عبس: عبوس، چهره در هم کشيدن ـ 42 آيه. | 80. [[عبس (سوره)|عبس]]: عبوس، چهره در هم کشيدن ـ 42 آيه. | ||
81.تکوير: پيچيدن نور خورشيد ـ 29 آيه. | 81.تکوير: پيچيدن نور خورشيد ـ 29 آيه. | ||
82. انفطار: شکافته شدن ـ 19 آيه. | 82. [[انفطار (سوره)|انفطار]]: شکافته شدن ـ 19 آيه. | ||
83. مطففين: کمفروشان ـ 19 آيه. | 83. مطففين: کمفروشان ـ 19 آيه. | ||
84. انشقاق: شکافته شدن ـ 25 آيه. | 84. [[انشقاق (سوره)|انشقاق]]: شکافته شدن ـ 25 آيه. | ||
85.بروج: شيء ظاهر و آشکار، 22 آيه. | 85.[[بروج (سوره)|بروج]]: شيء ظاهر و آشکار، 22 آيه. | ||
86.طارق: کوبيدن ـ 17 آيه. | 86.[[طارق (سوره)|طارق]]: کوبيدن ـ 17 آيه. | ||
87. اعلي: برتر، بالاتر ـ 19 آيه. | 87. اعلي: برتر، بالاتر ـ 19 آيه. | ||
خط ۲۵۸: | خط ۲۵۸: | ||
88. غاشيه: پوشاندن ـ 26 آيه. | 88. غاشيه: پوشاندن ـ 26 آيه. | ||
89.فجر: شکافتن وسيع، صبح ـ 30 آيه. | 89.[[فجر (سوره)|فجر]]: شکافتن وسيع، صبح ـ 30 آيه. | ||
90. بلد: شهر (مکه) ـ 20 آيه | 90. بلد: شهر (مکه) ـ 20 آيه | ||
خط ۲۶۸: | خط ۲۶۸: | ||
93. ضحي: اوائل روز ـ 11 آيه. | 93. ضحي: اوائل روز ـ 11 آيه. | ||
94. انشراح: شرح صدر، آرامش ـ 8 آيه. | 94. [[انشراح (سوره)|انشراح]]: شرح صدر، آرامش ـ 8 آيه. | ||
95.تين: انجير ـ 8 آيه. | 95.تين: انجير ـ 8 آيه. | ||
خط ۲۷۸: | خط ۲۷۸: | ||
98.بينه: دليل روشن ـ 8 آيه. | 98.بينه: دليل روشن ـ 8 آيه. | ||
99. | 99. [[زلزال (سوره)|زلزال]]: به لرزه درآمدن ـ 8 آيه. | ||
100. عاديات: دويدن با سرعت ـ 11 آيه. | 100. عاديات: دويدن با سرعت ـ 11 آيه. | ||
101.قارعه: حادثه مهم و سخت ـ 11 آيه. | 101.[[قارعه (سوره)|قارعه]]: حادثه مهم و سخت ـ 11 آيه. | ||
102. تکاثر: تفاخر و فخرفروشي ـ 8 آيه. | 102. [[تکاثر (سوره)|تکاثر]]: تفاخر و فخرفروشي ـ 8 آيه. | ||
103. عصر: فشردن، وقت عصر ـ 3 آيه. | 103. [[عصر (سوره)|عصر]]: فشردن، وقت عصر ـ 3 آيه. | ||
104. همزه: عیبجو و غيبت کننده ـ 9 آيه. | 104. [[همزه (سوره)|همزه]]: عیبجو و غيبت کننده ـ 9 آيه. | ||
105.فيل: نام حيوان - 5 آيه. | 105.فيل: نام حيوان - 5 آيه. | ||
خط ۲۹۴: | خط ۲۹۴: | ||
106.قريش: قدرت، اکتساب، اجتماع. نام قبيله معروف در مکه که پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ نيز جزء آن قبيله بود. ـ 4 آيه. | 106.قريش: قدرت، اکتساب، اجتماع. نام قبيله معروف در مکه که پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ نيز جزء آن قبيله بود. ـ 4 آيه. | ||
107. ماعون: چيز کم ـ 7 آيه. | 107. [[ماعون (سوره)|ماعون]]: چيز کم ـ 7 آيه. | ||
108.کوثر: خير کثير و فراوان ـ 3 آيه. | 108.[[کوثر (سوره)|کوثر]]: خير کثير و فراوان ـ 3 آيه. | ||
109.کافرون: کساني که حق را میپوشانند ـ 6 آيه. | 109.[[کافرون (سوره)|کافرون]]: کساني که حق را میپوشانند ـ 6 آيه. | ||
110.نصر: پيروزي ـ 3 آيه. | 110.[[نصر (سوره)|نصر]]: پيروزي ـ 3 آيه. | ||
111.مسد: طنابي که از الياف بافتهشده ـ 5 آيه. | 111.[[مسد (سوره)|مسد]]: طنابي که از الياف بافتهشده ـ 5 آيه. | ||
112.توحيد: يگانگي ـ 4 آيه. | 112.توحيد: يگانگي ـ 4 آيه. | ||
113.فلق: شکافتن، طلوع صبح ـ 5 آيه. | 113.[[فلق (سوره)|فلق]]: شکافتن، طلوع صبح ـ 5 آيه. | ||
114.ناس: مردم ـ 6 آيه. | 114.[[ناس (سوره)|ناس]]: مردم ـ 6 آيه. | ||
== اهداف سورهها == | == اهداف سورهها == | ||
خط ۳۲۵: | خط ۳۲۵: | ||
== ارجاعات == | == ارجاعات == | ||