ویراستار
۳٬۳۶۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:سید_علی_اکبر_قرشی.jpg|بندانگشتی]] | |||
آیتالله سید علیاکبر قرشی (زاده ۱۳۰۷)؛ از علما و روحانیون معاصر و از اعضای مجلس خبرگان رهبری. ایشان ضمن فعالیتهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و حضور فعال در جامعه دارای تألیفات متعددی هستند که تفسیر احسن الحدیث و لغتنامهی قاموس قرآن از مشهورترین آنهاست. | '''آیتالله سید علیاکبر قرشی''' (زاده ۱۳۰۷)؛ از علما و روحانیون معاصر و از اعضای مجلس خبرگان رهبری. ایشان ضمن فعالیتهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و حضور فعال در جامعه دارای تألیفات متعددی هستند که تفسیر احسن الحدیث و لغتنامهی قاموس قرآن از مشهورترین آنهاست. | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
آیتالله سید علیاکبر قرشی در سال 1307 هجری شمسی در شهر بناب آذربایجان شرقی متولد شد. پدر ایشان، سید محمد قرشی از روحانیون معروف آنجا بود. ایشان در همان شهر به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و در سال 1323ه.ش برای ادامهی تحصیل به شهر قم هجرت نمود و در سال 1332 پس از کسب دروس حوزهی علمیهی قم به ارومیه رفت.<ref>قاموس قرآن؛ مرجعی ممتاز در مفردات قرآن، ص46.</ref> به دلیل تقاضای مردم و مظلومیت شیعه در آن مکان، احساس مسئولیت کرده و در ارومیه ساکن شدند.<ref>آشنایی با شرایط زمان؛ علت نفوذ آیتالله قرشی در میان قشر جوان، ص70.</ref> ایشان از نوادر علمایی است که در خارج از حوزه و بدون تحصیل دروس عالی حوزوی و از طریق مطالعه بهتنهایی به درجهی اجتهاد رسیدهاند.<ref>کلاسهای تفسیر آیتالله قرشی کانون مقابله با عقاید انحرافی بود، ص56.</ref> از اساتید ایشان میتوان آیتاللهالعظمی بروجردی، آیتالله سلطانی، آیتالله صدوقی، آیتالله مجاهدی که اهل تبریز بودند و آیتالله سید حسین قاضی را نام برد.<ref>قاموس قران؛ دائرهالمعارف قرآن کریم، ص6.</ref> | آیتالله سید علیاکبر قرشی در سال 1307 هجری شمسی در شهر بناب آذربایجان شرقی متولد شد. پدر ایشان، سید محمد قرشی از روحانیون معروف آنجا بود. ایشان در همان شهر به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و در سال 1323ه.ش برای ادامهی تحصیل به شهر قم هجرت نمود و در سال 1332 پس از کسب دروس حوزهی علمیهی قم به ارومیه رفت.<ref>قاموس قرآن؛ مرجعی ممتاز در مفردات قرآن، ص46.</ref> به دلیل تقاضای مردم و مظلومیت شیعه در آن مکان، احساس مسئولیت کرده و در ارومیه ساکن شدند.<ref>آشنایی با شرایط زمان؛ علت نفوذ آیتالله قرشی در میان قشر جوان، ص70.</ref> ایشان از نوادر علمایی است که در خارج از حوزه و بدون تحصیل دروس عالی حوزوی و از طریق مطالعه بهتنهایی به درجهی اجتهاد رسیدهاند.<ref>کلاسهای تفسیر آیتالله قرشی کانون مقابله با عقاید انحرافی بود، ص56.</ref> از اساتید ایشان میتوان آیتاللهالعظمی بروجردی، آیتالله سلطانی، آیتالله صدوقی، آیتالله مجاهدی که اهل تبریز بودند و آیتالله سید حسین قاضی را نام برد.<ref>قاموس قران؛ دائرهالمعارف قرآن کریم، ص6.</ref> | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
قاموس قرآن: درواقع دائرهالمعارف قرآن کریم است که باانگیزهی باقیاتالصالحات برای نویسنده و نگارش کتابی همیشگی تدوینشده است.<ref>قاموس قرآن؛ دائرهالمعارف قران کریم، ص7. </ref> در این کتاب از منابع لغوی مختلف و خصوصاً از مفردات قرآن استفادهشده و فعالیت تفسیر گونهای در خلال بیان واژههای قرآنی انجامشده<ref>قاموس قرآن؛ مرجعی زیبا و شیوا برای بررسی لغات قرآن، ص36.</ref> و از تفاسیر مختلف استفاده گردیده است.<ref>قاموس قرآن؛ دائرهالمعارف قران کریم، ص7.</ref> نویسنده در برخی قسمتها که نظرش با نظر مشهور اختلاف داشته، مطالب خودش را نیز بیان نموده است.<ref>احسن الحدیث؛ تلفیقی از تفسیر قرآن به قرآن و روایی، ص39.</ref> | قاموس قرآن: درواقع دائرهالمعارف قرآن کریم است که باانگیزهی باقیاتالصالحات برای نویسنده و نگارش کتابی همیشگی تدوینشده است.<ref>قاموس قرآن؛ دائرهالمعارف قران کریم، ص7. </ref> در این کتاب از منابع لغوی مختلف و خصوصاً از مفردات قرآن استفادهشده و فعالیت تفسیر گونهای در خلال بیان واژههای قرآنی انجامشده<ref>قاموس قرآن؛ مرجعی زیبا و شیوا برای بررسی لغات قرآن، ص36.</ref> و از تفاسیر مختلف استفاده گردیده است.<ref>قاموس قرآن؛ دائرهالمعارف قران کریم، ص7.</ref> نویسنده در برخی قسمتها که نظرش با نظر مشهور اختلاف داشته، مطالب خودش را نیز بیان نموده است.<ref>احسن الحدیث؛ تلفیقی از تفسیر قرآن به قرآن و روایی، ص39.</ref> | ||
کتاب قاموس قرآن با توجه به تنوع بحث، بر روی تمامی مادههای لغات بهکاررفته در قرآن کارکرده است. این اثر منحصر به آیات قرآنی نیست و در حدیث و لغت نیز ریشههای کلام را دنبال کرده است. اگر به یک حادثهی تاریخی ارتباط داشته است، به آن جهت نیز اشاره داشته است.<ref>قاموس قرآن؛ دلیل ماندگار شدن چهرهی آیتالله قرشی درزمینهی علوم قرآنی، ص48.</ref> این کتاب در هفت جلد منتشرشده است.<ref>قاموس قرآن؛ مرجعی زیبا و شیوا برای بررسی لغات قرآن، ص36.</ref> | کتاب قاموس قرآن با توجه به تنوع بحث، بر روی تمامی مادههای لغات بهکاررفته در قرآن کارکرده است. این اثر منحصر به آیات قرآنی نیست و در حدیث و لغت نیز ریشههای کلام را دنبال کرده است. اگر به یک حادثهی تاریخی ارتباط داشته است، به آن جهت نیز اشاره داشته است.<ref>قاموس قرآن؛ دلیل ماندگار شدن چهرهی آیتالله قرشی درزمینهی علوم قرآنی، ص48.</ref> این کتاب در هفت جلد منتشرشده است.<ref>قاموس قرآن؛ مرجعی زیبا و شیوا برای بررسی لغات قرآن، ص36.</ref> | ||
احسن الحدیث: این کتاب با الهام از آیهی 23 سورهی زمر نامگذاری شده است. تفسیر احسن الحدیث در مدت 9 سال و باانگیزهی وجود حداقل 10 تفسیر فارسی در ایران نگارش یافته است. | احسن الحدیث: این کتاب با الهام از آیهی 23 سورهی زمر نامگذاری شده است. تفسیر احسن الحدیث در مدت 9 سال و باانگیزهی وجود حداقل 10 تفسیر فارسی در ایران نگارش یافته است. | ||
ویژگیهای این تفسیر عبارتاند از: | ویژگیهای این تفسیر عبارتاند از: | ||
خط ۳۷: | خط ۳۸: | ||
2. ذکر نکردن اقوال گذشتگان همچون تفسیر طبرسی | 2. ذکر نکردن اقوال گذشتگان همچون تفسیر طبرسی | ||
3. استفادهی تلفیقی از تفسیر قرآن به قرآن و روایات و اقوال علما | 3. استفادهی تلفیقی از تفسیر قرآن به قرآن و روایات و اقوال علما | ||
در این تفسیر ابتدا تعدادی از آیات مرتبط باهم ذکر و بلافاصله ترجمهشده است. سپس سه بحث کلمات، شرحها و نکتهها مطرح میشود. در بخش نکتهها برداشتهای بهروزی که میتوان نسبت به آیات داشت و مطالبی که اگر در شرحها بیان میشد نیاز به تبیین و تفصیل داشت؛ تبیین میشود.<ref>قاموس قرآن؛ دائرهالمعارف قرآن کریم، ص9</ref> در بحثهای کلامی، اجتماعی و تربیتی، آیات قرآن با توجه به جهات تربیتی و هدایتی آنها مورد تحلیل قرار میگیرد.<ref>احسن الحدیث؛ تفسیری با گرایش تربیتی و اجتماعی، ص32.</ref> مفسر سعی نموده تا مسائل جامعهی فعلی ایران و مسائل مسلمانان ایران را مورد تحلیل قرار دهد.<ref>همان، ص35. </ref> در مباحث توحید و امامت نیز، بهخوبی به دفاع از عقاید شیعه پرداخته است.<ref>احسن الحدیث؛ تفسیری با گرایش کلامی در دفاع از حریم ولایت، ص37.</ref> بنابراین، دارای نوآوریهایی است که به شبهات بهویژه شبهات نسل جوان پاسخ میدهد.<ref>آیتالله قرشی در اوج چالشهای فرهنگی از خط ولایتفقیه خارج نشد، ص55.</ref> | در این تفسیر ابتدا تعدادی از آیات مرتبط باهم ذکر و بلافاصله ترجمهشده است. سپس سه بحث کلمات، شرحها و نکتهها مطرح میشود. در بخش نکتهها برداشتهای بهروزی که میتوان نسبت به آیات داشت و مطالبی که اگر در شرحها بیان میشد نیاز به تبیین و تفصیل داشت؛ تبیین میشود.<ref>قاموس قرآن؛ دائرهالمعارف قرآن کریم، ص9</ref> در بحثهای کلامی، اجتماعی و تربیتی، آیات قرآن با توجه به جهات تربیتی و هدایتی آنها مورد تحلیل قرار میگیرد.<ref>احسن الحدیث؛ تفسیری با گرایش تربیتی و اجتماعی، ص32.</ref> مفسر سعی نموده تا مسائل جامعهی فعلی ایران و مسائل مسلمانان ایران را مورد تحلیل قرار دهد.<ref>همان، ص35. </ref> در مباحث توحید و امامت نیز، بهخوبی به دفاع از عقاید شیعه پرداخته است.<ref>احسن الحدیث؛ تفسیری با گرایش کلامی در دفاع از حریم ولایت، ص37.</ref> بنابراین، دارای نوآوریهایی است که به شبهات بهویژه شبهات نسل جوان پاسخ میدهد.<ref>آیتالله قرشی در اوج چالشهای فرهنگی از خط ولایتفقیه خارج نشد، ص55.</ref> | ||
این تفسیر به زبان فارسی بوده و شامل تمامی آیات قرآن است. مفسر، قبل از ورود به تفسیر، برخی از مباحث علوم قرآنی را مطرح کرده است که تعدادی از آنها از مبانی او بهحساب میآيد.<ref>احسن الحدیث؛ تفسیری با گرایش تربیتی و اجتماعی، ص32.</ref> این تفسیر، در عین فنی بودن برای همهی اقشار نوشتهشده<ref>قاموس قرآن؛ جزء معتبرترین منابع واژهپژوهی معاصر، ص31.</ref> و در دوازده جلد ارائهشده است.<ref>قاموس قرآن؛ مرجعی زیبا و شیوا برای بررسی لغات قرآن، ص36.</ref> | این تفسیر به زبان فارسی بوده و شامل تمامی آیات قرآن است. مفسر، قبل از ورود به تفسیر، برخی از مباحث علوم قرآنی را مطرح کرده است که تعدادی از آنها از مبانی او بهحساب میآيد.<ref>احسن الحدیث؛ تفسیری با گرایش تربیتی و اجتماعی، ص32.</ref> این تفسیر، در عین فنی بودن برای همهی اقشار نوشتهشده<ref>قاموس قرآن؛ جزء معتبرترین منابع واژهپژوهی معاصر، ص31.</ref> و در دوازده جلد ارائهشده است.<ref>قاموس قرآن؛ مرجعی زیبا و شیوا برای بررسی لغات قرآن، ص36.</ref> | ||
معجم صحیفه سجادیه: به پیشنهاد مرحوم محمدامین رضوی برای احتراز از مهجوریت صحیفهی سجادیه نگارش یافته است. | معجم صحیفه سجادیه: به پیشنهاد مرحوم محمدامین رضوی برای احتراز از مهجوریت صحیفهی سجادیه نگارش یافته است. | ||
مفردات نهجالبلاغه: در این اثر، بعد از تبیین معنای کلمه، دو یا سه سطر از نهجالبلاغه آورده شده تا درواقع شرحی بر نهجالبلاغه باشد. در مفردات نهجالبلاغه همانند قاموس قرآن، کلمات با منابع دستاول ترجمهشده است.<ref>قاموس قرآن؛ دائرهالمعارف قران کریم، ص11.</ref> این کتاب در دو جلد نگارش یافته است.<ref>قاموس قرآن؛ مرجعی ممتاز در مفردات قرآن، 46.</ref> | مفردات نهجالبلاغه: در این اثر، بعد از تبیین معنای کلمه، دو یا سه سطر از نهجالبلاغه آورده شده تا درواقع شرحی بر نهجالبلاغه باشد. در مفردات نهجالبلاغه همانند قاموس قرآن، کلمات با منابع دستاول ترجمهشده است.<ref>قاموس قرآن؛ دائرهالمعارف قران کریم، ص11.</ref> این کتاب در دو جلد نگارش یافته است.<ref>قاموس قرآن؛ مرجعی ممتاز در مفردات قرآن، 46.</ref> | ||
آیینهی نهجالبلاغه: این کتاب دوهزارصفحهای مشتمل بر مقدمه، متن، توضیح لغات، شرح مختصر خطبهها، نامهها و سخنان حکمتآمیز امام علی(ع) است که مطالعه و فهم بخشهای مختلف نهجالبلاغه را بابیانی ساده و روشن برای مخاطب آسانتر میکند. در این کتاب بیشتر نظر به شرح کلمات و لغتها بوده است. <ref>آیینه نهجالبلاغه، ص82.</ref> | آیینهی نهجالبلاغه: این کتاب دوهزارصفحهای مشتمل بر مقدمه، متن، توضیح لغات، شرح مختصر خطبهها، نامهها و سخنان حکمتآمیز امام علی(ع) است که مطالعه و فهم بخشهای مختلف نهجالبلاغه را بابیانی ساده و روشن برای مخاطب آسانتر میکند. در این کتاب بیشتر نظر به شرح کلمات و لغتها بوده است. <ref>آیینه نهجالبلاغه، ص82.</ref> | ||
شرح نهجالبلاغه: کتابی است که نهجالبلاغه را با اخبار حادث تفسیر کرده است.<ref>سبک همهفهم تألیفات آیتالله قرشی از سطح علمی آن نکاسته است، ص25.</ref> | شرح نهجالبلاغه: کتابی است که نهجالبلاغه را با اخبار حادث تفسیر کرده است.<ref>سبک همهفهم تألیفات آیتالله قرشی از سطح علمی آن نکاسته است، ص25.</ref> | ||
خاندان وحی: در حالات چهارده معصوم(ع) و تاریخ اهلبیت پیامبر(ص) تدوینشده است. | خاندان وحی: در حالات چهارده معصوم(ع) و تاریخ اهلبیت پیامبر(ص) تدوینشده است. | ||
سیری در عالم برزخ: در پرتو آیات و روایات، مسائل عالم برزخ بررسی و شرح دادهشده است.<ref>قاموس قرآن؛ جزء معتبرترین منابع واژهپژوهی معاصر، ص30.</ref> | سیری در عالم برزخ: در پرتو آیات و روایات، مسائل عالم برزخ بررسی و شرح دادهشده است.<ref>قاموس قرآن؛ جزء معتبرترین منابع واژهپژوهی معاصر، ص30.</ref> | ||
اتفاق در مهدی(عج): تمامی روایاتی که اهل تسنن و تشیع در رابطه با مسئلهی مهدویت و ظهور حضرت مهدی(ع) نقل کردهاند، آورده شده است.<ref>قاموس قرآن از مفاخر کتب جهان اسلام است، ص50.</ref> | اتفاق در مهدی(عج): تمامی روایاتی که اهل تسنن و تشیع در رابطه با مسئلهی مهدویت و ظهور حضرت مهدی(ع) نقل کردهاند، آورده شده است.<ref>قاموس قرآن از مفاخر کتب جهان اسلام است، ص50.</ref> | ||
وحدت آراء: در این کتاب با استفاده از منابع اهل سنت اثبات میشود که شیعه و اهل سنت دربارهی امام زمان(عج) متفقالقول هستند و وحدت نظر دارند. همهی مطالب کتاب بدون استثناء از کتب اهل سنت جمعآوریشده و نگارنده از این کار دو نظر داشته است: یکی اینکه اهل سنت زمان مطالعهی آن عذری نیاورند و بگویند که این مطالب در کتابهای ما نیست، دیگر اینکه سبب تحکیم اعتقاد مطالعه کنندگان شیعه شود و بدانند آنچه آنان عقیده دارند مورد تصدیق اهل سنت نیز هست. این مزیت کتاب به نظر نگارنده سبب نزدیک شدن اهل سنت و شیعه به یکدیگر خواهد شد.<ref>وحدت آراء پیرامون مهدی موعود(عج)، ص83.</ref> | وحدت آراء: در این کتاب با استفاده از منابع اهل سنت اثبات میشود که شیعه و اهل سنت دربارهی امام زمان(عج) متفقالقول هستند و وحدت نظر دارند. همهی مطالب کتاب بدون استثناء از کتب اهل سنت جمعآوریشده و نگارنده از این کار دو نظر داشته است: یکی اینکه اهل سنت زمان مطالعهی آن عذری نیاورند و بگویند که این مطالب در کتابهای ما نیست، دیگر اینکه سبب تحکیم اعتقاد مطالعه کنندگان شیعه شود و بدانند آنچه آنان عقیده دارند مورد تصدیق اهل سنت نیز هست. این مزیت کتاب به نظر نگارنده سبب نزدیک شدن اهل سنت و شیعه به یکدیگر خواهد شد.<ref>وحدت آراء پیرامون مهدی موعود(عج)، ص83.</ref> | ||
مولی الموالی: شامل 120 حکایت و واقعه دربارهی امیرالمؤمنین(ع) در موضوعات عقیدتی، قرآنی، اخلاقی، برزخی، قضایی، غیبی، جنگی و نظیر آنهاست و درواقع شرححال آن حضرت در قالب حکایات و قصههاست.<ref>مولی الموالی، ص77.</ref> | مولی الموالی: شامل 120 حکایت و واقعه دربارهی امیرالمؤمنین(ع) در موضوعات عقیدتی، قرآنی، اخلاقی، برزخی، قضایی، غیبی، جنگی و نظیر آنهاست و درواقع شرححال آن حضرت در قالب حکایات و قصههاست.<ref>مولی الموالی، ص77.</ref> | ||
المناقب: کتابی حدیثی مشتمل بر صد و پنجاهودو روایت در فضیلت امیرالمؤمنین(ع) است که از کتابهای مختلف شیعه و اهل سنت جمعآوریشده است.<ref>المناقب، ص90.</ref> | المناقب: کتابی حدیثی مشتمل بر صد و پنجاهودو روایت در فضیلت امیرالمؤمنین(ع) است که از کتابهای مختلف شیعه و اهل سنت جمعآوریشده است.<ref>المناقب، ص90.</ref> | ||
بانوی دوعالم: به بررسی زندگی، برخی فضائل و خطبههای حضرت فاطمه زهرا(س) پرداخته است.<ref>بانوی دوعالم، ص88.</ref> | بانوی دوعالم: به بررسی زندگی، برخی فضائل و خطبههای حضرت فاطمه زهرا(س) پرداخته است.<ref>بانوی دوعالم، ص88.</ref> | ||
شهدای صدر اسلام و شهدای کربلا: شرححال دو گروه از شهدای صدر اسلام به ترتیب جنگها و شهدای بزرگوار واقعهی کربلا است.<ref>شهدای صدر اسلام و شهدای کربلا، ص92.</ref> | شهدای صدر اسلام و شهدای کربلا: شرححال دو گروه از شهدای صدر اسلام به ترتیب جنگها و شهدای بزرگوار واقعهی کربلا است.<ref>شهدای صدر اسلام و شهدای کربلا، ص92.</ref> | ||
نگاهی به قرآن: کلیاتی از قرآن مجید را بررسی کرده و فشردهای از این ودیعهی الهی را در اختیار قرار میدهد.<ref>نگاهی به قرآن، 94.</ref> | نگاهی به قرآن: کلیاتی از قرآن مجید را بررسی کرده و فشردهای از این ودیعهی الهی را در اختیار قرار میدهد.<ref>نگاهی به قرآن، 94.</ref> | ||
ماللشیعه فی مسند احمد: این کتاب که به زبان عربی است به معرفی آن دسته از احادیث مسند احمد که از معتقدات شیعیان در مذهب شمرده میشود، میپردازد. نویسنده در این کتاب، 236 حدیث از احادیث کتاب مسند احمد را استخراج و گردآوری کرده و آنان را در 44 عنوان تدوین نموده است.<ref>ما للشیعه فی مسند احمد، ص98.</ref> | ماللشیعه فی مسند احمد: این کتاب که به زبان عربی است به معرفی آن دسته از احادیث مسند احمد که از معتقدات شیعیان در مذهب شمرده میشود، میپردازد. نویسنده در این کتاب، 236 حدیث از احادیث کتاب مسند احمد را استخراج و گردآوری کرده و آنان را در 44 عنوان تدوین نموده است.<ref>ما للشیعه فی مسند احمد، ص98.</ref> | ||
</ | از دیگر کتابهای ایشان میتوان به صفات نیک،<ref>سبک همهفهم تألیفات آیتالله قرشی از سطح علمی آن نکاسته است، ص25.</ref> زندگانی 14 معصوم(ع)،<ref>ولایتمداری در گفتار و رفتار آیتالله قرشی متجلی است، ص60.</ref> | ||
== | |||
معاد از نظر قرآن و علم، مرد مافوق انسان حسین بن علی(ع)، اعلام نهجالبلاغه، الا خلاق و الاداب<ref>تفسیر رحمان و رحیم و چالشهای مفسران و مترجمان در گفتگو با آیتالله قرشی، ص103.</ref> اشاره نمود. | |||
==ارجاعات== | |||
<references group="پاورقی"/> | <references group="پاورقی"/> | ||
[[رده: | [[رده:قرآن پژوهان مسلمان]] | ||
[[رده:قرآن پژوهان مسلمان ایرانی]] |