شهر اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

شهر اسلامی، آرمان شهری است که فضا و ساختمان¬های آن بر اساس ايده‌آل‌های اسلامی سامان یافته است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1597190/%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%87 . شهر اسلامی، شهری ورای گنبد و مناره]</ref> فرم این شهر بر اساس مبانی اعتقادی، اخلاقی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آموزه‌های شرع مبین اسلام، قرآن کریم و سیره پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) طراحی می‌شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3703770/%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%DB%8C%DA%A9-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C . خصوصیات یک شهر اسلامی/ ضرورت اولویت‌دهی فرهنگی در مدیریت شهری]</ref> در این شهر علاوه بر شکل ظاهری ساختمان ها و خیابان ها، سیاست، اقتصاد، حقوق و روابط اجتماعی نیز بر مبنای دستورات اسلامی و قرآنی بایستی اداره شود.<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3521977/%D8%AA%D8%AD%D9%82%D9%82-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D9%88-%D8%B9%D9%85%D9%84-%D8%A8%D9%87-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA . تحقق شهر اسلامی، در گرو عمل به آموزه‌های قرآن است]</ref> هدف از تأسيس شهر اسلامی، بنائی است كه در درازمدت نشان از هويت مسلمانان داشته باشد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2136512/%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%8A%D9%86-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D9%80-%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%D8%AF . اولين نشست علمی ـ تخصصی شهر اسلامی برگزار شد]</ref>  

فضای معنوی زندگی انسان‌ها در شهر اسلامی با واژه‌هايی چون شهر مقدس، مدينه فاضله، و ...گويای اين حقيقت‌اند كه پيش‌تر از آن‌كه ايده‌ای به نام شهر اسلامی مطرح شود، هويت معنايی و معنوی فضای زيست انسان‌ها، بر كالبد و ساختار شهر تقدم داشته است. بنابراين در شهر اسلامی، فرم به تبع معنا تعريف می‌شود و كالبد، هويت خود را از محتوا اخذ می‌كند. قالب نيز در هنر اسلامی فرمی متناسب با شرافت محتوا دارد و بر خلاف برخی مكاتب هنری، كه گاهی اثر در مقابل معنا و نيز اخلاق قرار می‌گيرد و صورتی متضاد با غايت هنری می‌يابد در هنر معماری اسلامی فرم اثر، صورت مجسم معناست و نه مغاير با معنا. بنابراین هر شهر با توجه به هويت كالبدی و معنوی‌اش معنا می‌شود و نوع نگاه و انديشه‌های شهروندان يك شهر هم بر هويت آن شهر موثرند و هويت يك شهر در قالب مادی شهر و در ساختار آن، تجلی پيدا می‌كند. از اين‌رو هويت معنوی، هم در رفتارهای شهروندی و هم در چهره شهر نمود عينی دارد. در يك شهر اسلامی قبل از هر چيز رفتارها و اصول شهروندی بر اساس آموزه‌های اسلامی و سنت‌های پيامبر (ص)، از اسلامی بودن شهر حكايت می‌كنند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1597190/%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%87 . شهر اسلامی، شهری ورای گنبد و مناره]</ref> شهر اسلامی با دو ویژگی صفات فعل الهی و انسانی شناخته می‌‎شوند، که این شهر باید در درون خود وحدت، تعادل، زیبایی، هماهنگی، اندازه، سلسه مراتب، نظم و صفات فعل الهی را در کنار صفات انسانی نظیر عبودیت، تقوا، کرامت انسانی، تفکر، عبرت گیری، امنیت و هدایت و... داشته باشد.<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3548160/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1 . شاخص‌های شهر اسلامی از زبان آقای شهردار]</ref> يكی از نكات مهم دیگر، اهميت ايدئولوژی اسلامی در ساختار بافت شهر اسلامی است. اصلی‌ترين و محوری‌ترين موضوع ساختار شهر اسلامی زندگی همراه با آرامش در جهت كمال و سعادت شهروندان است و مركزيت مسجد به عنوان كانون و هسته يك شهر اسلامی و ركن اساسی نظام اسلامی نقش مديريت مذهبی، اجتماعی و اقتصادی و همچنين رهبری جامعه را بر عهده دارد. مسئله بازار، ارگ حكومتی، محلات مسكونی ارتباط تنگاتنگ در مكان‌يابی ساختار شهر اسلامی دارد و جايگاه بازار مراتب خاص در ساختار شهر دارد.<ref>[https://hamedan.iqna.ir/fa/news/1980932/%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%8A%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%D8%AF . نشست «شهر اسلامی از ديدگاه قرآن» برگزار شد]</ref> در يك شهر اسلامی بر اساس دستورات قرآن كريم بايد شاهد راستگويی و درستكاری كه به اجرای موفق قانون هم تعبير می‌شوند، حفظ حرمت‌ها بخصوص درباره زنان، كودكان، سالمندان، عدم فساد و حاشيه‌نشينی، ضايع‌نشدن حقوق شهروندان خاص از جمله معلولان، بی‌احترامی نکردن به عقايد ديگران، ساخت عبادتگاه‌های ديگر اديان الهی در کنار ساخت مساجد باشكوه، شايسته‌سالاری، تكريم شهروندان و مهرپروری،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1597190/%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%87 . شهر اسلامی، شهری ورای گنبد و مناره]</ref> وجود مبلغ دینی و رهبر الهی، امنیت، معنویت، اقتصاد مناسب و محیط زیست مناسب،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3539953/%D8%A8%D8%B1%D8%AC-%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D8%A7-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-5-%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 . برج میلاد با نمادهای دینی بیگانه است/ ۵ ویژگی شهر اسلامی از منظر قرآن]</ref> محور بودن مردم و در خدمت بودن مديريت‌های دولتی برای مردم،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/994220/-%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%87-%D9%8A%D9%83-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA- . تحولات فرهنگی لازمه يك شهر اسلامی است]</ref> شهری پاک و بدون آلایندگی،<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/1373867/%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%DA%A9-%D9%88-%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF . شهر اسلامی باید شهری پاک و به‌دور از آلایندگی باشد]</ref> عاری از هر نوع آلودگی و مزاحمت،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1745810/%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B4%D8%AE%D8%B5%D8%A7%D8%AA-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA . وجود مساجد جامع از مشخصات شهر اسلامی است]</ref> ادای حق يتيم، خانواده بی‌سرپرست، توجه به ازدواج جوانان، اشتغال، مسكن،<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/2552785/%D9%85%D8%B3%D8%A6%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%BA%D9%85-%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%AC%D9%87-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF . مسئولان به شادی و غم ارزشی در شاخص‌های شهر اسلامی توجه کنند]</ref> تبلور عدالت اجتماعی،<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3506139/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%88-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%86-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D9%88-%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%A2%D9%86-%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B8-%D8%B4%D9%88%D8%AF . اسلامی و قرآنی‌بودن شهر باید در سیرت و صورت آن لحاظ شود]</ref> عمران و آبادی، طبیعت و صفای طبیعی،<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/3997380/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%86-%D9%88-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C . الزامات قانونی اصول شهر اسلامی در مسکن و شهرسازی]</ref> نظم و زيبايی،<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2481690/%D9%86%D8%B8%D9%85-%D9%88-%D8%B2%D9%8A%D8%A8%D8%A7%D9%8A%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2-%D9%8A%D9%83-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA- . نظم و زيبايی از خصوصيات بارز يك شهر اسلامی است]</ref> هويت ساكنان برگرفته از روح توحید،<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/2582550/%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D8%B3%D8%AA . شهر اسلامی برخاسته از فرهنگ و تمدن اسلام است]</ref> پیوند بین مراکز علمی، تجاری و مذهبی، توجه به نام‌گذاری معابر و میدان‌ها با توجه به مقتضیات فرهنگ اسلامی،<ref>[https://qazvin.iqna.ir/fa/news/3681813/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D9%88-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1-3-%D8%B1%DA%A9%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C . مسجد، مدرسه و بازار ۳ رکن اصلی شهر اسلامی]</ref> باشیم. دارالعلم، دارالعباد، بلد امين و طيب، تعاون و ذكر خدا، خيرات، نوآوری و شكوفايی و پيشرفت از ديگر شاخصه های اين شهر است كه از نظر معنوی و كالبدی با يكديگر عجين شده اند. در شهر اسلامی هر فرد دارای حق و تكليفی است و بر اين اساس شهروندان بايد حق و حقوق يكديگر را شناخته و رعايت كنند و در اين شهر رعايت اصول شهروندی نيز يك ضرورت است. در شهر اسلامی هر فرد با توجه به مسئوليتی كه دارد موظف به ايفای نقش در جايگاه خود است و مديران و مسئولان نيز همپای آحاد جامعه و در كنار آن ها به ادای وظيفه می‌پردازند.<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/2459352/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C-%D9%88-%D9%83%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%85-%D8%B9%D8%AC%D9%8A%D9%86-%D8%B4%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF . شاخصه‌های شهر اسلامی از نظر معنوی و كالبدی با هم عجين شده‌اند]</ref>  

== پاورقی ها ==